Trước đó, vào 8 giờ 4 phút ngày 5/1, tuyến cáp quang biển quốc tế lớn nhất nối Việt Nam với quốc tế bị lỗi trên đoạn cáp cách trạm Vũng Tàu 117km. Sự cố này khiến lưu lượng của các nhà cung cấp dịch vụ viễn thông tại Việt Nam đang khai thác trên tuyến này đều bị ảnh hưởng.

Khi sự cố đứt cáp quang AAG xảy ra liên tục, đã có nhiều người đặt câu hỏi: Có mỗi sợi cáp quang thôi mà sao suốt ngày đứt? Đường truyền cáp quang biển từ HongKong tới Mỹ thì rất ổn định, ít khi đứt gãy như trong vùng Biển Đông. Liệu có phải do cáp chất lượng kém nên mới hay bị đứt như vậy?...
 
Thực tế, việc đứt cáp AAG là chuyện không hiếm gặp. Về cơ bản, cáp ngầm biển thường chỉ là những sợi dây được đặt nằm trần ngay trên nền cát dưới biển. Với chiều dài tới hàng chục ngàn km, để tiết kiệm chi phí, các tuyến cáp quang biển đều có chung 1 nguyên tắc thiết kế: được gia cường ở gần bờ và rất mỏng manh ở ngoài khơi xa. Khi vào gần bờ các tuyến cáp quang ngầm phải được gia cường bởi thép bện và các lớp tăng cường khác là do càng vào gần bờ, mực nước càng nông và các hoạt động hàng hải càng dày đặc. Mặc dù trông dày đặc thép gia cường nhưng nếu bị mỏ neo của 1 con tàu chở hàng cỡ vài chục nghìn tấn móc phải và rê đi thì sợi cáp đó cũng không khác sợi chỉ là bao. Và đây cũng chính là nguyên nhân gây ra tới 70% các vụ đứt cáp quang trên biển.

Vùng biển Đông của Việt Nam (đặc biệt là khu vực Vũng Tàu, nơi tuyến cáp AAG đổ bộ lên đất liền) và biển bờ đông của Trung Quốc là những vùng có lưu thông hàng hải nhộn nhịp nhất thế giới cùng với mực nước tương đối nông khiến đây là những vùng biển dễ xảy ra tình trạng đứt cáp ngầm biển do mỏ neo của tàu thuyền.

Ngoài nguyên nhân trên, 30% nguyên nhân còn lại dẫn đến đứt cáp quang biển là do con người và do thiên tai. Theo phân tích của các chuyên gia, ngay cả khi nằm dưới đáy biển, các tuyến cáp quang vẫn hoàn toàn có thể chịu sự phá hoại của thiên tai như động đất, núi lửa ngầm hoặc trượt bùn, giông bão (ở các khu vực nước nông). Mặc dù vùng thềm lục địa và ngoài khởi Việt Nam là vùng tương đối ổn định về hoạt động địa chất, ít xảy ra động đất dưới đáy biển nhưng các vùng biển khác lại không được may mắn như vậy. Ví dụ, Năm 2006, 1 trận động đất 7 độ richter ngoài khơi Đài Loan đã cắt đứt 8 tuyến cáp ngầm gây gián đoạn dịch vụ cho cả Hong Kong và Đông Nam Á. Trận sóng thần khủng khiếp tháng 3/ 2011 ở Nhật gây ra do 1 trận động đất ngầm dưới biển cũng khiến Nhật Bản khốn đốn khi gây hư hại cho phân nửa số tuyến cáp quang vượt đại dương của nước này…

Cũng có câu hỏi đặt ra sao không xây dựng thêm đường cáp quang biển khác? Việc đầu tư cáp quang biển là cực kỳ tốn kém và rất phức tạp, không có chuyện giá rẻ. Thêm vào đó, mỗi tuyến cáp là kết quả liên minh nhiều nhà mạng của nhiều quốc gia. - Khi xây dựng một tuyến cáp quang biển, toàn bộ tuyến cáp chính phải nằm trong hải phận quốc tế. Khi đến hải phận của nước nào thì nước đó sẽ có quyền tạo một nhánh rẽ để kết nối vào địa phận của mình. Vì thế, việc xây dựng một tuyến cáp mới không hề dễ dàng. Thứ nhất, thời gian trung bình sẽ mất từ 3-5 năm. Thứ hai, tuyến cáp quang biển sẽ phải đi qua hải phận của nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ tạo nên sự phức tạp trong việc triển khai xây dựng.

Việc thi công vô cùng phức tạp nên tuyệt nhiên không có chuyện các nhà mạng đưa một sợi cáp chất lượng kém xuống đáy biển để rồi phải tốn thêm rất nhiều tiền cho việc khắc phục sự cố.

Quy trở lại với tuyến cáp quang AAG, tuyến cáp này là kết quả sự hợp tác của 19 công ty viễn thông, ký thỏa thuận triển khai vào ngày 27/4/2007, trong đó Việt Nam có 4 doanh nghiệp tham gia, ngoài VNPT còn có Viettel, FPT và SPT. AAG chịu trách nhiệm 1 phần lớn băng thông của Việt Nam tới Mỹ, nơi nhiều máy chủ của các dịch vụ phổ biến nhiều người dùng như Google, Facebook. Nên khi có sự cố, không chỉ khách hàng của VNPT mà là người sử dùng Internet của Việt Nam nói chung sẽ có thể bị ảnh hưởng khi kết nối với các máy chủ này.

Các sự cố xảy ra đối với tuyến cáp quang biển AAG đều là bất khả kháng. Với trách nhiệm của nhà cung cấp dịch vụ, cũng như các nhà cung cấp khác, VNPT luôn có các phương án dự phòng để ứng cứu trong các tình huống sự cố xảy ra đảm bảo kiểm soát được mức độ ảnh hưởng đối với khách hàng. Hiện tại, về hệ thống hạ tầng truyền dẫn, ngoài tuyến cáp quang biển AAG, VNPT còn có tuyến cáp trên đất liền, các tuyến cáp quan biển khác. Khi xảy ra sự cố, cũng như các nhà cung cấp dịch vụ khác, VNPT đã triển khai ngay các biện pháp ứng phó, mở tối đa băng thông để giảm tối đa bất lợi cho khách hàng, đảm bảo các hướng liên lạc.

(Theo HNMO)