Hiện nay, vấn đề VSATTP đang diễn ra hết sức phức tạp, nảy sinh ở nhiều phương diện: từ sản xuất, kinh doanh đến sử dụng. Cho nên, việc bảo đảm chất lượng an toàn vệ sinh thực phẩm là việc tuân thủ một chuỗi điều kiện và biện pháp cần thiết trong quá trình hình thành chất lượng thực phẩm qua nhiều công đoạn: quản lý - điều hành - giám sát, thẩm định và chứng nhận VSATTP. Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng thực phẩm không an toàn. Chẳng hạn như ở nhiều cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm, chế biến thức ăn ở các bếp ăn tập thể, dịch vụ thức ăn vỉa hè, đường phố… chưa đảm bảo vệ sinh.

Nhìn từ phía những người sản xuất thì họ sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, thuốc kích thích tăng trưởng phun lên rau, củ, quả làm cho tỷ lệ tồn dư hoá chất cao trên nông sản. Nhiều mặt hàng hải sản để bảo đảm sự tươi sống được lâu dài, người kinh doanh đã dùng đến những chất bảo quản hết sức nguy hiểm đến tính mạng người tiêu dùng.

Bên cạnh đó, một vấn đề quan trọng nữa là do sự kiểm soát thực phẩm qua nhiều cửa và trên thị trường còn chưa được thắt chặt. Chính vì những nguyên nhân đó mà thực phẩm bảo đảm an toàn trở nên quá xa xỉ đối với nhiều người, nhất là người lao động thu nhập thấp.

Chị Phạm Thị Hồng (Khu phố Sơn Thịnh, huyện Văn Chấn): Nói thực chứ, trong mùa dịch bệnh thế này đi chợ mua thức ăn không lo sao được, nhất là hàng tươi sống. Vì thế mà khi mua hàng mình thường chọn quán quen để biết rõ nguồn gốc của thực phẩm. Thế nhưng, nhiều khi đến quán quen hết hàng, thôi thì nhắm mắt mua liều, may hơn khôn mà.

Dạo quanh một vòng các trung tâm buôn bán trên địa bàn thành phố Yên Bái, như: chợ Yên Thịnh, chợ Đồng Tâm... Theo quan sát của phóng viên, nhiều hàng bún, phở, xe đẩy bán rong hàng thức ăn chín trước cổng chợ… được “vô tư” bày bán trên mặt bàn mà không có dụng cụ che đậy, rất mất vệ sinh.

Bà Nguyễn Thị Liên - bán thịt lợn lâu năm tại chợ Yên Thịnh cho biết: “Dấu kiểm định của thú y thì sáng nào cũng đóng  khi thịt lợn được bày trên bàn, nhưng quá trình kiểm tra, thanh tra còn có phần hơi dễ dãi, nhiều khi buông lỏng, chưa thực sự sâu sát. Chúng tôi là người kinh doanh chỉ cần có dấu xanh của thú y là bán bình thường…”. Trong vòng hai năm trở lại đây, dịch cúm gia cầm H5N1 đã trở thành vấn đề quan tâm của toàn xã hội. Tuy nhiên, tình trạng nhiều người bán trứng gia cầm sống không có dấu kiểm dịch, không có giấy tờ, hoá đơn chứng minh nguồn gốc xuất sứ… vẫn diễn ra khá phổ biến, công khai mà không có sự quản lý, nhắc nhở nào từ phía ngành chức năng.

Vào mùa nóng, có rất nhiều dịch bệnh dễ bùng phát. Việc sử dụng thực phẩm chưa đủ độ chín tiềm ẩn nguy cơ gây bệnh cao, nhất là dịch tả đang có nguy cơ bùng phát ở nhiều địa phương trong tỉnh. Trong khi chúng ta chưa kiểm soát hết được các loại dịch bệnh và mọi người vẫn có thói quen ăn uống mất vệ sinh thì dịch bệnh có nguy cơ phát sinh, lây lan nhanh là điều khó tránh khỏi. Điều này khẳng định, nguyên nhân làm mất VSATTP không chỉ do người sản xuất, vận chuyển, kinh doanh mà quan trọng và trực tiếp vẫn là do nhận thức không đầy đủ và chủ quan của người tiêu dùng.

Chính vì vậy, hơn lúc nào hết, để bảo vệ sức khoẻ, tính mạng của chính mình thì mọi người cần tự nâng cao nhận thức của bản thân; phối hợp chặt chẽ với chính quyền và ngành chức năng làm tốt công tác tuyên truyền, để bài toán về đảm bảo VSATTP không còn là vấn đề nan giải.

Trần Minh