Đình Làng Xóa được xây dựng khoảng cuối thế kỷ thứ 18 khi đồng bào đến định cư và gắn với địa danh Làng Xóa. Với ý thức giữ gìn, bảo tồn và phát huy những giá trị tốt đẹp về đình Làng Xóa của địa phương, năm 2015 đình Làng Xóa đã được công nhận là Di tích văn hóa cấp tỉnh.

Người trụ trì đầu tiên ở đình Làng Xóa là ông Lý Văn Thơ, còn gọi là ông Tùm. Đình có thiết kế 3 gian, dài khoảng 12 mét, rộng 6 mét, mái lợp cọ; hai bên hồi đình có bàn thờ làm bằng gỗ, trên mặt tre đan cao khoảng 1,3 m - 1,6 m, rộng 2,5 m; mỗi bàn thờ có 3 bát nhang. Gian chính giữa cửa ra vào phía trong có bàn thờ đặt 3 bát nhang; ở gian giữa có một sàn nhỏ làm bằng tre. Đình thờ thổ công và thành Hoàng làng, người có công đầu tiên đưa dân đến khai sơn lập làng, cũng như giúp đỡ, bảo vệ dân làng, làm cho bản làng ngày càng phát triển, yên bình. Hai người này được dân làng suy tôn là “Phúc thần”.

Đã thành thông lệ, mỗi năm 2 lần vào dịp mùng 5 tháng Giêng và 15/7 âm lịch UBND xã An Phú đều tổ chức lễ Cầu đình với mong muốn mưa thuận, gió hòa, cây cối, mùa màng tươi tốt, người dân có sức khỏe dồi dào.

Ông Lộc Văn Hạnh - Phó Chủ tịch UBND xã An Phú cho biết: “Để tỏ lòng thành kính với các thành hoàng đã có công gây dựng thành làng, xã An Phú từ xa xưa, đồng thời mong muốn đời sống nhân dân các dân tộc trong xã được ấm no, mùa màng bội thu, hàng năm xã đều tổ chức lễ cầu đình với nhiều hoạt động ý nghĩa”.

Lễ cầu đình Làng Xóa gồm 2 phần: phần lễ và phần hội. Phần lễ được tổ chức trang nghiêm và thành kính tại đình, ngôi đình đã gắn liền với dấu ấn lịch sử, gắn liền với đời sống của nhân dân các dân tộc xã An Phú, nét đặc biệt của lễ cầu đình Làng Xóa là mỗi một thôn sẽ tự làm một mâm cúng riêng bao gồm: hoa, quả, xôi, thịt gà, lợn… Phần lễ được thực hiện quy mô và trang trọng theo các bước rước mâm lễ vào đình và dâng hương. Đây cũng là dịp sinh hoạt văn hóa tâm linh, tinh thần của người dân địa phương.

Bà Hoàng Thị Hạ - thôn Mỏ Cao bày tỏ: “Là công dân của xã An Phú, mỗi khi xã tổ chức lễ cầu đình chúng tôi đều đến đây để tỏ lòng thành kính và cầu sức khỏe, làm ăn thuận lợi, đời sống kinh tế gia đình luôn ổn định”.

Ở phần hội, UBND xã đã tổ chức giải bóng chuyền lộc đình với sự tham gia của các đội bóng đến từ các đơn vị, các xã trong huyện. Trong dịp rằm tháng 7 năm nay giải bóng chuyền ngoài đội chủ nhà An Phú còn có sự góp mặt của các khách mời: Công an huyện, xã bạn Minh Tiến và Công ty TNHH Đá Cẩm Thạch R.K Việt Nam đóng trên địa bàn huyện; bóng chuyền nữ giữa 2 đội xã An Phú và xã Vĩnh Lạc của huyện. Lễ hội đã được tổ chức thành công theo nghi lễ, phong tục truyền thống, làm phong phú thêm đời sống văn hóa tinh thần, tăng cường sự đoàn kết gắn bó giữa các dân tộc trong xã và du khách thập phương, góp phần xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc.

Anh Nguyễn Đình Văn - người dân xã Minh Tiến chia sẻ: “Chúng tôi nghe tin xã An Phú có tổ chức lễ cầu đình, mặc dù ở địa phương khác nhưng mỗi dịp có lễ tôi đều đến đây để được hiểu hơn về những giá trị truyền thống của dân tộc ta và được tham gia các hoạt động văn hóa, thể thao với nhân dân xã An Phú”.

Việc gìn giữ, phát huy giá trị văn hóa truyền thống lễ cầu đình Làng Xóa, xã An Phú được duy trì hàng năm đã thể hiện được sự quan tâm của cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương đối với hoạt động văn hóa, tâm linh của nhân dân các dân tộc trên địa bàn xã, góp phần nâng cao đời sống văn hóa tinh thần cho nhân dân.

Khắc Điệp (Đài Lục Yên)