Thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII, Nghị quyết Đảng bộ tỉnh Yên Bái lần thứ XVIII và Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Yên Bái 5 năm (2016 - 2020), XDNTM tiếp tục là phong trào thi đua được tỉnh triển khai sâu rộng và thu được những kết quả quan trọng.

Phát huy kết quả nhiệm kỳ trước, XDNTM tiếp tục nhận được sự quan tâm chỉ đạo sát sao, quyết liệt, đồng bộ, thường xuyên của tỉnh. Theo đó, các cấp, ngành bám sát chỉ đạo để điều hành có hiệu quả qua việc chỉ đạo thành lập bộ máy quản lý, điều hành chương trình XDNTM; ban hành văn bản hướng dẫn thực hiện phong trào thi đua XDNTM... 

Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội các cấp tổ chức nhiều phong trào thi đua gắn với tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh như Cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết XDNTM, đô thị văn minh”, "Vì người nghèo - Giảm nghèo bền vững”; "Phụ nữ chung tay giữ gìn vệ sinh môi trường”, "Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch", "Sáng tạo trẻ”, "Cựu chiến binh hiến kế, hiến công, hiến đất, hiến hoa màu, tích cực tham gia XDNTM”… đã thu hút đông đảo hội viên, đoàn viên, quần chúng tham gia. Nhân dân tích cực tham gia bảo vệ môi trường, tạo cảnh quan xanh - sạch - đẹp; tích cực triển khai các chính sách hỗ trợ, các mô hình sản xuất, phát triển kinh tế gia đình; xây dựng đời sống văn hóa; tự nguyện hiến đất, tháo dỡ công trình xây dựng để làm đường và các công trình công cộng khác…

Từ nguồn lực đầu tư giai đoạn 2016 - 2020 trên 24.600 tỷ đồng; trong đó, ngân sách Nhà nước chỉ chiếm khoảng 32% thì sự nỗ lực của toàn hệ thống chính trị và nhân dân, sau 5 năm, tỉnh đã có thêm 70 xã đạt chuẩn NTM, nâng số xã đạt chuẩn lên 76 xã, chiếm trên 50% số xã của tỉnh, gấp hơn 3 lần mục tiêu Nghị quyết; trong đó, có 3 xã NTM kiểu mẫu, 11 xã NTM nâng cao. 

Đến nay, thành phố Yên Bái đã hoàn thành XDNTM; huyện Trấn Yên trở thành huyện đầu tiên của 6 tỉnh Tây Bắc đạt chuẩn huyện NTM. XDNTM trở thành yếu tố quan trọng để giai đoạn 2016 - 2020, tốc độ tăng trưởng ngành nông nghiệp của tỉnh đạt 4,5%/năm, cao hơn bình quân chung cả nước (3%/năm); đưa thu nhập bình quân người dân nông thôn đạt 32 triệu đồng/năm, gấp 2 lần so với năm 2015. 

Chuyển đổi sản xuất từ XDNTM, chính là nguyên nhân để cơ cấu nội ngành nông nghiệp chuyển dịch theo hướng giảm tỷ trọng nông nghiệp, tăng tỷ trọng lâm nghiệp, thủy sản; giá trị sản xuất nông nghiệp từ trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản bình quân tăng khá, nhiều diện tích canh tác cho thu nhập khá cao. Giá trị sản phẩm thu nhập trên 1 ha đất trồng trọt đạt trên 65 triệu đồng, tăng 15 triệu đồng/ha so với năm 2015; trong đó, nhiều diện tích đạt từ 250 - 300 triệu đồng. 

Tỉnh đã hình thành các vùng chuyên canh, thâm canh có quy mô lớn với 10 sản phẩm nông, lâm nghiệp chủ lực gồm: vùng quế gần 78.000 ha, tre măng Bát độ trên 6.600 ha, sơn tra gần 10.000 ha, lúa đặc sản chất lượng cao 3.000 ha, ngô 15.000 ha, cây ăn quả gần 10.000 ha, chè 8.000 ha (chè shan trên 1.700 ha, chè giống tiến bộ kỹ thuật trên 3.500 ha), dâu tằm gần 1.000 ha, nguyên liệu gỗ rừng trồng trên 220.000 ha, đàn trâu, bò gần 130.000 con, vùng nuôi thủy sản trên 2.600 ha và trên 2.000 lồng cá; phát triển, xây dựng nhãn hiệu hàng hóa cho 10 sản phẩm đặc sản, hữu cơ theo tiêu chuẩn OCOP là: nếp Tú Lệ, sơn tra, chè Shan hữu cơ, gà đen, lợn bản địa, vịt bầu Lâm Thượng, quế hữu cơ, bưởi Đại Minh, cam sành, dược liệu. XDNTM là nguyên nhân quan trọng góp phần thực hiện tốt việc bảo vệ và phát triển rừng và hàng năm tỉnh trồng trên 15.000 ha rừng các loại, nâng tỷ lệ che phủ rừng từ 62% năm 2015, lên 63% năm 2020, xếp thứ tư cả nước.  

Những kết quả đạt được là hết sức to lớn; tuy nhiên, do là tỉnh miền núi, điều kiện kinh tế còn nhiều khó khăn; kết cấu hạ tầng chưa đồng bộ; thu nhập của người dân còn thấp, nguồn lực đầu tư để XDNTM lại rất lớn; điều kiện kinh tế - xã hội của các địa phương trong tỉnh có sự chênh lệch lớn lại thường xuyên chịu ảnh hưởng của thiên tai và biến đổi khí hậu đã tác động tiêu cực đến cuộc sống, sinh họat, sản xuất của nhân dân... 

Bước vào thực hiện nhiệm vụ chính trị nhiệm kỳ 2020 - 2025, Dự thảo Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần lần thứ XIX đề ra mục tiêu phấn đấu có trên 78% tổng số xã đạt chuẩn NTM; trong đó, 10% số xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu; công nhận 2 huyện đạt chuẩn NTM  là Văn Yên, Yên Bình; thị xã Nghĩa Lộ hoàn thành XDNTM; tiếp tục duy trì, nâng cao chất lượng huyện NTM Trấn Yên và 76 xã đã đạt chuẩn NTM. 

Nhân dân thôn Thanh Niên, xã Minh Bảo, thành phố Yên Bái chung sức bê tông hóa đường giao thông nông thôn. 

Để đạt mục tiêu đó, XDNTM vẫn phải được ưu tiên hàng đầu. Tranh thủ các nguồn lực đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng gắn với XDNTM và tái cơ cấu nông nghiệp, nông thôn, xóa đói giảm nghèo bền vững tại mỗi địa phương. 

Tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, coi công tác vận động quần chúng và phát huy được vai trò chủ thể của người dân là giải pháp quan trọng hàng đầu. Trong đó, đội ngũ cán bộ, nhất là cán bộ cơ sở năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm là yếu tố quan trọng đảm bảo cho công tác chỉ đạo có hiệu quả. 

Do đó, phải tiếp tục phát huy tính tiền phong, gương mẫu của đội ngũ cán bộ, nhất là cán bộ ở cơ sở để dân hiểu, dân tin, dân hưởng ứng bằng sự tham gia bàn bạc, hiến kế, đóng góp công, hiến đất và chủ động thực hiện các nghĩa vụ của mình. 

Quá trình thực hiện XDNTM phải có cách làm chủ động, sáng tạo, phù hợp với điều kiện, đặc điểm từng địa phương, tránh dập khuôn, máy móc và xóa bỏ tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào sự đầu tư của Nhà nước.

Tiếp tục đa dạng hóa huy động nguồn lực để XDNTM, nhất là huy động trong nhân dân theo nhiều hình thức như: đóng góp bằng công, tiền của, vật tư; cải tạo, nâng cấp nơi ở, công trình vệ sinh, vườn, ao, sửa sang đường làng, ngõ xóm… Trong sử dụng nguồn lực thì nhân dân phải được bàn bạc dân chủ và thống nhất thông qua ban giám sát đầu tư cộng đồng bảo đảm công khai, minh bạch. 

Trong quá trình XDNTM, việc khen thưởng, động viên phải được thực hiện thường xuyên, kịp thời, nhất là các điển hình tiên tiến, mô hình hay, cách làm sáng tạo phải được phát hiện, tôn vinh, động viên ngay từ ở cơ sở để nhân rộng, đưa phong trào thi đua lan tỏa đến mỗi địa phương, mỗi người dân.