Vẻ ngoài chân chất, nụ cười hiền lành, già Ly chẳng nói nhiều về mình nhưng những việc ông đã làm thì được đồng bào và cán bộ địa phương ưng lắm. Là một già làng uy tín, lại tham gia Tổ tự quản ở bản, già Ly luôn giữ vai trò quan trọng trong việc tuyên truyền đồng bào đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau cùng phát triển kinh tế, vươn lên trong cuộc sống.

Khi có bất hòa trong các gia đình, dòng họ hay giữa những người hàng xóm, bao giờ ông cũng thường có mặt và có tiếng nói thuyết phục để hòa giải các mâu thuẫn. Ông luôn tích cực vận động bà con thực hiện các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Đặc biệt, với địa bàn hầu hết là đồng bào Mông, ông càng phát huy vai trò, uy tín của mình trong việc tuyên truyền để đồng bào giảm bớt, bài trừ các hủ tục lạc hậu như tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống, sinh nhiều con, thách cưới cao…

Khi có đám không được mổ trâu, bò quá 3 con; khi có việc mổ trâu, bò không được chia thịt mang về theo quan niệm trước đây của người Mông… chính là cách thực hành tiết kiệm, chống lãng phí và bảo vệ đàn gia súc trong mỗi gia đình đồng bào vùng cao. Nghe đã thấy toàn những việc khó song bằng sự gương mẫu và uy tín của mình, già Ly đã cùng đội ngũ cán bộ xã, thôn, các đoàn thể từng bước vận động nhân dân chấp hành nghiêm túc, triệt để. Cùng với việc bài trừ các hủ tục, những quan niệm lạc hậu thì những câu chuyện, bài học cảnh giác trước tình trạng mua bán ma túy, mua bán phụ nữ cũng được già Ly quan tâm, thường xuyên tuyên truyền, nhắc nhở đồng bào mình để hiểu, để biết mà phòng tránh.

Gương mẫu, nói được, làm được, già Ly được đồng bào nể phục bởi gia đình có kinh tế khá giả, các con đều được học cao và có nghề nghiệp ổn định. Vợ chồng ông chỉ sinh hai người con, con cả nay là cán bộ làm công tác lao động - thương binh - xã hội ở xã Lao Chải, con thứ hai là giáo viên xã Chế Tạo. Các con ông đều đã lập gia đình, công tác tiến bộ, gia đình hạnh phúc. Hỏi ông khi đi vận động đồng bào cho con đi học thì nói thế nào, già Ly chân thật: “Thì bảo chúng nó là bây giờ nhiều người nên hết đất rồi. Nhà nào cũng ít đất thì phải cho bọn trẻ đi học mới có kiến thức để trồng lúa, trồng ngô cho năng suất cao; mới biết nuôi con trâu, con lợn thế nào cho nó phát triển không bệnh tật rồi thì mới có việc, có nghề mà làm ăn sinh sống”.

Già Ly bảo, mỗi vụ, nhà ông thu hoạch 3 - 4 tấn lúa. Ăn chẳng hết, ông vẫn thường giúp đỡ những gia đình khó khăn, cho anh em vay khi cần rồi thì phát triển chăn nuôi gia súc, gia cầm. Được tuyên truyền, tập huấn, ông trồng cỏ để chăn nuôi trâu, bò, giảm bớt sức lao động khi không phải chăn dắt mà trâu, bò lại phát triển tốt. Nuôi gần chục con trâu, bò, chẳng thế mà từ sắm sửa vật dụng thiết yếu phục vụ sinh hoạt hay mua cái xe máy vài chục triệu đồng đến lo cho con cháu học hành cũng là thành quả từ chăn nuôi, trồng trọt cả. Làm ăn hiệu quả, già Ly không quên truyền đạt kinh nghiệm, vận động nhân dân trên địa bàn dần thay đổi phương thức chăn nuôi truyền thống thả rông, chăm sóc kém sang trồng cỏ, nuôi trâu, bò trong chuồng trại để đạt hiệu quả cao, tiến tới thoát nghèo.

Trong điều kiện đặc thù của vùng cao, vùng đồng bào dân tộc Mông, tư tưởng tiến bộ và những ảnh hưởng của già Ly thật đáng quý! Mới đây, ông vinh dự được bầu chọn là già làng uy tín tiêu biểu đi dự Đại hội đại biểu các dân tộc thiểu số huyện Mù Cang Chải lần thứ II-2014.

Ngọc Tú