Nhiều năm trước, huyện Trạm Tấu được biết đến như một địa bàn “nóng” về ma túy. Thời điểm năm 2000, toàn huyện có trên 400 người nghiện, diện tích cây thuốc phiện bị phát hiện tại các xã: Bản Mù, Tà Xi Láng, Làng Nhì… hàng năm lên tới cả trăm ha. Thực hiện công tác “3 bỏ” (bỏ trồng, bỏ hút, bỏ buôn bán, tàng trữ và sử dụng trái phép các chất ma túy) được xem là giải pháp hữu hiệu trong đấu tranh với các loại tội phạm về ma túy ở huyện vùng cao này. Tuy nhiên, hiện nay, vấn đề ma túy ở Trạm Tấu vẫn tiềm ẩn những dấu hiệu phức tạp, cần sớm được ngăn chặn.

Trưởng Công an huyện Thẩm Hữu Tiến, người đã dành khá nhiều thời gian đi thị sát thực tế các xã trong huyện, nắm về tình hình người nghiện của từng xã, thị trấn, đặc biệt là việc tái trồng cây thuốc phiện ở những thôn, bản “nóng” nằm giáp ranh với địa bàn tỉnh Sơn La, cho biết: “Mỗi năm chúng tôi dành ra 4 tháng cùng với các ngành, đoàn thể chính trị từ huyện đến các địa phương theo dõi từ khi phát nương vào thời điểm tháng 12 năm trước và đến hết tháng 3 Dương lịch năm sau để phá thuốc phiện. Phát hiện và triệt phá được một nương cây thuốc phiện mất rất nhiều công sức nhưng không phải thế mà tinh thần anh em bị giảm sút”.

Trong kế hoạch kiểm tra việc chống tái trồng cây thuốc phiện năm 2010 - 2011, Huyện ủy đã quyết định mỗi xã thành lập một tổ công tác có từ 3 đến 10 người, tiến hành kiểm tra tại cơ sở 7 ngày/tháng và báo cáo chi tiết nơi đến kiểm tra, diện tích phát hiện và diện tích phá bỏ.

Những năm gần đây, trên địa bàn Trạm Tấu còn nảy sinh tình trạng mua bán thân, rễ, lá, quả cây thuốc phiện để ngâm rượu kinh doanh. Mặc dù Công an huyện đã tham mưu cho Ban chỉ đạo 138 huyện và các cấp, các ngành cùng nhân dân đẩy mạnh tuyên truyền, phối hợp với tổ chức kiểm tra và triệt phá ngay diện tích tái trồng cây thuốc phiện nhưng do yếu tố lợi nhuận, một số đối tượng vẫn lén lút vào rừng tìm những nương có thuốc phiện để chiếm đoạt, mua bán kiếm lời, gây ảnh hưởng xấu đến an ninh trật tự.

Ngoài ra, vấn đề người nghiện ma túy những năm gần đây được huyện quan tâm giải quyết, hàng năm đã lập hồ sơ đưa đi Trung tâm Cai nghiện tỉnh và mở các lớp cai nghiện tại cộng đồng từ 50 đến 90 đối tượng, do vậy số nghiện hiện nay đã giảm  xuống còn 212 đối tượng…

Những năm gần đây, trên địa bàn Trạm Tấu còn nảy sinh tình trạng mua bán thân, rễ, lá, quả cây thuốc phiện để ngâm rượu kinh doanh. Mặc dù Công an huyện đã tham mưu cho Ban chỉ đạo 138 huyện và các cấp, các ngành cùng nhân dân đẩy mạnh tuyên truyền, phối hợp với tổ chức kiểm tra và triệt phá ngay diện tích tái trồng cây thuốc phiện nhưng do yếu tố lợi nhuận, một số đối tượng vẫn lén lút vào rừng tìm những nương có thuốc phiện để chiếm đoạt, mua bán kiếm lời, gây ảnh hưởng xấu đến an ninh trật tự.

6 năm qua (2005-2011), lực lượng công an Trạm Tấu đã bắt giữ 40 vụ, 64 bị can, tang vật thu giữ 345,716 gam thuốc phiện, 30,449 gam hêrôin, 334 kg thân, rễ, lá, quả cây thuốc phiện. Diện tích cây thuốc phiện được triệt phá trên 210 ha và nhiều tang vật như xe mô tô, điện thoại di động… Có tới 4 vụ liên quan đến mua bán, vận chuyển trái phép thân, lá, rễ, quả cây thuốc phiện.

Điển hình như vụ ngày 8 tháng 3 năm 2011, 5 đối tượng Lò Văn Tuấn, Lường Văn Thuận, Hoàng Văn Hiến, Hà Văn Thủy, Lường Văn Sơn, đều là người xã Phúc Sơn (huyện Văn Chấn) bị bắt quả tang khi đang vận chuyển 40 kg cây, 15 kg quả thuốc phiện tươi trên 4 xe máy.

Vụ việc đã được Công an huyện hoàn tất hồ sơ đề nghị khởi tố. Vụ bắt giữ ngày 14 tháng 3 mới đây là Đào Xuân Bàng, trú tại khu 2A, thị trấn Nông trường Nghĩa Lộ, Giàng A Vàng, Giàng A Tủa, trú tại xã Pá Hu, huyện Trạm Tấu và Giàng A Su, trú tại Km 21 huyện Trạm Tấu, tang vật thu giữ 20 kg thân, rễ cây thuốc phiện, 8 kg quả thuốc phiện tươi, 2 xe mô tô, 3 điện thoại di động.

 Về tình trạng tái trồng cây thuốc phiện trên địa bàn, đồng chí Nguyễn Quang Hải - Phó Công an huyện cho biết thêm: “Thực hiện chủ trương của tỉnh, huyện về công tác “3 bỏ”, diện tích trồng cây thuốc phiện trên địa bàn đã giảm hẳn.

 Năm 2007 còn 13,531 ha, năm 2009 - 2010 là 17.730 m2 và năm 2010 - 2011 còn 2.870 m2 thuốc phiện tái trồng ở 3 xã: Làng Nhì, Túc Đán, Tà Xi Láng. Hiện nay, diện tích tái trồng cây thuốc phiện ở Trạm Tấu cơ bản được kiểm soát, song một số đối tượng vận chuyển thân, rễ, quả thuốc phiện vừa qua bị bắt khai nhận đã lấy từ địa bàn tỉnh Sơn La, cách ranh giới 2 tỉnh từ 5 đến 6 giờ đồng hồ đi bộ. Do vậy, thời gian tới việc chống tái trồng cây thuốc phiện giữa các địa phương cần chặt chẽ hơn.

Mặt khác, dù không phải là thời điểm trồng cây thuốc phiện nhưng lực lượng chức năng cần tăng cường công tác tuần tra kiểm soát, không loại trừ việc tái trồng cây thuốc phiện trái vụ có thể xảy ra, cương quyết bắt giữ, xử lý nghiêm đối tượng có hành vi mua bán, vận chuyển các chất ma túy nói chung và thân, rễ, quả thuốc phiện trước pháp luật…”.

Kiên quyết, đấu tranh, đẩy lùi tệ nạn ma túy; đẩy mạnh tuyên truyền tác hại của ma túy tới các xã, thị trấn, các trường học, khu dân cư kiểm tra nắm tình hình các xã vùng giáp ranh về tình hình tái trồng cây thuốc phiện; thường xuyên rà soát nắm chắc đối tượng nghiện ma tuý; tăng cường kiểm soát ma túy trong tình hình mới… là những nhiệm vụ trọng tâm mà Công an huyện Trạm Tấu đề ra. Không ngại khó, bất chấp hiểm nguy, cương quyết đấu tranh không khoan nhượng với tội phạm ma tuý, tin tưởng rằng, tội phạm ma túy ở Trạm Tấu sẽ bị đẩy lùi, góp phần xây dựng những bản làng bình yên no ấm.

Thái Hưng