Nếp giã xong được đổ và thau ngâm đi cho mềm để gói bánh tét. Nhiệm vụ của cha là cột chặt cái câu liêm vào đầu cây sào rọc lá chuối cho mẹ và chị cả gói bánh. Cha thường chọn những tầu lá chuối tươi xanh, rộng và nguyên lành để gói những cây bánh tét tròn như cái chày giã gạo.

Để cho mẹ được hài lòng, khen một tiếng nghe ngọt như đường phèn, cha thường chọn lạt tre mềm dẻo vót sẵn để bên nia cho mẹ gói bánh. Tôi thì làm đệ tử thứ thiệt của mẹ, hễ mẹ sai vặt là đứng dậy đi ngay. Sự siêng năng của tôi được mẹ đền đáp bằng cách gói cho đôi bánh tét nhỏ nhắn, tròn trĩnh để sau tết cột dây lạt vào hai đầu đòn bánh tét mang toòng teng trước ngực, nhảy thót lên lưng bò ngồi ngật ngưỡng ra đồng ăn đỡ lòng.

Bánh tét mẹ gói bằng nhân thịt lợn, đậu xanh và những củ hành chẻ làm đôi ướp mắm nhất thơm lừng. Sáng 30 tết, mẹ đặt những cây bánh tét bụ bẫm vào chiếc xoong to tướng, đổ nước lắp xắp, bắc lên bếp lửa, tống củi gộc, rải trấu càn xung quanh làm hậu thuẫn cho thần lửa ra sức thi hành tốt nhiệm vụ của mình. Tối ba mươi tết mẹ ngồi canh chừng xoong bánh tét sôi sùng sục, tiếng củi nổ lép bép vui tai, mắt mẹ sáng bừng hạnh phúc với công việc nội trợ đặc biệt của một ngày cuối năm.

Những đòn bánh tét tròn căng tỏa mùi thơm quyến rũ, hiền lành được mẹ vớt ra, gỡ dây lạt, đặt lên bàn thờ gia tiên trong đêm ba mươi hoa quả, đèn hương nghi ngút, ấm cúng thiêng liêng đến vô cùng! Cha ý tứ dành riêng những đòn bánh tét xinh xắn mà mẹ gói cho tôi.

Ba ngày tết, ngoài hoa quả, cốm bánh, thịt cá, khi nhìn lên bàn thờ gia tiên ta thấy những đòn bánh tét múp míp, căng cứng sắp chồng lên cao vồng, đôi mắt ta cứ no nê, lòng vui sướng tràn trề bởi ngày xuân no đủ, trọn vẹn dẫu chưa chắc ai ăn nổi những miếng bánh tét thơm tho, nhưng lâu đói ấy.

Tôi sớm giã từ những ngày tháng cùng lũ trẻ lang thang trên đồng bắt dế, thả diều, bám đuôi bò  lội ngược sông reo cười khi nắng dát vàng trên dòng nước lững lờ trôi để xa nhà vào cuộc hành trình vì cái chữ. Và không còn lón nhón xem bố rọc lá chuối cho mẹ gói bánh tét những ngày xuân, nhưng trong giấc mơ tôi vẫn còn nguyên vẹn hình ảnh mảnh mai của mẹ dán trên vách đất mái bếp canh chừng nồi bánh tét sùng sục sôi, cha lom khom cầm sào mải miết rọc lá chuối sau vườn, miệng í ới gọi thằng Út nhặt lá đem phơi cho mềm trước khi gói bánh.

Từ lâu rồi nhà tôi không còn cái chuồng bò mà cứ mồng bốn tết cha bê nguyên mâm bánh tét ra đốt hương khấn vái. Tôi không sao quên trước cổng chuồng bò sau khi “tết bò” có một tấm vàng mã dán cứng lên đó. Những con Mẫm, Cộ, Nị… cũng được cha dán lên đầu một tấm vàng mã như lời nói có dán tem. Phải giúp chủ cày bừa chăm chỉ phục vụ nông gia sẽ được con người biết ơn và hậu đãi.

Trần Quốc Cưỡng