Qua đó, góp phần thúc đẩy tái cơ cấu nông nghiệp, xây dựng phát triển vùng sản xuất hàng hóa, nâng cao hiệu quả sản xuất, thay đổi diện mạo nông thôn là nền tảng để Trấn Yên phát triển toàn diện gắn với mục tiêu trở thành huyện nông thôn mới (NTM) kiểu mẫu.
Không chạy theo phong trào, mà làm đến đâu chắc đến đó, chuyển đổi cơ cấu cây trồng gắn với quy hoạch và phát triển các vùng sản xuất hàng hóa và các sản phẩm chủ lực có thế mạnh của địa phương. Đối với diện tích lúa kém hiệu quả, huyện chỉ đạo nhân dân thực hiện chuyển đổi sang trồng dâu nuôi tằm và một số cây trồng khác có giá trị kinh tế cao.
Cùng đó, huyện xây dựng, hình thành các vùng sản xuất hàng hóa như: vùng tre măng Bát độ trên 3.500 ha; vùng trồng dâu 900 ha; quế trên 16.000 ha và trên 762 ha cây ăn quả...
Nhờ vậy, giá trị sản xuất nông, lâm nghiệp, thủy sản tăng mạnh theo hàng năm. Trong năm 2020, giá trị ước đạt 1.350 tỷ đồng, tăng 38,3% so với năm 2015, bằng 112,5% mục tiêu Nghị quyết, tốc độ tăng trưởng bình quân đạt 6,7%/năm. Trong đó, nông nghiệp tăng bình quân 7,4%/năm; lâm nghiệp tăng bình quân 5,8%/năm; thủy sản tăng bình quân 3,9%/năm.
Đặc biệt, các mô hình sản xuất kinh tế nông lâm nghiệp trong vùng sản xuất hàng hóa sản phẩm chủ lực đều tăng về khối lượng và giá trị sản phẩm so với năm 2015; giá trị sản phẩm bình quân trên diện tích đất nông nghiệp đạt 100 triệu đồng/ha/năm.
Không chỉ phát triển đơn thuần mà huyện còn đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ khoa học, kỹ thuật vào sản xuất, chú trọng xây dựng nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý, tạo dựng thương hiệu các sản phẩm nông nghiệp chủ lực, chủ động tìm kiếm thị trường tiêu thụ sản phẩm.
Cùng đó, xây dựng, phát triển các chuỗi liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm hướng tới nền nông nghiệp bền vững. Từ sản xuất tự cung, tự cấp, nhỏ lẻ, manh mún nay đã phát triển chuỗi liên kết sản xuất, chế biến, tiêu thụ sản phẩm măng tre Bát độ, trồng dâu, nuôi tằm, chế biến kén tằm, chăn nuôi gà thương phẩm và sản xuất quế hữu cơ.
Các sản phẩm nông lâm sản chủ lực đều được chứng nhận theo tiêu chuẩn chất lượng trong nước, quốc tế và hoàn thành xây dựng chỉ dẫn địa lý. Huyện đã xây dựng 10 sản phẩm OCOP đạt tiêu chuẩn từ 3 sao trở lên.
Với sự vận dụng linh hoạt và sử dụng hiệu quả các chính sách hỗ trợ, trong 5 năm qua, đã phát triển mới 402 cơ sở chăn nuôi hàng hóa, nâng tổng số lên 618 cơ sở. Tổng sản lượng thịt hơi xuất chuồng các loại đạt trên 9.000 tấn, tăng 47% so với năm 2015, (sản lượng gia cầm tăng gấp 5 lần so với 2015), vượt 15% so với Nghị quyết đề ra.
Nông nghiệp phát triển đồng nghĩa với nông thôn đổi mới. Trấn Yên trở thành điểm sáng xây dựng NTM của tỉnh. Xuất phát điểm giống như các địa phương khác, nhưng Trấn Yên đã tạo được sức lan tỏa sâu rộng, khơi dậy quyết tâm, ý chí, khát vọng, tạo sự đồng thuận cao trong cả hệ thống chính trị và nhân dân tham gia NTM. Tập trung đầu tư kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội nông thôn; trong đó, lấy phát triển giao thông là khâu đột phá.
Cùng đó, thực hiện có hiệu quả Đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp gắn với xây dựng NTM, nâng cao thu nhập của dân. Phát triển các vùng sản xuất hàng hóa và đổi mới mô hình tổ chức sản xuất theo hướng liên kết chuỗi giá trị, nâng cao giá trị của sản phẩm nông sản trên thị trường.
Trong 5 năm, huyện đã huy động trên 5.466 tỷ đồng xây dựng NTM; trong đó, nhân dân đóng góp 552 tỷ đồng, chiếm 10,1% và hiến trên 50 ha đất để làm đường và các công trình công cộng. Hết năm 2019, cả 20 xã đạt chuẩn NTM; trong đó, có 6 xã đặc biệt khó khăn đã về đích NTM trước thời hạn; 2 xã cơ bản hoàn thành tiêu chí xã NTM kiểu mẫu; 26 thôn đạt tiêu chí thôn NTM kiểu mẫu; hoàn thành 9/9 tiêu chí huyện NTM.
Diện mạo nông thôn của huyện có sự thay đổi tích cực, 100% tuyến đường từ huyện đến xã, đường liên xã, liên thôn, đường từ xã về thôn được kiên cố hóa, 80% tuyến đường ngõ, xóm đã được cứng hóa, tất cả các tuyến đường nội đồng, đường vào khu sản xuất được mở mới và nâng cấp đảm bảo đi lại thuận tiện phục vụ sản xuất nông nghiệp…
Chương trình xây dựng NTM Trấn Yên thực hiện vượt gấp 3 lần so với Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện nhiệm kỳ 2015 - 2020 đề ra. Huyện Trấn Yên vinh dự được Thủ tướng Chính phủ công bố Quyết định huyện đạt chuẩn quốc gia NTM năm 2019, là huyện đầu tiên của tỉnh Yên Bái và khu vực Tây Bắc đạt chuẩn NTM.
Để tiếp tục đưa nông nghiệp, nông thôn ngày một đi lên, Trấn Yên tiếp tục phát triển nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa, ứng dụng khoa học và công nghệ cao, nâng cao năng suất, chất lượng, sức cạnh tranh của sản phẩm hướng tới xuất khẩu.
Tiếp tục có cơ chế, chính sách mở rộng diện tích, nâng cao chất lượng vùng sản xuất hàng hóa tập trung chuyên canh, nhất là vùng tre măng Bát độ, trồng dâu nuôi tằm, cây ăn quả... phấn đấu các sản phẩm chủ lực đều có tem truy xuất nguồn gốc, đạt tiêu chuẩn VietGAP; GlobalGAP; xây dựng 20 sản phẩm OCOP; trong đó, có ít nhất 1 sản phẩm đạt tiêu chuẩn 5 sao; phát triển chăn nuôi theo hướng an toàn sinh học, đảm bảo vệ sinh môi trường, gắn với thị trường tiêu thụ có sự liên kết chặt chẽ theo chuỗi giá trị; tập trung duy trì, nâng cao chất lượng các tiêu chí xã, huyện NTM.
Ngọc Trúc