Bản Thào Chua Chải, một trong những bản xa nhất nhì của xã Chế Cu Nha, huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái. Bản chỉ có 80 hộ dân, song nơi đây vẫn còn khá nhiều hủ tục lạc hậu, nhất là tình trạng hôn nhân cận huyết thống. Phải mất hơn 2 giờ đồng vừa đi xe máy dã chiến rồi lại cuốc bộ, mới đến được hộ gia đình vợ chồng anh Hờ A Ký và chị Vàng Thị Dê. Đang mùa bẻ ngô, con trai 5 tuổi của vợ chồng Hờ A Ký và Vàng Thị Dê ở cùng bà nội trông nhà.

Buổi nói chuyện chuyên đề tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống cho thanh thiếu niên xã Chế Cu Nha.

Năm 2004, anh Ký và chị Dê kết hôn với nhau, dù biết rõ hai người có quan hệruột thịt (anh Ký và chị Dê là con cô con cậu), song do những hủ tục của người Mông từ ngàn đời nay là không muốn gả con gái đi lấy chồng xa, sợ mất con và mất họ nên khi con cái đến tuổi dựng vợ gả chồng thì họ tự đứng ra tổ chức cho con em mình. Và, mặc dù giờ đã 5 tuổi nhưng mọi sinh hoạt của cậu bé đều phải có người giúp đỡ.

Thanh, thiếu niên người Mông là đối tượng chính cần được tuyên truyền. 

Theo phong tục của người Mông nơi đây, nếu con cháu mình kết hôn với nhau sẽ gần gũi hơn và không phải phân chia tài sản cho người ngoài, hơn nữa lại không sợ mất con. Chính bởi những hủ tục đó mà bao đời nay tình trạng hôn nhân cận huyết thống vẫn tồn tại ở đây. Mặc dù mỗi thôn, bản đều có cộng tác viên dân số nhưng trước đây họ chỉ chú trọng tuyên truyền các biện pháp KHHGĐ nên không để ý đến tình trạng hôn nhân cận huyết thống, nếu có biết cũng chỉ là nghe nói chứ không rõ thực hư ra sao.

Thông qua các buổi tuyên truyền, tư vấn tại gia đình góp phần nâng cao nhận thức của người dân về các hủ tục lạc hậu.

Thanh Tân - Hoài Văn