Cùng với sự phát triển của tỉnh, đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ (KH&CN) đã có bước phát triển cả về số lượng và chất lượng, đóng góp tích cực vào sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Phát huy sức mạnh trí tuệ của hàng nghìn trí thức thành viên, Liên hiệp Hội tỉnh đã phối hợp cùng với Sở KH&CN tham gia xây dựng, tham mưu với UBND tỉnh trong việc xác định nhiệm vụ KH&CN hàng năm và 5 năm.

Qua đó, giúp cho các hội đồng tư vấn có cái nhìn cụ thể hơn khi triển khai xây dựng, lựa chọn thực hiện các nhiệm vụ KH&CN, cũng như tổ chức tuyển chọn chủ nhiệm, tổ chức chủ trì thực hiện nhiệm vụ KH&CN; nghiệm thu, tiếp nhận sử dụng kết quả nghiên cứu KH&CN…

Trong hoạt động tư vấn, Liên hiệp Hội đã cử 1 số cán bộ khoa học có trình độ, năng lực tham gia các hội đồng xét duyệt thuyết minh đề cương, cũng như nghiệm thu các đề tài, dự án KH&CN cấp tỉnh; tham gia ý kiến về xây dựng Quy hoạch KH&CN tỉnh Yên Bái giai đoạn 2011 - 2020 và tầm nhìn đến năm 2030; các chương trình phát triển KH&CN của địa phương. Nhờ đó, đã góp phần nâng cao chất lượng của các hội đồng tư vấn và tạo điều kiện để cho hoạt động tư vấn, phản biện và giám định xã hội của Liên hiệp Hội được nhìn nhận và từng bước xác lập được vị trí xứng đáng trong sự nghiệp phát triển kinh tế, xã hội của địa phương.

Thực hiện tốt chủ trương của Đảng, Nhà nước về xã hội hóa giáo dục, KH&CN, bảo vệ môi trường, chăm sóc sức khỏe nhân dân, phát triển cộng đồng, xóa đói giảm nghèo, tôn vinh trí thức và vận động quần chúng tiến quân vào KH&CN thông qua hoạt động tổ chức hội thi sáng tạo kỹ thuật của tỉnh hai năm một lần.

Liên hiệp Hội cũng đã tham mưu với UBND tỉnh tổ chức thành công 6 hội thi sáng tạo khoa học kỹ thuật của tỉnh, 11 hội thi sáng tạo trong lứa tuổi thanh thiếu niên, nhi đồng toàn quốc và đã có nhiều giải pháp đạt giải cao; trong đó, có giải nhất, giải đặc biệt của hội thi sáng tạo kỹ thuật dành cho lứa tuổi thanh thiếu niên, nhi đồng toàn quốc được đưa đi dự hội thi quốc tế và khu vực; nhiều giải pháp sáng tạo kỹ thuật được ứng dụng vào thực tiễn cuộc sống.

Từ năm 2010 - 2015, tỉnh đã triển khai 180 đề tài, dự án khoa học và dự án xây dựng mô hình nông lâm nghiệp với giá trị nhiều tỷ đồng, bằng nhiều nguồn vốn (có cả vốn vận động ngoài ngân sách Nhà nước), trong đó có 6 dự án cấp Nhà nước thuộc chương trình nông thôn miền núi; 120 đề tài, dự án thuộc lĩnh vực nông lâm nghiệp; 36 đề tài thuộc lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn, 8 đề tài, dự án thuộc lĩnh vực thông tin, 13 đề tài dự án thuộc lĩnh vực khác, hàng trăm đề tài cấp ngành và cơ sở.

Đa số các đề tài, dự án này đều do hội viên các tổ chức hội, đơn vị thành viên Liên hiệp Hội phối hợp chuyên môn các sở, ngành của tỉnh thực hiện. Các hội thành viên và đơn vị trực thuộc thực hiện các đề tài và dự án: 16 dự án cấp tỉnh; 78 cấp cơ sở; 10 cấp ngành; 8 dự án phi chính phủ; 148 mô hình dự án thuộc các lĩnh vực như khí sinh học, khuyến nông… đã có nhiều hình thức tổ chức hoạt động để tập hợp, thu hút trí thức về công tác tại tỉnh. Các hoạt động đó đã gắn trí thức với đời sống xã hội, với nhân dân lao động, nhất là với các địa phương miền núi, vùng sâu, vùng xa, vùng có nhiều khó khăn.

Trên cơ sở các hoạt động phối hợp công tác, Sở KH&CN và Liên hiệp Hội đã ký chương trình phối hợp công tác giai đoạn 2013 - 2015 với nội dung tham mưu giúp tỉnh trong việc hoạch định các chủ trương, chính sách phát triển KH&CN. Phối hợp đẩy mạnh tuyên truyền về chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước liên quan đến phát triển KH&CN của đất nước và ở địa phương, trong đó có Luật KH&CN (sửa đổi), các văn bản quản lý Nhà nước liên quan đến KH&CN và công tác của Liên hiệp Hội ở trung ương và địa phương.

Tiếp tục phối hợp tuyên truyền hoạt động của các hội thi sáng tạo kỹ thuật tỉnh; tuyên truyền, biểu dương, các mô hình, điển hình trong hoạt động, sáng tạo KH&CN; phổ biến, khuyến khích ứng dụng, phát triển và nhân rộng các mô hình, giải pháp sáng tạo kỹ thuật có giá trị khoa học, đem lại hiệu quả kinh tế, xã hội trong thực tiễn sản xuất và đời sống; phối hợp thông tin, tuyên truyền về hoạt động KH&CN của Liên hiệp Hội và các hội thành viên trên tập san KH&CN; bản tin khoa học và cuộc sống; phối hợp cung cấp tin, bài, biên tập, xuất bản các thông tin chuyên đề hoặc các hình thức thông tin KH&CN phù hợp, thiết thực khác; phối hợp hướng dẫn các hội thành viên trong việc xác định, đề xuất chủ trì thực hiện, tham gia đăng ký tuyển chọn của tổ chức và cá nhân chủ trì thực hiện các nhiệm vụ KH&CN; phối hợp triển khai hội thi sáng tạo kỹ thuật của tỉnh và cuộc thi sáng tạo dành cho lứa tuổi thanh thiếu niên, nhi đồng toàn quốc hàng năm và xây dựng kế hoạch kinh phí hàng năm cho tổ chức hội thi và cuộc thi từ nguồn sự nghiệp KH&CN của tỉnh; phối hợp nghiên cứu chính sách liên quan đến tri thức KH&CN để tham mưu với Đảng, cơ quan Nhà nước có thẩm quyền; phối hợp thực hiện chương trình phổ biến kiến thức của Liên hiệp Hội đưa kiến thức hữu ích tới người dân, nhằm nâng cao dân trí và ứng dụng tiến bộ KH&CN vào thực tiễn sản xuất và đời sống.

Hai bên phối hợp đề xuất nhiệm vụ tư vấn, phản biện và giám định xã hội đối với các chương trình, đề án, dự án có tính chất quan trọng đối với phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh để tổ chức thực hiện và đề xuất, kiến nghị với các cơ quan có liên quan và các cấp có thẩm quyền xem xét; phối hợp tổ chức các hội thảo, diễn đàn khoa học của đội ngũ trí thức KH&CN để tham gia, đóng góp vào các chương trình phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh; phối hợp chia sẻ, cung cấp các thông tin tham khảo về nội dung, phương pháp tiếp cận, kinh nghiệm, nguồn tư liệu, lựa chọn nguồn chuyên gia... trong quá trình thực hiện các nhiệm vụ tư vấn, phản biện và giám định xã hội; phối hợp, tham gia xây dựng chính sách tôn vinh và đãi ngộ với trí thức KH&CN có công lao đóng góp cho sự nghiệp phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh.

Để chương trình phối hợp giữa 2 cơ quan ngày càng có hiệu quả, trong thời gian tới, từng ngành phải tiếp tục đề cao trách nhiệm trong quá trình triển khai thực hiện các nhiệm vụ KH&CN, trong đó ngành KH&CN phải tạo các điều kiện thuận lợi để Liên hiệp Hội có thể tham gia vào các hoạt động KH&CN ngày càng nhiều hơn, đồng thời thường xuyên cung cấp các thông tin cần thiết cho Liên hiệp Hội. Liên hiệp Hội cần tập trung làm tốt hơn công tác tư vấn, phản biện và giám định xã hội; phổ biến kiến thức KH&CN, tuyên truyền và thúc đẩy phong trào quần chúng tiến quân vào KH&CN.

Với sự phối hợp chặt chẽ, có hiệu quả giữa Liên hiệp Hội và Sở KH&CN trong thời gian qua, dưới sự lãnh đạo của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, chắc chắn chương trình phối hợp giữa 2 đơn vị trong thời gian tới sẽ có những bước tiến xa hơn nữa, góp phần đưa KH&CN thực sự là quốc sách hàng đầu, là động lực phát triển kinh tế, xã hội.   

 Phan Huy Cường  (Tổng Thư ký Liên hiệp Hội)