Có lẽ chưa bao giờ lượng thực phẩm dồi dào như bây giờ và cũng chưa bao giờ vấn đề ATVSTP lại được đặt ra cấp thiết như hiện nay. Thịt lợn, thịt gà, hải sản tươi sống cho đến các mặt hàng công nghệ thực phẩm bánh, kẹo, rượu, bia, nước giải khát… đa dạng, phong phú về mẫu mã, giá cả. Trước sự đa dạng đó, người tiêu dùng không khỏi băn khoăn.

Chị Nguyễn Thị Hương ở phường Minh Tân, thành phố Yên Bái cho biết: “Vừa qua, các phương tiện thông tin đại chúng đưa tin nhiều về các loại thực phẩm nhiễm bẩn, nhưng ra đến chợ người tiêu dùng có biết loại nào là an toàn, loại nào không an toàn đâu, chỉ mua bằng cảm quan là chính”.

Những lo lắng đó hoàn toàn có cơ sở. Chỉ cần nhìn vào số lượng hàng hóa đã bị các đơn vị chức năng phát hiện và thu giữ, hẳn người tiêu dùng chưa thể yên tâm. Chi cục Vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP) phát hiện 47/235 mẫu giò, chả dương tính với hàn the, 69/285 mẫu thịt quay, chả cá, giò, chả thịt lợn dương tính với E.coli. Năm qua, Chi cục Quản lý thị trường đã phát hiện và thu giữ 1 tấn mì chính giả nhãn hiệu Ajinomoto, 7.455 chai rượu giả, 1.192kg bánh kẹo hết hạn sử dụng…

Riêng trong đợt cao điểm cuối năm đã phát hiện và tịch thu 230 bao thuốc lá ngoại nhập, 22kg giò, chả có sử dụng phụ gia thực phẩm ngoài danh mục cho phép sử dụng để chế biến thực phẩm, 4.800 lon nước ngọt không đảm bảo chất lượng...

Điển hình như ngày 4/12/2012, Đội quản lý thị trường cơ động phối hợp với lực lượng công an tỉnh kiểm tra xe ô tô biển kiểm soát 88H-4392 và xe ô tô biển kiểm soát 88C- 016.79 phát hiện 2 xe đang vận chuyển 3,99 tấn gà thương phẩm nhập lậu.

Đó là đối với các loại thực phẩm được chế biến sẵn và thực phẩm nhập từ thị trường bên ngoài. Đối với ngành nông nghiệp địa phương, năm qua, sản lượng thịt hơi xuất chuồng đạt 28.392 tấn, 57 triệu quả trứng gia cầm các loại, hàng nghìn tấn rau, quả phục vụ nhu cầu tiêu thụ tại chỗ. Năm 2012, Chi cục Quản lý chất lượng nông, lâm sản và thủy sản đã kiểm tra điều kiện VSATTP 38 cơ sở, hộ kinh doanh rau và lấy 21 mẫu phân tích.

Kết quả: hàm lượng Nitrat chiếm 57,1%, 100% mẫu rau, quả không có dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, không phát hiện mẫu rau nào có dư lượng thuốc bảo vệ thực vật vượt quá ngưỡng cho phép; kiểm tra 54 cơ sở giết mổ, kinh doanh thịt và lấy 21 mẫu phân tích cho thấy 12,5% số mẫu thịt dương tính với Salmonella, 100% số mẫu được phân tích thấy có Staphylococcus nhưng trong giới hạn cho phép (đây là các loại vi khuẩn nhiễm trong quá trình giết mổ và vận chuyển), 100% các mẫu không phát hiện sử dụng thuốc kháng sinh, hooc môn kích thích tăng trưởng, chất tạo nạc.

Từ 8/1 đến 25/2/2013 là thời gian phát động “Tháng cao điểm về ATTP tết năm 2013” với chủ đề “Bữa ăn an toàn”. Các ngành đã vào cuộc, các cuộc thanh tra liên ngành đã được thực hiện nhằm đảm bảo quyền lợi của người tiêu dùng và các nhà sản xuất hợp pháp.

Bác sỹ Lương Quốc Dũng - Chi cục trưởng Chi cục VSATTP cho biết: “Chi cục sẽ phối hợp cùng với các ngành liên quan tổ chức thanh tra có trọng tâm, trọng điểm tập trung vào các cơ sở sản xuất, kinh doanh các mặt hàng tiêu thụ lớn trong dịp tết như rượu, bia, bánh kẹo, thịt gia súc, gia cầm. Đồng thời, tăng cường công tác truyền thông để mọi người biết đến các cơ sở vi phạm, nâng cao hiểu biết cho người dân về ATVSTP”.

Có một thực tế hiện nay là “Bữa ăn an toàn” trong mỗi gia đình có đến 3 cơ quan cùng chung tay quản lý. Ngành nông nghiệp quản lý ở giai đoạn nuôi trồng, ngành công thương quản lý khi vận chuyển, giao dịch thương mại, ngành y tế quản lý ở khâu cuối cùng là chế biến thực phẩm. Vì vậy, để giải quyết vấn đề ATVSTP cần thực hiện từ “gốc” đến “ngọn”, thường xuyên và liên tục chứ không chỉ riêng dịp tết Nguyên đán.

Về lâu dài, cần quy hoạch vùng sản xuất nông sản tập trung, đạt tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP, GMP, GHP, HACCP, ISO 22000; hỗ trợ chứng nhận với các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm nông, lâm, thủy sản đủ tiêu chuẩn. Ngoài ra, cần quy hoạch xây dựng các khu giết mổ gia súc, gia cầm theo tiêu chuẩn.

Bên cạnh đó, lực lượng quản lý thị trường cần tăng cường kiểm tra, kiểm soát hàng hóa, đặc biệt đối với các mặt hàng là thực phẩm, gia súc, gia cầm, tập trung vào các tuyến đường trọng điểm như quốc lộ 32, quốc lộ 70, đường sắt Hà Nội - Lào Cai, kết hợp với các ngành liên quan để đối phó với những chiêu thức tinh vi của đối tượng buôn bán hàng lậu, hàng giả, hàng kém chất lượng.

Ngành y tế kiểm tra các cơ sở kinh doanh thực phẩm, phát hiện những cơ sở không đảm bảo chất lượng, phổ biến Luật ATTP đến cả nhà quản lý, người sản xuất, kinh doanh và người tiêu dùng.

Hồng Khanh