Trên địa bàn huyện Văn Yên có 3 trường THPT, 1 trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên với trên 3.000 học sinh, 26 trường có cấp THCS với gần 9.000 học sinh. Vì vậy, hàng ngày, luôn có một lượng lớn thanh thiếu niên tham gia giao thông trên các tuyến đường. Thời gian gần đây, hiện tượng thanh thiếu nên vi phạm Luật Giao thông đường bộ ngày càng phổ biến, nhiều vụ tai nạn giao thông liên quan đến các thanh, thiếu niên trong độ tuổi từ 14 đến 20 tuổi.
Để giảm thiểu trình trạng vi phạm trật tự an toàn giao thông (TTATGT) đối với các em học sinh, thời gian qua, Công an huyện Văn Yên đã chủ động, đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền về Luật Giao thông đường bộ như: phối hợp với các đơn vị trường học THPT, THCS trên địa bàn cùng các phụ huynh học sinh, giáo viên tổ chức nhiều buổi tuyên truyền tại trường học, phối hợp với Trung tâm Truyền thông và Văn hóa huyện tổ chức tuyên truyền pháp luật giao thông trên loa phát thanh, bảng tin tại quảng trường trung tâm huyện; lắp đặt các áp phích khẩu hiệu ATGT tại các nhà hàng, quán ăn trên địa bàn; tổ chức các buổi tuyên truyền tại các khu, tổ dân phố, thôn xã. Trong các đợt tuyên truyền ATGT, thanh, thiếu niên là các đối tượng được hướng đến nhiều nhất.
Song song với đó, lực lượng chức năng đã tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát, tiến hành các đợt cao điểm xử lý vi phạm về tình trạng học sinh vi phạm pháp luật giao thông trên địa bàn; phối hợp với nhà trường và gia đình để có biện pháp xử lý, giáo dục cho các em một cách tốt nhất về việc chấp hành pháp luật ATGT khi tham gia giao thông. Cụ thể, năm 2020, lực lượng cảnh sát giao thông (CSGT) Công an huyện đã tổ chức 546 ca tuần tra, kiểm soát, phát hiện và xử lý 1.953 trường hợp vi phạm, xử phạt 1.938 trường hợp với số tiền trên 2 tỷ đồng.
Tuy nhiên, bên cạnh sự nỗ lực của lực lượng chức năng, còn có rất nhiều gia đình, bậc phụ huynh vẫn tiếp tục cho con em mình tới trường hoặc sử dụng phương tiện mô tô trên 50 phân khối. Một số trường hợp thanh thiếu niên vi phạm, khi thấy lực lượng CSGT còn trốn tránh hay quay đầu bỏ chạy khi có tín hiệu dừng phương tiện của lực lượng chức năng.
Trên địa bàn huyện, vào các khu giờ tan học, không khó để có thể thấy các em học sinh điều khiển xe mô tô, xe gắn máy, kể cả xe đạp điện và xe máy điện vi phạm giao thông như: Không đội mũ bảo hiểm, chở người ngồi trên xe không đội mũ bảo hiểm, chở quá số người quy định, điều khiển xe trên 50 phân khối… và cá biệt hơn vào những buổi tối khoảng thời gian từ 20 giờ - 24 giờ có những tốp thanh thiếu niên điều khiển xe mô tô không gắn biển số đi với tốc độ cao lạng lách, đánh võng, tổ chức đua xe, gây mất TTATGT, nguy hiểm cho chính bản thân người điều khiển và những người tham gia giao thông khác.
Do vậy, thời gian qua, tình hình tai nạn giao thông trên địa bàn huyện Văn Yên vẫn là vấn đề nhức nhối, trong đó rất nhiều thanh thiếu niên vừa là đối tượng gây tai nạn giao thông vừa là nạn nhân. Cụ thể năm 2020, toàn huyện xảy ra 16 vụ tai nạn giao thông làm 4 người chết, 21 người bị thương, ước tính thiệt hại khoảng 1,2 tỷ đồng.
Thời gian từ tháng 1/2021 - 3/2021, trên địa bàn huyện xảy ra 5 vụ tai nạn giao thông, làm chết 4 người, bị thương 23 người. Trong các vụ tai nạn giao thông năm 2020 và những tháng đầu năm 2021, có đến 30% số vụ tai nạn liên quan đến đối tượng thanh thiếu niên không đủ điều kiện điều khiển xe, thanh thiếu niên vi phạm giao thông chiếm khoảng 55%.
Điển hình vào hồi 19 giờ 30 ngày 16/2/2021 tại Km56+200 tỉnh lộ 163 thuộc thôn Toàn An, xã Đông An, xe mô tô biển kiểm soát 21E1-478.80 do Nguyễn Toàn Phi, sinh năm 2006 trú tại thôn Chèm, Đông An điều khiển đi theo hướng Khe Sang - Yên Bái đã đâm va với xe mô tô đi hướng ngược lại biển kiểm soát 21E1-333.51 do Trương Văn Đức, sinh năm 2000, trú tại thôn Ly Ngoài, xã Lang Thíp điều khiển chở theo 2 người là Trương Văn Chung, sinh năm 2001, cùng trú tại thôn Ly Ngoài và Đặng Văn Thao, sinh năm 2003 trú tại thôn Khe Pháo, xã Châu Quế Hạ. Hậu quả, 1 người chết và 2 người bị thương.
Đây chỉ là một trong số những vụ TNGT nghiêm trọng do lỗi người điều khiển phương tiện giao thông là thanh, thiếu niên chủ quan, không chấp hành pháp luật khi tham gia giao thông gây ra. Những vi phạm kiểu bất chấp pháp luật về ATGT của thanh thiếu niên hiện nay không phải là cá biệt. Kế đó phải kể đến những nhóm thanh, thiếu niên tụ tập đua xe trái phép trên các tuyến đường liên thôn, xã mới được bê tông hóa hay nạn đua xe, bốc đầu hàng đêm trên các tuyến đường liên xã khiến người dân không khỏi e ngại.
Theo thống kê của Đội CSGT, Công an huyện Văn Yên, tỷ lệ thanh, thiếu niên độ tuổi từ 13-20 tuổi điều khiển phương tiện thường xuyên vi phạm vào các khung giờ cao điểm như buổi sáng: 6 giờ 30 - 8 giờ, trưa 11 giờ - 12 giờ, tối từ 20 giờ - 24 giờ. Một số thanh, thiếu niên thường xuyên tụ tập vào các giờ tan tầm, giờ đi học về và các buổi tối để tổ chức đua xe, đánh võng, đi xe bằng một bánh đối với xe 2 bánh (bốc đầu) hoặc chở quá số người quy định, phương tiện không gắn biển kiểm soát, lắp thêm đèn trợ sáng.
Cá biệt, nhiều trường hợp lập nhóm, hội trên mạng xã hội để quay video phát tán những hành vi vi phạm trên nhằm kêu gọi, kích động và khoe thành tích của mình, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hình thành tâm lý ở độ tuổi thanh thiếu niên. Khi gặp lực lượng chức năng, các đối tượng này quay xe bỏ chạy với tốc độ cao, không chấp hành hiệu lệnh dừng phương tiện của lực lượng CSGT, gây nguy hiểm cho bản thân và những người tham gia giao thông khác.
Để ngăn chặn tình trạng vi phạm pháp luật giao thông trong thanh, thiếu niên, bên cạnh trách nhiệm của lực lượng công an, sự phối hợp giữa gia đình, nhà trường trong giáo dục các em học sinh chấp hành tốt luật lệ ATGT là rất quan trọng.
Thiết nghĩ, mỗi nhà trường cần có những biện pháp xử lý nghiêm đối với trường hợp học sinh vi phạm; mỗi gia đình, cha mẹ hãy là tấm gương sáng để các con noi theo, quản lý chặt chẽ việc sử dụng phương tiện đối với con em mình. Điều này sẽ góp phần quan trọng giảm thiểu tai nạn giao thông đối với thanh, thiếu niên trên địa bàn huyện Văn Yên.
Hồng Vân
