Thực hiện Chỉ thị số 10 - CT/TW của Bộ Chính trị về phổ cập giáo dục mầm non (PCGDMN) cho trẻ 5 tuổi, củng cố kết quả phổ cập giáo dục tiểu học và trung học cơ sở (PCGDTH&THCS), tăng cường phân luồng học sinh sau THCS và xóa mù chữ cho người lớn, tỉnh Yên Bái đã xây dựng Chương trình hành động thực hiện với các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp, cụ thể nhằm nâng cao chất lượng PCGD, đáp ứng yêu cầu về nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Trong những năm qua, công tác PCGDMN cho trẻ 5 tuổi, PCGDTH & THCS, phân luồng học sinh sau THCS và xóa mù cho người lớn trên địa bàn tỉnh đã có nhiều chuyển biến tích cực.

Đến hết năm 2011, toàn tỉnh đã có 78/180 xã, phường, thị trấn; 2/9 huyện, thị xã, thành phố đạt chuẩn PCGDMN cho trẻ 5 tuổi. Công tác PCGDTH&THCS, PCGDTH đúng độ (ĐĐT) tuổi tiếp tục được củng cố và duy trì theo hướng bền vững. Toàn tỉnh có 180/180 xã, phường, thị trấn, duy trì đạt chuẩn quốc gia chống mù chữ (CMC) - PCGDTH, trong đó 169/180 xã, phường, thị trấn đạt chuẩn PCGDTHĐĐT, 180/180 xã, phường, thị trấn đạt chuẩn PCGDTHCS.

Việc phân luồng học sinh sau THCS có tiến bộ; trên 70% số học sinh sau tốt nghiệp THCS đã tiếp tục học lên THPT, số chuyển học nghề chiếm khoảng 10%. Tỷ lệ người trong độ tuổi lao động biết chữ đạt trên 95%.
Tuy nhiên, công tác PCGDMN cho trẻ 5 tuổi, PCGDTH&THCS phân luồng học sinh sau THCS và xóa mù chữ cho người lớn trên địa bàn tỉnh hiện nay vẫn còn nhiều khó khăn, hạn chế.

Cơ cở vật chất cho giáo dục vẫn còn thiếu, nhất là ngành học mầm non, tỷ lệ huy động học sinh ra lớp, duy trì đi học chuyên cần ở vùng cao, vùng khó khăn còn thấp, kết quả PCGDTH&THCS chưa bền vững, công tác xóa mù cho người lớn nhất là vùng cao còn gặp nhiều khó khăn, có nơi còn tình trạng tái mù chữ…

Hoạt động của các trung tâm dạy nghề, trung tâm giáo giáo dục thường xuyên, trung tâm học tập cộng đồng chưa đáp ứng yêu cầu, thu hút được người học, thiếu sự phối hợp trong đào tạo và chưa đủ các điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị, đội ngũ giáo viên, kinh phí hoạt động.

Một số nơi cấp ủy, chính quyền địa phương các huyện, thị xã, thành phố còn buông lỏng quản lý, chỉ đạo chưa sâu sát, thiếu điều tra, cập nhật, theo dõi để tổ chức các lớp phổ cập, chất lượng học tập các lớp phổ cập, giáo dục thường xuyên thấp, tình trạng học sinh bỏ học giữa chừng tuy có giảm nhưng còn chậm, tỷ lệ bỏ học bậc trung học còn ở mức cao.

Nhằm triển khai thực hiện có hiệu quả Chỉ thị số 10 - CT/TW của Bộ Chính trị, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã xây dựng Chương trình hành động thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp, cụ thể, đối với công tác PCGDMN cho trẻ 5 tuổi  là: tiếp tục củng cố, phát triển giáo dục mầm non với quy mô trường, lớp đội ngũ giáo viên phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương.

Phấn đấu năm 2014, có 9/9 huyện, thị xã, thành phố được công nhận đạt chuẩn quốc gia về PCGDMN cho trẻ 5 tuổi. Củng cố kết quả PCGDTHĐĐT&THCS, đến năm 2014, phấn đấu 100%  đơn vị cấp xã đạt chuẩn PCGDTHCS mức độ 1, trong đó 50% đạt chuẩn mức độ 2 theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo, tiếp tục duy trì kết quả PCGDTHCS.

Tăng cường phân luồng học sinh sau THCS và xóa mù cho người lớn, phấn đấu đến năm 2015, huy động học sinh tốt nghiệp THCS vào học các trường trung học phổ thông hàng năm không quá 65%, bổ túc trung học phổ thông từ 15 - 20%, còn lại vào học ở các trường trung cấp chuyên nghiệp, trung học nghề và cơ bản xóa mù cho người lớn từ 36 tuổi đến hết tuổi lao động.

Năm 2020, huy động được 30% học sinh sau khi tốt nghiệp THCS đi học nghề. Để thực hiện tốt các mục tiêu trên, trong những năm tới các cấp ủy Đảng, chính quyền cần tăng cường đối với công tác tuyên truyền, phổ biến và xây dựng chương trình hành động thực hiện Chỉ thị 10 - CT/TW của Bộ Chính trị, tiếp tục hoàn thiện mạng lưới trường, lớp cơ sở giáo dục, đặc biệt là các trường mầm non, các trung tâm học tập cộng đồng, trường phổ thông dân tộc nội trú, phổ thông dân tộc bán trú ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng có điều kiện kinh tế xã hội đặc biệt khó khăn, nhất là đối với 2 huyện Trạm Tấu và Mù Cang Chải.

Triển khai đồng bộ các giải pháp để thực hiện công tác phổ cập có chất lượng, tăng cường công tác giáo dục hướng nghiệp cho học sinh, xây dựng đội ngũ nhà giáo đủ số lượng, đồng bộ về cơ cấu, đảm bảo yêu cầu về phẩm chất đạo đức, năng lực chuyên môn, phù hợp với yêu cầu đổi mới giáo dục.

Thực hiện phân cấp quản lý giáo dục, phát huy tính chủ động, tự chịu trách nhiệm của cơ sở giáo dục, đẩy mạnh xã hội hóa công tác phổ cập giáo dục, phát huy vai trò nòng cốt của ngành giáo dục. Đồng thời, các ngành, các cấp cùng vào cuộc và cụ thể hóa chương trình hành động để nâng cao chất lượng giáo dục trên địa bàn tỉnh.

Đức Toàn