Từ đầu năm 2011 đến nay, toàn tỉnh đã phát hiện 31 vụ mua bán người, có 45 người bị hại (trong đó có 38 phụ nữ và 7 trẻ em), bắt giữ 64 đối tượng, phát hiện 223 trường hợp phụ nữ xuất cảnh trái phép ra nước ngoài. Riêng địa bàn huyện Mù Cang Chải, trong khoảng10 năm trở lại đây đã có trên 100 phụ nữ là người dân tộc Mông tuổi từ 16 đến 25 vắng mặt tại địa bàn, hầu hết xuất cảnh sang Trung Quốc. Địa bàn xảy ra nhiều là các xã Nậm Có: 27 người, Lao Chải 25 người, Khao Mang 24 người và một số xã nằm dọc quốc lộ 32. Cơ quan Cảnh sát điều tra địa phương đã phát hiện 4 vụ với 7 người bị hại, bắt giữ 8 đối tượng.

Thủ đoạn của bọn tội phạm mua bán người có điểm chung là tìm cách tiếp cận trực tiếp hoặc qua mạng Internet dụ dỗ, lừa gạt các cô gái mới lớn hay đua đòi, nhẹ dạ cả tin, những phụ nữ trình độ văn hóa thấp, hoàn cảnh gia đình khó khăn có nhu cầu tìm kiếm việc làm có thu nhập cao hoặc có mâu thuẫn vợ chồng, gặp chuyện éo le trong hôn nhân, trẻ em  mồ côi không nơi nương tựa, thất học, lang thang kiếm sống hoặc lợi dụng sơ hở của các cơ quan chức năng trong quản lý an ninh, trật tự để thực hiện việc môi giới hôn nhân, cho, nhận con nuôi có yếu tố nước ngoài trái pháp luật và thực hiện hành vi mua bán người…

Với phụ nữ Mông những địa phương vùng cao như Mù Cang Chải, bọn tội phạm thường đưa các thông tin giả về dòng họ dân tộc, thân tộc của người bị hại ở các tỉnh biên giới, đi xem mặt để lấy chồng… lừa bán họ ra nước ngoài. Hành vi mua bán người đe dọa tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm của con người, nhất là phụ nữ và trẻ em, làm nhiều gia đình lâm vào cảnh ly tán, khổ đau và khánh kiệt, xã hội bất ổn.

Trước tình hình đó, trong những năm qua, thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước về phòng, chống mua bàn người, Chương trình hành động phòng, chống tội phạm mua bán người giai đoạn 2011-2015 của Chính phủ… các cấp ủy Đảng, chính quyền các địa phương trong tỉnh đã có những biện pháp đẩy mạnh sự phối hợp giữa các ban, ngành, đoàn thể và các cơ quan truyền thông tăng cường tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật về phòng, chống mua bán người với nhiều nội dung, hình thức phong phú, đa dạng để nâng cao kiến thức pháp luật, ý thức cảnh giác và kỹ năng phòng ngừa cho nhân dân.

Các ngành chức năng mà nòng cốt là lực lượng công an đã tăng cường quản lý Nhà nước về an ninh trật tự, phối hợp đẩy mạnh đấu tranh, phát hiện, xử lý tội phạm. Từ đầu năm 2012 đến nay, các cơ quan tố tụng đã khởi tố điều tra 27 vụ, 56 bị can, truy tố 27 vụ, 56 bị can, đưa ra xét xử lưu động 12 vụ, 24 bị cáo về tội mua bán người.

Bên cạnh kết quả đạt được, xét các yếu tố nguy cơ và quy luật phát  sinh, phát triển tội phạm thì mua bán người trên địa bàn tỉnh sẽ còn tiếp tục diễn biến phức tạp.

Để nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống mua bán phụ nữ, chúng ta cần tập trung quán triệt, triển khai thực hiện Luật Phòng, chống mua bán người và Chương trình hành động của Chính phủ về phòng, chống tội phạm mua bán người giai đoạn 2011-2015, đẩy mạnh công tác truyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật nói chung, chính sách, pháp luật về phòng chống mua bán người nói riêng nhằm nâng cao ý thức chấp hành chính sách, pháp luật cho cán bộ, nhân dân trong huyện về phòng, chống mua bán người; tập trung lãnh đạo thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế - xã hội.

Tiếp tục củng cố hệ thống chính trị, tăng cường quốc phòng, an ninh và trật tự an toàn xã hội, đặc biệt là các giải pháp đẩy mạnh sản xuất, xóa đói giảm ngèo, xây dựng và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, nâng cao dân trí, quan tâm thực hiện các chính sách dân tộc nói chung, chính sách đảm bảo quyền lợi của phụ nữ và trẻ em dân tộc nói riêng, nhằm giảm thiểu các nguy cơ phát sinh  tội phạm mua bán người ở các địa bàn trọng điểm; đề cao vai trò, trách nhiệm của các ngành, UBND các xã, thị trấn trong quản lý Nhà nước về kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh nói chung, quản lý Nhà nước đối với các hoạt động có liên quan đến phòng, chống mua bán người nói riêng, kiên quyết khắc phục sơ hở, thiếu sót trong quản lý nhân hộ khẩu, cư trú, lao động, xuất nhập cảnh, kinh doanh dịch vụ du lịch… để giảm thiểu các nguy sơ phát sinh, phát triển tội phạm mua bán người, đồng thời thực hiện tốt các chính sách đối với nạn nhân của tội phạm mua bán người và thân nhân của họ theo đúng các quy định của pháp luật; đẩy mạnh phong trào toàn dân phát hiện, tố giác tội phạm mua bán người, khắc phục tình trạng di dân tự do, xuất cảnh trái phép, bạo lực gia đình...

Cùng đó, nâng cao hiệu quả đấu tranh, phát hiện, xử lý tội phạm và vi phạm để góp phần kìm chế, đẩy lùi tội phạm mua bán người trên địa bàn; tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý Nhà nước của chính quyền, sự tham gia tích cực của mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể các cấp, đồng thời phát huy vai trò nòng cốt, xung kích của lực lượng công an và các cơ quan pháp luật trong phong trào “Toàn dân tham gia bảo vệ an ninh Tổ quốc” nhằm đẩy mạnh công tác phòng, chống tội phạm hiệu quả và bền vững.

Lê Bá Hùng