Cụ thể là làm rõ khái niệm tiền lương so với trước và xác định tiền lương là giá cả sức lao động theo nền kinh tế thị trường có sự quản lý của Nhà nước. Như vậy, mức lương sẽ được tính trên cơ sở thỏa thuận giữa người lao động với chủ sử dụng lao động song vẫn có sự quản lý của Nhà nước thể hiện qua việc Nhà nước sẽ tổ chức Hội đồng tiền lương quốc gia để công bố tiền lương tối thiểu. Căn cứ vào đó, người sử dụng lao động và chủ sử dụng lao động thỏa thuận ký kết hợp đồng lao động làm sao thỏa đáng.

Bộ luật Lao động quy định tiền lương tối thiểu phải đáp ứng được nhu cầu sống tối thiểu của người lao động. Theo tính toán của các cơ quan nghiên cứu thì mức lương tối thiểu hiện nay là từ 1,4 đến gần 2 triệu đồng/tháng là chưa đáp ứng mức sống tối thiểu của người lao động. Vì vậy, Nhà nước sẽ phải tính toán một lộ trình để tiền lương tối thiểu ở khu vực doanh nghiệp và người lao động sẽ đi trước khu vực cán bộ, công chức.

Theo đó, đến thời điểm năm 2015, mức lương tối thiểu do Chính phủ công bố phải đáp ứng đúng nhu cầu cuộc sống tối thiểu của người lao động. Còn nếu tăng ngay sau khi Bộ luật này có hiệu lực (ngày 1-5-2013) thì doanh nghiệp cũng không có khả năng đáp ứng.

* Lao động nữ được nghỉ thai sản 6 tháng từ giữa năm tới

Bộ luật Lao động sửa đổi được Quốc hội bỏ phiếu thông qua chiều 18/6 sẽ chính thức áp dụng từ 1/5/2013. Luật mới “nới” nhiều quy định có lợi cho người lao động về tiền lương, tiền làm thêm giờ, chế độ nghỉ thai sản…
 
Với số phiếu tán thành rất cao, Quốc hội đã thống nhất áp dụng chung thời gian nghỉ thai sản (trước và sau khi sinh con) của lao động nữ là 6 tháng (so với quy định nghỉ 4 tháng hiện hành). Trường hợp lao động nữ sinh đôi trở lên thì tính từ con thứ 2 trở đi, cứ mỗi con, người mẹ được nghỉ thêm 1 tháng. Thời gian nghỉ trước khi sinh tối đa không quá 2 tháng.

Quy định chính thức thực hiện từ 1/5/2013 nhưng với trường hợp người nghỉ sinh con trước thời điểm này mà đến ngày luật mới được áp dụng vẫn đang trong thời gian nghỉ sinh theo quy định tại luật Bảo hiểm xã hội năm 2006 thì thời gian nghỉ thai sản được tính theo luật mới.

Về chế độ tiền lương, người lao động khi làm thêm giờ sẽ được tính lương bằng ít nhất 150% vào ngày thường, bằng ít nhất bằng 200% vào ngày nghỉ hàng tuần. Làm thêm ngày nghỉ lễ, ngày nghỉ có hưởng lương, ít nhất bằng 300% chưa kể tiền lương ngày lễ, ngày nghỉ có hưởng lương đối với người lao động hưởng lương ngày. Riêng người lao động làm việc vào ban đêm sẽ được trả thêm ít nhất bằng 30% tiền lương tính theo đơn giá tiền lương hoặc tiền lương theo công việc của ngày làm việc bình thường.

Người lao động không được làm thêm quá 50% số giờ làm việc chính thức trong 1 ngày. Trong trường hợp áp dụng quy định làm việc theo tuần thì tổng số giờ làm việc bình thường và số giờ làm thêm không quá 12 giờ trong 1 ngày; không quá 30 giờ trong 1 tháng và tổng số không quá 200 giờ trong 1 năm, trừ một số trường hợp đặc biệt do Chính phủ quy định thì được làm thêm giờ không quá 300 giờ trong 1 năm.

Về quy định tuổi nghỉ hưu, Quốc hội vẫn giữ nguyên  ộ tuổi là 55 với nữ và 60 tuổi với nam như quy định hiện hành. Theo đó, người lao động bảo đảm điều kiện về thời gian đóng bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội được hưởng lương hưu khi nam đủ 60 tuổi, nữ đủ 55 tuổi.

Với người lao động bị suy giảm khả năng lao động; làm các công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; làm việc ở vùng cao, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo thuộc danh mục do Chính phủ quy định có thể nghỉ hưu ở tuổi thấp hơn so với quy định này.

Người lao động có trình độ chuyên môn kỹ thuật cao, người lao động làm công tác quản lý và một số trường hợp đặc biệt khác có thể  nghỉ hưu ở tuổi cao hơn nhưng không quá 5 năm.

(Theo HNMO - Dân Trí)