1.730 hồ đập xuống cấp: Nguy cơ mất an ninh nguồn nước và an toàn hồ, đập

Phòng chống thiên tai

1.730 hồ đập xuống cấp: Nguy cơ mất an ninh nguồn nước và an toàn hồ, đập

Cập nhật: Thứ ba, 3/11/2020 | 2:40:57 PM

Theo đánh giá của Ủy ban Khoa học - Công nghệ và Môi trường của Quốc hội, với hàng nghìn hồ đập thủy lợi xuống cấp cần sửa chữa và sửa chữa khẩn cấp, vấn đề an toàn hồ đập trở nên vô cùng cấp bách.

Một nhà máy thủy điện quy mô nhỏ trên địa bàn tỉnh Yên Bái.

Cụ thể theo Ủy ban Khoa học - Công nghệ và Môi trường của Quốc hội, liên quan vấn đề an ninh nguồn nước phục vụ sản xuất, sinh hoạt và quản lý an toàn hồ, đập, trong nhiều năm qua, chúng ta xây dựng gần 7.000 đập, hồ chứa thủy lợi và thủy điện, qua đó phát huy tốt vai trò trị thủy, cấp nước, cấp điện cũng như phòng chống lũ, tạo tăng trưởng lớn cho các ngành kinh tế và cải thiện đời sống nhân dân. Tuy nhiên, do được xây dựng từ nhiều năm nên trong số các công trình nói trên hiện có tới trên 1.000 hồ đập hư hỏng, xuống cấp; 200 hồ hư hỏng, xuống cấp nặng.

Trong điều kiện thiên tai diễn biến bất thường như hiện nay, nguy cơ mất an toàn là rất lớn. Đây cũng đang là một thách thức lớn của các cơ quan quản lý nhà nước, cả hệ thống chính trị trong quá trình phát triển, vừa phải bảo đảm cho khai thác, vận hành của đập, hồ chứa để bảo đảm mục đích phát triển kinh tế - xã hội; vừa phải bảo đảm tuyệt đối an toàn cho hạ du và ổn định cuộc sống của người dân.

Đáng chú ý, sự phát triển của hệ thống thủy lợi, thủy điện của Việt Nam có lịch sử rất lâu đời, từ thời phong kiến, Pháp thuộc và sau năm 1945 đến nay. Với 86.202 công trình thủy lợi, trong đó có 6.998 đập, hồ chứa thủy lợi với dung tích khoảng 14 tỉ m3 nước.

Bên cạnh đó là 500 hồ chứa thủy điện đã đi vào vận hành và khoảng 300 dự án thủy điện đang triển khai xây dựng và chuẩn bị đi vào vận hành. Tổng dung tích các hồ chứa thủy điện là 60 tỉ m3 nước, trong đó có các hồ lớn như thủy điện Thác Bà, Hòa Bình là 9 tỉ m3 nước. Nếu tính cả hồ, đập thủy điện và thủy lợi đã có và sẽ hình thành trong thời gian tới, cả nước sẽ có khoảng 7.800 hồ, đập lớn nhỏ với dung tích 74 tỉ m3 nước.

Tại hội nghị giải trình về "An ninh nguồn nước phục vụ sản xuất, sinh hoạt và quản lý an toàn hồ, đập” do Ủy ban Khoa học - Công nghệ và Môi trường của Quốc hội tổ chức mới đây, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển đánh giá, trong bối cảnh biến đổi khí hậu cực đoan như hiện nay, lũ lụt xảy ra thường xuyên với cường độ cao, tình trạng không ổn định của địa chất, hiện tượng đứt gãy dẫn tới động đất ở một số vùng cùng với 1.730 hồ, đập thủy lợi bị xuống cấp, trong đó có 1.200 cần sửa chữa và 200 hồ hư hỏng nặng cần sửa chữa khẩn cấp, vấn đề an toàn hồ đập trở nên vô cùng cấp bách, cần được đặc biệt quan tâm chú trọng nởi ảnh hưởng lớn đến an ninh nguồn nước, an toàn cho sản xuất và đời sống.

Đáng chú ý theo ông Phùng Quốc Hiển, nguy cơ mất an ninh nguồn nước và an toàn hồ đập của Việt Nam là hiện hữu trong cả hiện tại và tương lai. Thực tế, dù Việt Nam có 3.450 con sông, suối lớn nhỏ, với chiều dài từ 10km trở lên với tổng lượng nước mặt trung bình hàng năm hiện nay khoảng 830 tỉ m3 nhưng 63% nguồn nước mặt tạo ra bởi các lưu vực sông nằm ngoài lãnh thổ. Trong đó có 2 con sông lớn là sông Cửu Long có đến 90% lưu vực sông nằm ngoài lãnh thổ Việt Nam, sông Hồng là trên 50%. Do đó nguồn nước của Việt Nam phụ thuộc rất nhiều vào lưu vực, các con sông bắt nguồn từ nước ngoài.

Thực tế này dẫn đến khó khăn trong việc chủ động quản lý, khai thác nguồn nước như tổng lượng dòng chảy, chế độ dòng chảy, nguồn phù sa, nguồn lợi thủy sản tự nhiên… chưa kể đến việc ứng xử của một số quốc gia ở thượng nguồn làm ảnh hưởng đến nguồn nước chảy vào Việt Nam. Khi cần thiếu nước, khi không cần lại thừa nước. Tình trạng xâm ngập mặn ở đồng bằng sông Cửu Long có một phần là do nguyên nhân thiếu nước đầu nguồn.

(Theo LĐO)

Các tin khác

Vùng hội tụ gió trên cao hoạt động mạnh, miền Bắc lại mưa lớn

Miền Bắc sắp có mưa giông mạnh, đề phòng ngập úng. Ảnh minh họa

Khoảng đêm 18 và ngày 19/5, vùng hội tụ gió trên cao khả năng hoạt động mạnh trở lại. Do vậy, từ 19-23/5, miền Bắc mưa giông, có nơi mưa lớn kèm lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh.

Từ nay đến tháng 8, Biển Đông xuất hiện 3-5 cơn bão hoặc áp thấp nhiệt đới

Biển Đông khả năng đón 3-5 cơn bão trong thời gian từ nay đến tháng 8/2024. (Ảnh minh hoạ)

Theo dự báo của cơ quan khí tượng, từ nay đến tháng 8/2024, Biển Đông xuất hiện 3-5 cơn bão hoặc áp thấp nhiệt đới, trong đó khoảng 1 cơn đổ bộ vào đất liền.

Yên Bái: Mưa lũ cắt đứt nhiều tuyến đường ở Mỏ Vàng (Văn Yên); thiệt hại gần 8 ha lúa, hoa màu ở Trấn Yên

Tuyến đường thôn Khe Đâm đến trung tâm xã Mỏ Vàng thuộc tỉnh lộ 175 bị chia cắt do mưa lũ.

Từ khoảng 20h tối ngày 15/5 đến trưa 16/5, trên địa bàn tỉnh Yên Bái đã có nhiều nơi mưa to đến rất to, mưa lớn kéo dài liên tục nhiều giờ. Đặc biệt, tại xã Mỏ Vàng, huyện Văn Yên, lượng mưa đo được sáng 16/5 là 133 mm, gây sạt lở, cắt đứt giao thông một số tuyến đường, học sinh 3 điểm trường lẻ phải tạm thời nghỉ học. Xã Kiên Thành, Trấn Yên cũng thiệt hại gần 8 ha lúa, hoa màu và 80 con gia cầm.

Miền Bắc, Nam Bộ tiếp tục đón mưa lớn

Miền Bắc tiếp tục đón mưa lớn trong hôm nay.

Dự báo trong ngày và đêm nay, miền Bắc tiếp tục có mưa rào và dông rải rác, cục bộ có mưa to đến rất to. Bắc Trung Bộ cũng có mưa dông rải rác trong hôm nay. Tây Nguyên và Nam Bộ đón mưa dông vào chiều và tối, cục bộ có mưa to.

Phòng chống thiên tai