Đây cũng là địa điểm tổ chức lễ hội người Mông và tổ chức Đại hội Thể dục thể thao năm 2025 của xã Hồng Ca. Những thành quả hăng say lao động sản xuất đã giúp bà con có cuộc sống mới đầy đủ hơn, bộ mặt nông thôn dần đổi thay, Khe Ron đang phấn đấu quý II năm nay sẽ cán đích thôn nông thôn mới (NTM) kiểu mẫu.
Nhìn khu văn hóa thể thao mới hoàn thành, anh Hờ A Thái không giấu được niềm vui trước sự đổi thay của thôn mình. Theo anh Thái, trước kia đồng bào Mông thường được Đảng và Nhà nước cứu trợ mỗi dịp tết đến xuân về nên có tâm lý trông chờ, nói gì đến góp tiền xây dựng các công trình phúc lợi. Thế mà nay, đồng bào Mông đã góp tiền để đổ bê tông đường giao thông. Chỉ tính riêng công trình xây dựng nhà văn hóa thôn vừa qua, mỗi gia đình đóng góp 1 triệu đồng tiền mặt và công lao động để hoàn thành trung tâm sinh hoạt cộng đồng của thôn trị giá trên 400 triệu đồng.
Anh Hờ A Thái vui vẻ chia sẻ: "Đời sống vật chất và tinh thần của bà con những năm gần đây được nâng lên rõ rệt, chính vì vậy khi được họp bàn xây dựng các công trình, người dân rất vui vẻ và đồng thuận cao, bởi đó đều là những công trình thiết thực, phục vụ trực tiếp lợi ích của nhân dân”.
Mỗi mùa xuân về là dịp gia đình sum vầy, thôn xóm quần tụ, tham gia các lễ hội truyền thống. Đối với người Mông thôn Khe Ron, các hoạt động văn hóa văn nghệ, thể thao ngày đầu xuân càng rộn ràng, không thể thiếu, như món ăn tinh thần sau một năm bận rộn lao động, sản xuất.
Chị Vàng Thị Xua - thôn Khe Ron cho biết: "Người Mông chúng tôi vẫn duy trì được nhiều trò chơi dân gian, như: đánh quay, ném còn, múa khèn, kéo co và cả giã bánh dày… Để hội xuân thêm vui, các nghệ nhân đã tích cực truyền dạy múa khèn cho thế hệ trẻ”.
Thôn Khe Ron, xã Hồng Ca là nơi sinh sống của 118 hộ, 630 khẩu đều là đồng bào dân tộc Mông. Những năm trước người dân trong thôn chủ yếu trồng lúa, trồng ngô trên nương, năng suất thấp, đời sống còn nhiều khó khăn, bởi vậy, nhiều hộ thường xuyên hết gạo những tháng giáp hạt. Nhưng nay, bức tranh nông thôn vùng cao nơi đây đã khởi sắc nhanh chóng, bà con đã dần chuyển đổi từ chăn nuôi, trồng trọt manh mún sang sản xuất hàng hóa gắn với chuỗi giá trị, bao tiêu sản phẩm.
Hiện nay, thôn đã hình thành được vùng trồng quế với 220ha, vùng tre Bát độ 65ha... Trung bình mỗi năm bà con thu nhập trên 7 tỷ đồng từ rừng, nhiều hộ có nguồn thu ổn định hàng trăm triệu đồng từ kinh tế rừng như các ông: Sùng A Câu, Sùng Giả Po, Thào Chờ Tủa... góp phần đưa thu nhập bình quân của thôn đạt gần 61 triệu đồng/người/năm, tỷ lệ hộ nghèo đa chiều giảm còn 3 hộ, chiếm 2,54%.
Ông Sùng Giả Po, người dân thôn Khe Ron khẳng định: "Trước kia người Mông chỉ biết phá rừng, du canh du cư, nên cái đói, cái nghèo luôn đeo bám. Giờ đây người Mông chúng tôi đã đổi mới rồi, đã định canh, định cư tập trung phát triển kinh tế, trồng được nhiều cây trồng có giá trị kinh tế cao, cho thu nhập khá. Dưới tán rừng, chúng tôi còn trồng cây dược liệu như: khôi nhung, thảo quả, sơn thục, góp phần nâng cao đời sống”.
Kinh tế phát triển tạo đà cho văn hóa - xã hội phát triển, đến nay 100% trẻ em trong thôn trong độ tuổi đều được ra lớp; đồng bào cùng thực hiện tốt nếp sống văn hóa, văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội, các giá trị văn hóa tốt đẹp cổ truyền được bảo tồn và phát triển; tình làng nghĩa xóm ngày càng được thắt chặt hơn, con cháu hiếu thảo với ông bà, cha mẹ.
Qua bình xét năm 2024, có 92% số hộ đạt gia đình văn hóa; 85% trẻ trong độ tuổi được ra lớp ở cả 3 cấp học. Công tác phòng chống dịch bệnh được triển khai thực hiện tốt. Công tác bảo vệ môi trường và thu gom rác thải được quan tâm, các hộ gia đình ăn, ở hợp vệ sinh và xử lý rác thải theo đúng quy định, hàng tháng thôn đã tổ chức vệ sinh đường làng, ngõ xóm và chỉnh trang nhà ở, xây dựng các công trình phụ trợ.
Đặc biệt, hưởng ứng chương trình xây dựng thôn NTM kiểu mẫu, đến nay thôn Khe Ron đã đạt 15/17 tiêu chí. Còn tiêu chí số 4 về cơ sở vật chất văn hóa đang hoàn thiện những khâu cuối cùng; tiêu chí số 14 - Hệ thống chính trị và tiếp cận pháp luật đang được đẩy nhanh thực hiện.
Đến nay, 100% đường trục thôn, trục xóm được bê tông hóa, nhiều tuyến đường được bà con thực hiện theo phương châm huyện hỗ trợ xi măng, bà con tự đóng góp tiền, vật liệu, công lao động để thi công. 100% số hộ trong thôn được sử dụng điện lưới quốc gia; tỷ lệ nhà ở đạt tiêu chuẩn của Bộ Xây dựng trên 98%; số hộ được sử dụng nước hợp vệ sinh, có đủ 3 công trình nhà tiêu, nhà tắm, téc nước sinh hoạt đạt 97%...
Anh Vàng A Sò - Trưởng thôn, Trưởng Ban công tác Mặt trận thôn Khe Ron cho biết: "Đối chiếu với các tiêu chí xây dựng NTM, thôn Khe Ron cơ bản đã hoàn thành 17 tiêu chí, Ban công tác Mặt trận thôn tiếp tục vận động người dân duy trì tốt các tiêu chí đã đạt, nhất là tiêu chí môi trường, an ninh trật tự, vận động nhân dân phát triển kinh tế để giảm nghèo bền vững, thôn quyết tâm cán đích thôn NTM kiểu mẫu vào quý II năm nay”.
Một mùa xuân đã về thật tươi sáng ở Khe Ron - mùa xuân của ấm no, hạnh phúc trên đường đến đích NTM kiểu mẫu.
Thanh Hùng (Trung tâm TT&VH Trấn Yên)