Nguyên nhân của tình trạng này trước hết là do trình độ nhận thức, năng lực của cán bộ hạn chế. Dù được học tập, tập huấn các lớp ngắn hạn về phát triển kinh tế, chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi, song học rồi không áp dụng được, bởi trong tổng số 90 đoàn viên thanh niên (ĐVTN) toàn xã thì có tới 60% ĐVTN chưa đọc thông viết thạo chữ phổ thông, chưa có kinh nghiệm thực tế trong phát triển kinh tế. "Hệ thống đường giao thông liên thôn bản của chúng tôi toàn vắt vẻo quanh các sườn núi. Đứng đây nhìn lên thì gần nhưng đi xe máy phải mất vài tiếng đồng hồ, mùa nắng còn có thể đi được chứ mùa mưa thì phải leo bộ cả ngày cũng chẳng đến nơi, chúng tôi cũng cố gắng lắm nhưng lực bất tòng tâm" - anh Giàng A Tu - Bí thư Đoàn xã đã tâm sự như vậy.

Quả thật vùng cao là thế, có nhiều thôn, bản, các bản lại nằm rải rác cách xa nhau vài cây số. Vì vậy, mỗi khi có việc cần bàn, bí thư chi đoàn phải đi từ mấy hôm trước để thông báo tập hợp đoàn viên, song đến khi sinh hoạt thì số đoàn viên thanh niên tới họp vắng quá nửa. Rồi đến chuyện sinh hoạt chi đoàn theo định kỳ. Nói là một tháng sinh hoạt Đoàn một lần nhưng hầu hết các chi đoàn sinh hoạt không đều, có nhiều chi đoàn 3 - 4 tháng mới sinh hoạt một lần bởi công tác tập hợp đoàn viên khó khăn, trong khi đó nội dung sinh hoạt không có gì mới ngoài những bài hát, điểm danh quân số và đánh giá tình hình hoạt động trong thời gian qua.

Chuyện sinh hoạt hè cho thiếu niên cũng vậy, mặc dù khi về nghỉ hè, học sinh đều được nhà trường bàn giao về cho xã, xã cũng trực tiếp giao cho Đoàn thanh niên và giao trực tiếp cho từng chi đoàn quản lý để tổ chức sinh hoạt hè cho thiếu niên, nhi đồng.

Để hoạt động Đoàn trong những ngày hè thật sự hiệu quả, Ban chấp hành đoàn xã đã lên kế hoạch cụ thể giao cho các chi đoàn tổ chức đều đặn các buổi sinh hoạt hè, đồng thời theo dõi, quản lý các em trong thời gian ở địa phương để có những đánh giá cụ thể về từng em khi bàn giao lại cho nhà trường vào cuối hè. Song do đặc thù của xã vùng vao, một số thôn, bản chưa có điện, không có điểm tổ chức sinh hoạt nên hầu như chỉ đến cuối hè, các chi đoàn này mới tổ chức buổi tổng kết gọi là có hoạt động.

Nếu như ở vùng thấp việc tập hợp thu hút ĐVTN khó khăn một thì ở đây công tác này lại khó khăn hơn rất nhiều, bởi tuy hầu hết ĐVTN trong xã chỉ ở nhà làm nương, trồng rừng, trồng chè, không có ai đi làm ăn xa nhưng hoạt động Đoàn cũng lại theo thời vụ. Tức là có việc gì thì làm và xong rồi là thôi chứ không tính đến hiệu quả. Theo anh Giàng A Tu - Bí thư Đoàn xã thì nguyên nhân chính vẫn là ý thức của ĐVTN, bởi họ chưa thực sự nhiệt huyết với phong trào, chưa nghĩ sâu xa đến lợi ích chung của tập thể, hơn nữa cuộc sống còn vất vả, lam lũ nên họ phải đi làm giúp đỡ gia đình để có cái ăn, còn chuyện sinh hoạt có cũng được mà chẳng có cũng xong...

Để phong trào Đoàn ở Pá Hu đi vào chiều sâu và có hiệu quả, các cấp ủy, chính quyền xã cần nâng cao công tác tập huấn về kỹ năng trong công tác Đoàn, có chính sách cho ĐVTN học nghề, mở hướng đi xuất khẩu lao động, ưu tiên và khuyến khích cho ĐVTN vay vốn phát triển kinh tế gia đình, xây dựng các điểm sinh hoạt cộng đồng tạo chỗ vui chơi cho ĐVTN.

Bên cạnh đó, Đoàn xã cũng cần đổi mới, đa dạng hóa hình thức, nội dung công tác tuyên truyền, vận động thanh niên tham gia sinh hoạt Đoàn, hội như tổ chức cho ĐVTN tham gia cải tạo, mở mới và nâng cấp hệ thống đường giao thông liên thôn vừa tạo điều kiện thuận lợi cho các ĐVTN trong xã giao lưu học hỏi, vừa tổ chức tốt công tác thu hút, tập hợp và đoàn kết thanh niên tham gia phát triển kinh tế - xã hội địa phương. Có như vậy, công tác Đoàn ở Pá Hu mới đạt hiệu quả bền vững.

Thanh Tân