Từ 23 đội viên du kích Âu Cơ những ngày đầu thành lập, sau một thời gian ngắn đã phát triển thành 9 đại đội, 1 tiểu đoàn với 3 du kích, nhiều đơn vị đã chiến đấu kiên cường lập được những chiến công vang dội như: các trận Đèo Din, Bãi Chằm, Đồng Mè, Pó Lum làm cho kẻ thù kinh hoàng khiếp sợ.

Trong kháng chiến chống thực dân Pháp, LLVT tỉnh Yên Bái tham gia gần 200 trận đánh, tiêu diệt và bắt sống hàng chục ngàn tên địch, bắn cháy 2 máy bay. Yên Bái đóng góp trên 3,6 triệu lượt ngày công phục vụ chiến dịch Điện Biên Phủ, tham gia mở 200 km đường ô tô, bảo đảm giao thông thông suốt trên con đường huyết mạch Yên Bái - Sơn La, nối liền căn cứ địa Việt Bắc với mặt trận Tây Bắc; anh dũng kiên cường chiến đấu truy quét phỉ trên địa bàn, làm tròn trọng trách của một tỉnh vừa là tiền tuyến vừa là hậu phương vững chắc, góp phần cùng cả nước làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ "Lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”. 

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, LLVT tỉnh Yên Bái cùng với nhân dân các dân tộc trong tỉnh vừa sản xuất vừa chiến đấu với phương châm chỉ đạo "Địch đến là ta đánh, địch đi lại sản xuất” cùng với bộ đội chủ lực bắn rơi 115 máy bay Mỹ các loại, bắt sống và tiêu diệt 8 toán biệt kích, triệt phá hàng chục ổ nhóm tổ chức phản động; đồng thời, động viên gần 25.000 thanh niên lên đường nhập ngũ, chiến đấu trên các chiến trường.

Tỉnh đã tiễn đưa 4 tiểu đoàn Yên Ninh; Tiểu đoàn 118 pháo cao xạ và Đại đội 105 bổ sung lực lượng chiến đấu trên các chiến trường miền Nam; huy động trên 6 triệu ngày công đào hầm hào công sự, bảo đảm giao thông vận tải; phá, gỡ hàng vạn quả bom, mìn các loại góp phần cùng với quân và dân cả nước giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước. 

Trong thời kỳ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, LLVT tỉnh Yên Bái luôn quán triệt, nhận thức sâu sắc quan điểm, tư tưởng chỉ đạo của Đảng về chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ mới; tập trung làm tốt công tác tham mưu với cấp ủy, chính quyền địa phương lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện thắng lợi nhiệm vụ quân sự, quốc phòng; thực hiện tốt nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu (SSCĐ) và khắc phục hậu quả chiến tranh; tích cực tham gia phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh; thực hiện tốt chức năng "Đội quân chiến đấu, đội quân công tác và đội quân lao động sản xuất”.

Nổi bật, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh đã làm tốt công tác tham mưu với cấp ủy, chính quyền địa phương kết hợp chặt chẽ giữa phát triển kinh tế với tăng cường tiềm lực quốc phòng - an ninh, xây dựng nền quốc phòng toàn dân, xây dựng khu vực phòng thủ (KVPT) và thế trận lòng dân ngày càng vững chắc. Những năm qua, tỉnh Yên Bái đã quan tâm, bố trí nguồn ngân sách cho công tác quân sự - quốc phòng phù hợp với đặc điểm, điều kiện của địa phương trong từng giai đoạn, từng nhiệm vụ bảo đảm hoạt động hiệu quả; đầu tư hàng trăm tỷ đồng thực hiện các đề án như: "Tăng cường bảo đảm quốc phòng, an ninh giai đoạn 2016 - 2020”; "Tổ chức xây dựng lực lượng dân quân tự vệ (DQTV) giai đoạn 2010 - 2015”; "Đào tạo sĩ quan dự bị giai đoạn 2010 - 2015”; "Tổ chức xây dựng lực lượng quân báo - trinh sát, giai đoạn 2016 - 2020”; "Xây dựng và nâng cao hiệu quả hoạt động lực lượng DQTV, giai đoạn 2021-2025”; "Xây dựng và nâng cao hiệu quả hoạt động Quân báo, Trinh sát tỉnh Yên Bái, giai đoạn 2021 - 2025”; hoàn thành thi công công trình đường hầm sở chỉ huy cơ bản (AY-01), công trình trường bắn, thao trường huấn luyện của Bộ CHQS tỉnh.

LLVT tỉnh thường xuyên quán triệt, giáo dục nhận thức sâu sắc các chỉ thị, mệnh lệnh về công tác SSCĐ, bảo đảm sẵn sàng ứng phó với các tình huống và mở rộng lực lượng theo yêu cầu tác chiến phòng thủ; đấu tranh phòng, chống âm mưu "Diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch; giữ vững trận địa tư tưởng của Đảng, xây dựng Đảng bộ vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức, xây dựng LLVT tỉnh vững mạnh toàn diện. 

Với kết quả huấn luyện hàng năm 100% đạt yêu cầu, có từ 75 - 85% đạt khá, giỏi; kết quả diễn tập ở các cấp 100% đạt khá, giỏi; diễn tập KVPT tỉnh năm 2017 đạt xuất sắc. Thường xuyên phối hợp tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện tốt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nhất là ở địa bàn vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc và triển khai thực hiện tốt chính sách xã hội và hậu phương quân đội; tham gia có hiệu quả nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, giúp dân xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới; đặc biệt, là phát huy vai trò nòng cốt trong ứng phó với thiên tai, tìm kiếm cứu nạn và phòng chống dịch bệnh, xác định đây không chỉ là "nhiệm vụ chiến đấu trong thời bình” mà còn là mệnh lệnh từ trái tim người lính. 

Cán bộ, chiến sĩ LLVT tỉnh luôn có mặt kịp thời ở những nơi xung yếu nhất, nguy hiểm nhất; dầm mình trong mưa bão, lũ dữ, bất kể ngày đêm để tìm kiếm cứu nạn, bảo vệ tính mạng, tài sản và giúp đỡ nhân dân ổn định đời sống đã tô thắm và tỏa sáng phẩm chất "Bộ đội Cụ Hồ" trong lòng nhân dân. 

Với những thành tích xuất sắc trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, LLVT tỉnh Yên Bái đã vinh dự 2 lần được Đảng, Nhà nước tặng thưởng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhì; năm 2017, được Chính phủ tặng Cờ thi đua xuất sắc và Bộ Quốc phòng công nhận "Đơn vị vững mạnh toàn diện", năm 2018, 2020 được Bộ Quốc phòng tặng cờ thi đua xuất sắc; hàng vạn cán bộ, chiến sĩ được tặng thưởng huân, huy chương các loại; trong đó có 38 tập thể, 11 cá nhân được phong tặng và truy tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân, Anh hùng Lao động; có 297 bà mẹ được phong tặng, truy tặng danh hiệu "Mẹ Việt Nam Anh hùng”. Đặc biệt, năm 2003, Đảng bộ, chính quyền, nhân dân và LLVT tỉnh Yên Bái vinh dự được Đảng, Nhà nước tặng thưởng danh hiệu cao quý "Đơn vị Anh hùng LLVT nhân dân”. 

Phát huy truyền thống anh hùng, nắm vững hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ mới, Đảng ủy, Bộ CHQS tỉnh Yên Bái tập trung lãnh đạo, chỉ đạo LLVT tỉnh tiếp tục quán triệt sâu sắc các chỉ thị, nghị quyết của các cấp ủy Đảng, đặc biệt là Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và nghị quyết đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2020 - 2025; Nghị quyết Trung ương 8 (khóa XI) về "Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới”. 

Chủ động phối hợp làm tốt công tác tham mưu với cấp ủy, chính quyền địa phương về quy hoạch, kế hoạch gắn phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội với tăng cường tiềm lực quốc phòng - an ninh; tăng cường công tác giáo dục quốc phòng toàn dân, nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên và nhân dân về xây dựng nền quốc phòng toàn dân, xây dựng KVPT và thế trận lòng dân ngày càng vững chắc; không ngừng xây dựng, củng cố nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của LLVT tỉnh đáp ứng với yêu cầu nhiệm vụ trong thời kỳ mới; đẩy mạnh Phong trào Thi đua Quyết thắng gắn với phong trào thi đua yêu nước ở địa phương. 

Tiếp tục đẩy mạnh thực hiện việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh theo Chỉ thị số 05/CT-TW ngày 15/5/2016 và Kết luận số 01-KL/TW ngày 18/5/2021 của Bộ Chính trị; Cuộc vận động "Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới. 

Phát huy tốt vai trò tiền phong gương mẫu, trách nhiệm nêu gương của cấp ủy, chỉ huy và người đứng đầu cơ quan, đơn vị trong LLVT tỉnh, tạo sự đoàn kết, thống nhất cao trong lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện các nhiệm vụ. Chỉ đạo thực hiện tốt công tác dân vận, xây dựng cơ sở chính trị địa bàn, tham gia phát triển kinh tế - xã hội, giúp dân xóa đói giảm nghèo, thực hiện tốt chính sách xã hội, chính sách hậu phương quân đội, gắn với thực hiện có hiệu quả Phong trào thi đua "Quân đội chung sức xây dựng nông thôn mới". Đặc biệt là phát huy vai trò nòng cốt của LLVT tỉnh trong ứng phó với thiên tai, dịch bệnh, tìm kiếm cứu nạn, giúp đỡ nhân dân ổn định đời sống; giữ vững và phát huy tốt phẩm chất, truyền thống, hình ảnh "Bộ đội Cụ Hồ” của LLVT tỉnh.

Tiếp bước truyền thống 76 năm, LLVT tỉnh quyết tâm khắc phục khó khăn, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trong thời kỳ mới, góp phần cùng với cấp ủy, chính quyền và nhân dân các dân tộc trong tỉnh thực hiện thắng lợi mục tiêu, nhiệm vụ Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX đề ra, quyết tâm đưa Yên Bái trở thành tỉnh khá vào năm 2025 và nằm trong nhóm tỉnh phát triển hàng đầu của vùng trung du và miền núi phía Bắc vào năm 2030.

Đại tá Trần Công Ứng - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh