Chiếc xe bon bon chở những thành viên của đoàn thành niên tình nguyện chúng tôi rời thành phố Yên Bái, hướng về miền Tây để lên với núi rừng Tà Xi Láng của vùng cao Trạm Tấu.

Bỏ lại cái tấp nập và ồn ào, khói bụi của cuộc sống thị thành, ai nấy đều cảm thấy mình đang chuẩn bị có một cái gì đó để thay đổi hoặc ít ra cũng là muốn thư thái hơn sau cả một thời gian dài bộn bề công việc. Đây chỉ là một trong số hàng chục đoàn thanh niên tình nguyện đi về khắp các bản làng nghèo khó trong mùa hè tình nguyện 2010 vừa qua.

Đoàn đi Chế Tạo (Mù Cang Chải), đoàn đi Phong Dụ Thượng (Văn Yên), đoàn đi Mường Lai (Lục Yên)... Trên xe, mọi người cười nói vui vẻ, hát những bài hát của thanh niên, kể những câu chuyện cười và đều mang tâm trạng háo hức khi sắp về một vùng đất còn đang nhiều khó khăn để thấy rằng: chúng ta đến đây có nhiều việc phải làm chứ không phải đang đi… du lịch.

Phát tài liệu tuyên truyền chương trình “Việc làm cho thanh niên” tại hè tình nguyện năm 2010.

Những ngày tình nguyện tại Tà Xi Láng, chúng tôi thấy mảnh đất và con người nơi đây thật dễ mến. Nào những ngày lao động cùng đồng bào, cùng làm nương, làm rẫy, làm cỏ lúa… mồ hôi thấm đẫm những chiếc áo xanh nhưng vẫn cứ vui đùa với nhau, tiếng cười như xua tan đi sự mệt nhọc và khiến đồng bào càng quý mến hơn. Nào những ngày cùng thanh niên địa phương lao động làm đường, mới thấy nhiều cô cậu ra dáng thật, sống hết mình và chân thành đến lạ.

Rồi khi thấy bất kỳ thành viên nào của đoàn, đồng bào đều gọi với tên gọi thân thương “đồng chí áo xanh” và dành cho nhiều tình cảm cả về vật chất lẫn tinh thần thật nồng ấm! Sau giờ lao động cùng đồng bào, chúng tôi lại rủ nhau đi dạo quanh các thôn, cùng trẻ con nghịch ngợm những trò chơi của chúng, tất cả bất giác như đang trở về những ngày tháng của tuổi thơ yêu dấu. Buổi tối, là những đêm sinh hoạt văn nghệ với đồng bào, thanh niên, thiếu niên nhi đồng. Cùng nhau cất tiếng ca, cùng quây quần bên đống lửa bập bùng kể cho nhau nghe những câu chuyện, dường như chả ai còn riêng tư.

Dù dưới cái nắng chói chang hay những ngày mưa dầm dề, những tấm áo xanh vẫn đi về cùng với đồng bào, và những bữa cơm chỉ với cá khô - rau sắn, mà thấy ấm dạ vô cùng. Rồi những buổi tuyên truyền sức khỏe sinh sản cho đồng bào như một gala cười truyền hình bởi những lời thoại ngộ nghĩnh, những màn kịch diễn ra hết sức tự nhiên, thậm chí ngoài dự kiến của “đạo diễn”. Rượu vùng cao đúng như người ta nói làm say lòng người, nó khiến cho người ta cảm thấy vị nồng đậm, cảm giác nhẹ nhàng mà ngấm lâu. Đó là các bữa liên hoan, tưng bừng rộn rã, cùng nhau uống để không chỉ hiểu về nhau mà còn trao cho nhau những tình cảm bạn bè và cả tình đồng chí, tình người ấm áp.

Con người ở đây thật thà chất phác, cuộc sống tuy nghèo khó nhưng tất cả chẳng có nghĩa lý gì, khi những trái tim đã nhất định rời chốn phồn hoa để lên đường đi theo tiếng gọi của thanh niên, một công việc cần phải có ở thế hệ trẻ. Ban ngày là hoạt động với bà con, là các hoạt động của đoàn đề ra thì buổi tối lại là những đêm trăng sáng, của những tiếng cười rộn rã vang lên tại  nhà văn hóa.

Có những đêm khuya, người ta vẫn có thể nghe thấy tiếng nói cười vọng ra phá tan cái không khí tĩnh mịch của đêm tối... Chia tay trong một ngày mưa làm cho ai cũng cảm thấy buồn hơn, bởi đã đến lúc ra về, cảm giác trống vắng và quyến luyến hiện rõ trên khuôn mặt của đồng bào khi ra đưa tiễn chúng tôi. Tất cả những việc chúng tôi đã làm nơi đây không to tát, không lớn lao nhưng đó là tất cả tấm lòng chân thành nhất của cả các thành viên trong đoàn với đồng bào nơi đây.

Có đi xa, có gắn bó với mảnh đất và con người nơi vùng cao nghèo khó mới thấy hết được ý nghĩa của sự chia sẻ, ý nghĩa của cuộc đời đượm trong câu thơ của bài thơ Đất nước (trích trường ca Mặt đường khát vọng) của nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm:

“Ôi đất nước sau bốn nghìn năm đi đâu ta cũng thấy
Những cuộc đời đã hóa núi sông ta”.

Trong những mùa hè tình nguyện gần đây, tuổi trẻ Yên Bái tập trung cao độ cho các hoạt động tình nguyện tại chỗ, huy động đông đảo thanh niên tham gia thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương; tập trung giải quyết những việc mới, việc khó, việc bức xúc với các mô hình tình nguyện sáng tạo và thiết thực như: vui hè cùng thiếu nhi, tiếp sức đến trường, tham gia xây dựng cơ sở hạ tầng nông thôn, bảo vệ môi trường, tổ chức các đội thanh niên tình nguyện ứng trực phòng chống thiên tai, tuyên truyền pháp luật và giữ gìn trật tự an toàn giao thông, tổ chức các hoạt động “Đền ơn đáp nghĩa”, “Uống nước nhớ nguồn”…

Mỗi chương trình hành động, mỗi phần việc thanh niên đều được tiến hành nghiêm túc, khoa học và đạt hiệu quả xã hội cao, được bà con các dân tộc trên địa bàn tỉnh đồng tình, ủng hộ. Đó chính là niềm vui tiếp sức cho thế hệ trẻ tỉnh nhà trên những nẻo đường tình nguyện.

Thiên Cầm
(Ghi theo lời kể của anh Nông Việt Yên -
Phó bí thư Tỉnh đoàn Yên Bái)