Anh tâm sự: "Khẩu súng kíp đôi khi là vật cha truyền, con nối, vật gia bảo của cả dòng tộc. Trước đây, súng kíp dùng để giữ làng giữ bản, để săn bắn chim thú làm thức ăn; âm thanh phát ra từ phát súng còn là nghi lễ trong phong tục cúng lễ, động thổ, dựng nhà…
Bên cạnh đó, khẩu súng kíp cũng là mầm họa, bao chuyện đau lòng từ khẩu súng kíp mà ra. Đơn cử như: đi săn bắn nhầm vào người gây thương vong; khẩu súng có khả năng sát thương cao mà trong tay tên tội phạm, người say rượu hoặc người quá khích, dùng súng để giải quyết mâu thuẫn… thì tai họa khôn lường.
Về mặt luật pháp, súng kíp do người dân tự chế dù khá đơn sơ nhưng đó là một loại vũ khí, mà đã là vũ khí thì pháp luật nghiêm cấm chế tạo, tàng trữ, mua bán, sử dụng trái phép”.
Cùng với các huyện, thị trong tỉnh, Văn Yên là địa phương triển khai rất tốt công tác vận động nhân dân thu nộp vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ. Mỗi năm, hàng trăm khẩu súng, đạn, lựu đạn, bom mìn và công cụ hỗ trợ các loại (trong đó súng tự chế chiếm số lượng lớn) được thu hồi và tiêu hủy. Nhiều xã trong huyện như: Quang Minh, Đại Sơn, Viễn Sơn, Mỏ Vàng… trở thành địa phương tiêu biểu trong công tác thu hồi vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ.
Cùng đi cơ sở với Đại úy Hoàng Vũ Trung – Đội trưởng Đội Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội, Công an huyện Văn Yên, nghe anh tâm sự về nhiệm vụ tuyên truyền, vận động người dân giao nộp vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ mới thấy được cái khó khăn, vất vả và cả niềm vui của người chiến sĩ công an ở cơ sở. Tổ chức tuyên truyền tập trung ở xã, xuống thôn bản tiếp tục tuyên truyền, đến từng nhà, đôi khi còn lên tận nương, tận núi gặp từng người để giải thích. Cái đúng, cái hay bà con hiểu cả. Kết quả trong công tác thu hồi vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ ở Văn Yên là rất tích cực.
Tuy nhiên, súng vẫn còn trong dân, đâu đó đồng bào vẫn lén lút chế tạo, tàng trữ và sử dụng. Vậy đâu là nguyên nhân? Tìm hiểu những cán bộ công an ở cơ sở, gặp gỡ, trò chuyện với đồng bào được biết, ngoài chuyện khẩu súng đã phần nào đi vào phong tục, tập quán của đồng bào như đã nói ở phần trên thì việc đi săn, đi bắn còn là thú vui của nhiều người. Súng tự chế, nhất là bắn bằng cồn, đặc biệt là loại súng hơi là thứ rất dễ chế tạo.
Tiếp tục đẩy mạnh công tác vận động nhân dân thu hồi vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ góp phần đảm bảo an ninh trật tự nói chung và dịp đại hội đảng bộ các cấp, tiến tới Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII, thực hiện kế hoạch của Công an tỉnh, UBND huyện Văn Yên đã ban hành Kế hoạch số 65 về việc mở đợt cao điểm vận động nhân dân giao nộp và đấu tranh với tội phạm, vi phạm pháp luật về vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ trên địa bàn huyện Văn Yên. Song song với việc đẩy mạnh tuyên truyền trên các phương tiện truyền thông, lực lượng công an đã tỏa về cơ sở, phối hợp với chính quyền các địa phương vận động nhân dân giao nộp vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ.
Thống kê cho thấy, từ ngày 1/4 đến ngày 10/5, Công an huyện Văn Yên đã vận động nhân dân thu nộp được 95 khẩu súng tự chế, 1 quả pháo nổ, 6 viên đạn AK, 2 viên đạn súng thể thao, 2 viên đạn K44; trong đó, riêng tại xã Quang Minh đã thu hồi được 45 khẩu súng tự chế.
Cũng trong thời gian qua, trên địa bàn huyện Văn Yên đã xảy ra 3 vụ phạm tội liên quan đến vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ, lực lượng công an đã khởi tố 3 vụ, 3 bị can về tội "Cố ý gây thương tích”, xử phạt vi phạm hành chính 1 trường hợp với số tiền 3 triệu đồng về hành vi không giao nộp vật liệu nổ theo quy định.
Phát huy kết quả đã đạt được, Công an huyện Văn Yên sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động nhân dân nâng cao nhận thức pháp luật nói chung, pháp luật liên quan đến vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ nói riêng, tổ chức tốt việc tiếp nhận vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ, chỉ đạo lực lượng công an xã tập trung thực hiện nhiệm vụ quản lý Nhà nước về trật tự xã hội, sẵn sàng chuẩn bị cho giai đoạn II, Kế hoạch số 65 của UBND huyện, từ 15/7/2020 sẽ tích cực đấu tranh, phát hiện và xử lý các hành vi vận chuyển, chế tạo, mua bán, tàng trữ và sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ trên địa bàn.
Vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ, nhất là súng tự chế không còn trôi nổi trái phép sẽ bớt đi thương vong không đáng có và làng bản sẽ an vui.
Lê Phiên