Nhận lời mời của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, hôm nay (5/6), Thủ tướng Cộng hòa Italia Giuseppe Conte bắt đầu chuyến thăm chính thức Việt Nam. Trong bối cảnh quan hệ Việt Nam-Italia tiếp tục đạt được nhiều kết quả tích cực, chuyến thăm kỳ vọng sẽ thúc đẩy hơn nữa mối quan hệ đối tác chiến lược Việt Nam-Italia lên một tầm cao mới.

Ngược dòng lịch sử, Italia là nước Tây Âu đầu tiên tích cực ủng hộ việc tăng cường hợp tác giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu trên các diễn đàn quốc tế lớn, cũng như việc bình thường hóa quan hệ giữa Việt Nam và các tổ chức tài chính, thương mại, tiền tệ quốc tế. Trong các cuộc tiếp xúc, Lãnh đạo cấp cao Italia khẳng định quyết tâm thúc đẩy quan hệ hợp tác nhiều mặt với Việt Nam, coi Việt Nam là nước ưu tiên phát triển quan hệ ở khu vực Đông Nam Á.

Trải qua hơn 45 năm kể từ ngày thiết lập quan hệ ngoại giao năm 1973 và 5 năm thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược, quan hệ Việt Nam - Italia ngày càng phát triển sâu rộng trên tất cả các lĩnh vực từ chính trị, kinh tế, văn hóa giáo dục đến hợp tác địa phương. Về chính trị, hai nước thường xuyên trao đổi đoàn các cấp, đặc biệt là cấp cao, trong đó có các chuyến thăm Italia của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng năm 2013, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng năm 2014, Chủ tịch nước Trần Đại Quang năm 2016….; các chuyến thăm Việt Nam của Thủ tướng Matteo Renzi năm 2014, Tổng thống Sergio Mattarella năm 2015…Việt Nam và Italia còn thường xuyên trao đổi, ủng hộ lẫn nhau trên các tổ chức/diễn đàn đa phương như Liên hợp quốc, ASEM, IPU...

Về kinh tế, trao đổi thương mại Việt Nam-Italia tăng vượt bậc, gấp 3 lần trong vòng 10 năm qua (từ 1,5 tỷ USD năm 2009 lên hơn 4,6 tỷ USD năm 2018). Hiện, Việt Nam đang là đối tác thương mại lớn nhất của Italia trong ASEAN và ngược lại, Italia là đối tác thương mại lớn thứ 3 của Việt Nam trong Liên minh châu Âu (EU). Một lĩnh vực hợp tác khác là văn hóa, giáo dục, du lịch diễn ra sôi động. Số lượng sinh viên Việt Nam du học ở Italia đang tăng nhanh và hiện đã có hơn 1.000 sinh viên Việt Nam theo học tại Italia dưới các hình thức khác nhau; và khoa tiếng Italia của Đại học Hà Nội ngày càng thu hút được nhiều sinh viên Việt Nam. Trong hai năm trở lại đây cũng đã có hơn 100 sinh viên Italia sang Việt Nam học tập. Năm 2018, số lượng du khách Italia đến Việt Nam lần đầu tiên đã đạt mốc 65.000 lượt khách. Đây là cầu nối, góp phần tăng cường hiểu biết lẫn nhau, đưa hai nước xích lại gần nhau hơn, là nhân tố thúc đẩy hợp tác Việt Nam- Italia trên các lĩnh vực khác.

Đáng chú ý, giao lưu nhân dân hai nước ngày càng sôi động, đặc biệt là trên kênh hợp tác giữa các địa phương. Ngày càng có nhiều địa phương hai nước trao đổi, kết nối đối tác, hợp tác như Bình Dương với Vùng Emilia Romagna, Bà Rịa - Vũng Tàu với Vùng Veneto, Hà Nội với Lazio...

Tuy nhiên, theo các chuyên gia, dư địa hợp tác trong quan hệ Việt Nam – Italia còn rất lớn và sẽ được khai thác tích cực trong thời gian tới nhờ các yếu tố như tình đoàn kết hữu nghị truyền thống giữa hai nước; nhờ quan hệ chính trị ổn định tốt đẹp góp phần tạo thuận lợi lớn cho hợp tác trên các lĩnh vực khác. Và thứ ba là tiềm lực phát triển của mỗi bên còn rất lớn. Đối với Italia, Việt Nam là nền kinh tế đang trỗi dậy trong một khu vực kinh tế năng động - là thị trường có gần 100 triệu dân, với dân số trẻ tại châu Á. Quan trọng hơn, Việt Nam còn là cửa ngõ để các doanh nghiệp Italia tiếp cận thị trường ASEAN và các thị trường khác thông qua các Hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam là thành viên. Ngược lại, với quy mô hơn 60 triệu dân, Italia vừa là thành viên của G7 vừa là thị trường lớn, là cửa ngõ đường biển quan trọng để Việt Nam đưa hàng hóa vào châu Âu.

Trên cơ sở đó, nền kinh tế Việt Nam-Italia vừa có tính tương đồng, vừa có tính bổ trợ lẫn nhau; không mang tính cạnh tranh mà chỉ mang tính hợp tác. Đây là lợi thế lớn nhất trong hợp tác giữa Việt Nam-Italia. Trong cuộc hội đàm với Phó Thủ tướng Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh mới đây, Bộ trưởng Ngoại giao và hợp tác quốc tế Italia Endo Moavero Milanedi đã khẳng định rằng: hợp tác kinh tế tiếp tục là ưu tiên trong quan hệ Việt Nam – Italia thời gian tới với cam kết tăng cường thương mại, đầu tư của Italia tại Việt Nam, đối tác quan trọng hàng đầu của Italia tại ASEAN.

Vì thế, chuyến thăm Việt Nam ngày hôm nay (5/6) của Thủ tướng Giuseppe Conte - chuyến thăm cấp cao nhất của các nhà lãnh đạo Italia tới Việt Nam trong vòng 5 năm trở lại đây - có ý nghĩa quan trọng trong việc tiếp nối đà phát triển đó. Trong khuôn khổ chuyến thăm, nhà lãnh đạo Italia dự kiến sẽ tham gia  "Đối thoại cấp cao về quan hệ kinh tế Italia –ASEAN lần thứ ba” tại Hà Nội.

Chuyến thăm chính thức Việt Nam và tham dự "Đối thoại cấp cao về quan hệ kinh tế Italia –ASEAN lần thứ ba” của Thủ tướng Giuseppe Conte sẽ là cơ hội quan trọng để Italia thắt chặt quan hệ kinh tế - thương mại với các nước ASEAN; là cơ hội để cộng đồng doanh nghiệp Italia sẽ hiểu rõ hơn về lợi ích hợp tác đầu tư và thương mại với các nước ASEAN, trong đó có Việt Nam, nhất là sau khi Hiệp định thương mại tự do EU - Việt Nam được ký kết và phê chuẩn.