Kể từ khi chuyển sang giai đoạn II, Dự án đang có những giải pháp hiệu quả, hạn chế tình trạng ô nhiễm môi trường tại các khu vực dân cư, góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường nông thôn tại 24 xã thuộc 4 huyện: Văn Yên, Lục Yên, Văn Chấn và Mù Cang Chải.

Để thực hiện, theo dõi, đánh giá VSMT nông thôn, nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho người dân, cải thiện tình trạng làm nhà tiêu quá gần khu vực sinh sống, năm 2011, Dự án Phát triển thị trường vệ sinh tại tỉnh Yên Bái giai đoạn II (2011 - 2013) do Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh thực hiện, đã tổ chức thiết lập thêm mạng lưới triển khai tại huyện Mù Cang Chải.

Ngoài công tác kiểm tra tình hình sử dụng nước của người dân, Dự án còn phân loại đánh giá hiện trạng, thu thập số liệu VSMT của từng hộ dân. Bên cạnh đó, tổ chức đánh giá, xếp loại các dạng nhà vệ sinh, chuồng trại chăn nuôi gia súc, gia cầm quy mô gia đình để có hướng xử lý. Dự án đã xây dựng và huấn luyện một đội ngũ cán bộ của Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh, các Ban chỉ đạo, Ban quản lý dự án huyện, xã và các tuyên truyền viên cấp thôn có khả năng tiếp tục thực hiện Dự án theo định hướng thị trường.

Thông qua tham gia các hoạt động thiết kế dự án, đội ngũ này sẽ trực tiếp thực hiện các hoạt động dự án. Dự án đã thành công trong việc nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi của cộng đồng người dân các xã can thiệp về thực hành vệ sinh, nâng cao hiểu biết về các bệnh liên quan đến VSMT và tầm quan trọng của thói quen vệ sinh, làm tăng nhu cầu đầu tư vào nhà tiêu hợp vệ sinh.

Ông Phạm Văn Thành - Phó Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh, Trưởng Ban quản lý Dự án cho biết: “Qua giai đoạn I của dự án và các đợt khảo sát, chúng tôi đã cơ bản đánh giá được thực trạng VSMT ở các vùng nông thôn. Sau đó tổng hợp báo cáo, xây dựng cơ sở dữ liệu phục vụ công tác chỉ đạo, điều hành của Dự án. Bước đầu Dự án đã nâng cao nhận thức cho người dân về đời sống, sức khỏe của bản thân, gia đình và cộng đồng dân cư. Hiện Dự án đã thực sự đi vào đời sống của người dân và đang có những tiến triển rất tốt, đặc biệt là nâng cao được ý thức của bà con vùng cao, vùng nông thôn trong việc xây dựng được khu nhà tiêu, nhà vệ sinh đảm bảo VSMT”.

Được biết sau 4 năm đầu, giai đoạn I của dự án đã kết thúc với việc xây dựng 5.123 nhà tiêu cho các hộ dân tại 12 xã thuộc các huyện, thị, thành phố trong tỉnh. Riêng 6 tháng đầu năm 2012, ngoài việc duy trì 7 xã đã triển khai năm 2009, tiếp tục can thiệp 10 xã triển khai năm 2011, Dự án đã triển khai thêm 2 xã mới là La Pán Tẩn và Zế Su Phình của huyện Mù Cang Chải.

Ở những nơi có Dự án, công tác tuyên truyền được đẩy mạnh bằng các hình thức truyền thông đa dạng, phong phú, đi vào lòng người..., góp phần nâng cao ý thức của nhân dân trong việc gìn giữ VSMT của gia đình và cả cộng đồng. 

Việc thực hiện tốt công tác quản lý, đưa ra giải pháp bảo vệ môi trường, tổ chức các đợt tuyên truyền vận động để người dân hiểu rõ tác dụng của công tác bảo vệ môi trường, đặc biệt là môi trường nước, hệ thống nhà tiêu gia đình... có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với một tỉnh miền núi như Yên Bái. Dự án Phát triển thị trường vệ sinh tại tỉnh Yên Bái đang làm rất tốt điều đó với những giải pháp cụ thể, mang tính đồng bộ.

Thiên Cầm