Công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật, chính sách, chế độ về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế đã được cấp ủy, chính quyền địa phương quan tâm. Thông qua hoạt động tuyên truyền, nhận thức của các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp và người lao động trên địa bàn tỉnh về chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế đã được nâng lên rõ rệt. 

Đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm tự nguyện ngày càng được mở rộng, nhất là đối tượng tham gia bảo hiểm tự nguyện đã tăng nhanh đáng kể, đặc biệt mục tiêu phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm y tế đã vượt chỉ tiêu Nghị quyết đề ra, tiến đến mục tiêu bảo hiểm y tế toàn dân. 

Những chủ trương, chính sách mới của Đảng, Nhà nước về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế được tuyên truyền, phổ biến thông qua nhiều hình thức phong phú, phù hợp với từng nhóm đối tượng, như: Tổ chức hội nghị, đối thoại trực tiếp, thi tìm hiểu pháp luật, phát tờ rơi, tờ gấp, băng rôn, áp phích...  Nội dung tuyên truyền trọng tâm các vấn đề như: Đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội,bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, các chế độ được hưởng khi tham gia bảo hiểm, thủ tục hồ sơ đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, giải quyết hưởng chế độ chính sách bảo hiểm...

Tăng cường tuyên truyền, vận động người dân tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế; tập trung tuyên truyền để người dân hiểu và nắm rõ tính ưu việt của chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế cũng như các quy định cơ bản của pháp luật nhằm nâng cao nhận thức và tự giác tham gia các loại hình bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế.

Với sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của cấp ủy, chính quyền, sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan chức năng trong triển khai Nghị quyết số 21-NQ/TW, áp dụng đồng bộ các giải pháp có hiệu quả trong công tác phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, trong đó chú trọng làm tốt công tác tuyên truyền, vận động người dân tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, công tác phát triển số người tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế trên địa bàn tỉnh hàng năm đều hoàn thành đạt và vượt kế hoạch được giao, quy mô số người tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tếngày một tăng lên, số người tham gia năm sau cao hơn năm trước.

Chất lượng khám chữa bệnh bảo hiểm y tế ngày càng được nâng lên. Công tác giải quyết chế độ chính sách, chi trả các chế độ về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm tự nguyện cho người tham gia đảm bảo đúng, đủ, kịp thời, thủ tục hành chính ngày càng được rút ngắn thời gian, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân, tổ chức. 

Tổ chức, bộ máy bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế được kiện toàn, nâng cao chất lượng hoạt động; công tác quản lý nhà nước về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế từng bước được tăng cường.

Nhằm hướng tới mục tiêu từng bước nâng cao chất lượng dịch vụ thực hiện các chế độ chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế cho người tham gia, trong những năm qua,Bảo hiểm xã hội tỉnh chú trọng đổi mới phương thức hoạt động để phù hợp yêu cầu nhiệm vụ. Triển khai nhiều phương thức trong việc giao dịch giải quyết chế độ chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế để người dân, doanh nghiệp lựa chọn, như: Giao dịch điện tử; giao dịch qua dịch vụ bưu chính hoặc trực tiếp tại bộ phận "Một cửa” cơ quan Bảo hiểm xã hội tỉnh và bảo hiểm xã hội cấp huyện; triển khai quyết liệt và hướng dẫn người lao động tham gia bảo hiểm xã hội, người dân tham gia bảo hiểm y tế trên địa bàn tỉnh thực hiện cài đặt VssID-BHXH số để thực hiện tra cứu quá trình đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm tự nguyện và sử dụng khi đi khám chữa bệnh, từng bước thay thế sổ bảo hiểm xã hội, thẻ bảo hiểm y tế giấy.

Chỉ đạo triển khai đồng bộ hệ thống giám định bảo hiểm y tế kết nối liên thông giữa cơ quan bảo hiểm xã hội với 100% cơ sở khám chữa bệnh bảo hiểm y tế để cung cấp, tra cứu dữ liệu thẻ bảo hiểm y tế phục vụ người bệnh và phục vụ cho công tác giám định chi phí khám chữa bệnh bảo hiểm y tế; qua đó góp phần nâng cao hiệu quả quản lý quỹ khám chữa bệnh bảo hiểm y tếtại địa phương và thực hiện công khai, minh bạch, công bằng cho mọi đối tượng có thẻ bảo hiểm y tế, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân được tiếp cận dịch vụ y tế. 

Năm 2019, Bảo hiểm xã hội tỉnh Yên Bái là một trong hai đơn vị được Bảo hiểm xã hội Việt Nam lựa chọn thực hiện thí điểm Đề án "Đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của Bảo hiểm xã hội Việt Nam theo hướng tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả” của ngành. Từ tháng 10/2019,Bảo hiểm xã hội tỉnh đã thực hiện giảm 02 đầu mối (1 phòng nghiệp vụ và 1 Bảo hiểm xã hội thành phố) từ 20 đơn vị trực thuộc xuống còn 18 đơn vị trực thuộc.

Công tác thanh tra, kiểm tra, giải quyết khiếu nại tố cáo về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế được tổ chức thực hiện có hiệu quả cao, kịp thời phát hiện và ngăn chặn những vi phạm về thực hiện Luật bảo hiểm xã hội, Luật bảo hiểm y tế, đảm bảo quyền lợi cho đối tượng tham gia và thụ hưởng chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế.

Mười năm nỗ lực triển khai Nghị quyết số 21-NQ/TW, các cấp ủy đảng, chính quyền Yên Bái rút ra được nhiều bài học kinh nghiệm quý.

Một là, thường xuyên có sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đảng, chính quyền trong việc thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW của Bộ Chính trị. Tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các ngành, các cơ quan, đơn vị phối hợp chặt chẽ trong triển khai thực hiện, có mục tiêu, chương trình, kế hoạch thực hiện cụ thể gắn với tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và sơ kết, tổng kết việc thực hiện Nghị quyết.

Hai là, chú trọng lãnh đạo, thực hiện tốt công tác vận động, tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên, người lao động và nhân dân về chính sách, chế độ và công tác bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế để mọi cán bộ, đảng viên, người dân và người lao động nâng cao hiểu biết, có ý thức tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, tự bảo vệ quyền lợi hợp pháp, chính đáng của mình theo quy định của pháp luật.

Về lực lượng lao động tham gia bảo hiểm xã hội: Tính đến tháng 12/2020, toàn tỉnh có trên 68.500 người tham gia bảo hiểm xã hội (tăng gần 42% so với trước khi chưa thực hiện Nghị quyết); chiếm 16,6% lực lượng lao động. Về lực lượng lao động tham gia bảo hiểm thất nghiệp: Tính đến tháng 12/2020, toàn tỉnh có trên 43.000 người tham gia bảo hiểm thất nghiệp (tăng trên 22% so với trước khi thực hiện Nghị quyết); chiếm 10,4% lực lượng lao động. Về dân số tham gia bảo hiểm y tế: Tính đến tháng 12/2020, toàn tỉnh có trên 804.000 người tham gia bảo hiểm y tế (tăng gần 22% so với trước khi thực hiện Nghị quyết); chiếm 97,2% dân số.

Ba là, nâng cao năng lực, hiệu quả làm việc của đội ngũ cán bộ công tác tại các cơ quan quản lý nhà nước về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và cán bộ trực tiếp làm công tác bảo hiểm xã hội để làm tốt công tác tham mưu và triển khai thực hiện các chủ trương chính sách về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế tại địa phương. Bên cạnh đó, cần đẩy mạnh thực hiện có hiệu quả công tác cải cách thủ tục hành chính, tập trung vào việc đơn giản hóa các thủ tục hành chính, xây dựng hệ thống bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế hiện đại, chuyên nghiệp và hiệu quả nhằm tạo thuận lợi cho các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong việc tham gia, thụ hưởng các chế độ chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm tự nguyện.

Bốn là, các sở, ngành liên quan làm tốt công tác tham mưu trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW, chính sách pháp luật về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế; tham mưu cho tỉnh xây dựng các chỉ tiêu về thực hiện công tác bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế cụ thể, phù hợp với tình hình thực tế của tỉnh để tổ chức triển khai thực hiện đạt hiệu quả cao.

Trong thời gian tới, để tiếp tục triển khai hiệu quả Nghị quyết số 21-NQ/TW, Yên Bái xác định quan điểm chủ đạo "Thực hiện tốt các chế độ, chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế là trách nhiệm của các cấp ủy, chính quyền, đoàn thể, tổ chức xã hội, các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, người sử dụng lao động và của mỗi người dân”. 

Theo đó, mục tiêu chung là tổ chức thực hiện có hiệu quả chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm tự nguyện; tăng nhanh diện bao phủ đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, nhất là bảo hiểm xã hội tự nguyện; phấn đấu thực hiện bảo hiểm xã hội cho mọi người lao động và bảo hiểm y tế toàn dân. Quản lý quỹ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế an toàn, hiệu quả và bảo đảm cân đối được dự toán quỹ bảo hiểm y tế. 

Mục tiêu, chỉ tiêu chủ yếu đến năm 2030: Lực lượng lao động tham gia bảo hiểm xã hội khoảng 52,6%; Lực lượng lao động tham gia bảo hiểm thất nghiệp 30,9%; Dân số tham gia bảo hiểm y tế đạt 98%.Xây dựng hệ thống bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế hiện đại, chuyên nghiệp, hiệu quả cao. Quản lý và sử dụng hiệu quả các nguồn quỹ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế được Nhà nước giao.

Trong thời gian tới, các cấp ủy đảng, chính quyền Yên Bái cần tập trung triển khai các giải pháp sau đây:

Một là, cấp ủy, chính quyền các cấp, cơ quan quản lý nhà nước tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện các giải pháp đồng bộ, quyết liệt nhằm mở rộng đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế. Xây dựng chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế trong kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hằng năm của tỉnh; đồng thời giao chỉ tiêu cho các huyện, thị xã, thành phố, coi đây là nội dung đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ hằng năm.

Tổ chức triển khai kịp thời, đầy đủ các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế đảm bảo thực thi có hiệu quả; phối hợp chặt chẽ, kịp thời giữa cơ quan quản lý nhà nước và cơ quan bảo hiểm xã hội trong việc thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, khắc phục, kịp thời xử lý những khó khăn, vướng mắc phát sinh; thực hiện nghiêm túc các quy chế, chương trình phối hợp đã ký kết.

Hai là, tăng cường công tác phối hợp, chia sẻ, kết nối thông tin, dữ liệu giữa các cơ quan quản lý nhà nước về đầu tư, tài chính, thuế, lao động với cơ quan bảo hiểm xã hội để nâng cao hiệu quả quản lý đối tượng tham gia và thực thi chính sách; quản lý tốt đối tượng đóng và tham gia từ cơ sở, nhất là bảo hiểm xã hội bắt buộc; củng cố, tăng cường quản lý quỹ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tếbảo đảm thu, chi hiệu quả và an toàn theo quy định của pháp luật.

Ba là, đổi mới nội dung, hình thức tuyên truyền, phổ biến về chính sách, pháp luật về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế; chú trọng tuyên truyền về quyền lợi, nghĩa vụ đối với các đối tượng tham gia, theo nguyên tắc có đóng, có hưởng, quyền lợi tương ứng với nghĩa vụ, có sự chia sẻ giữa các thành viên, bảo đảm công bằng và bền vững trong hệ thống; phát hiện, biểu dương kịp thời các địa phương, đơn vị, tổ chức, doanh nghiệp thực hiện tốt chính sách, nghĩa vụ, trách nhiệm, đồng thời, phê phán, xử lý nghiêm các đơn vị, cá nhân vi phạm chính sách pháp luật về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế; chủ động tuyên truyền, phổ biến các chính sách hỗ trợ của Nhà nước đối với người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện.

Bốn là, tiếp tục triển khai có hiệu quả việc ứng dụng công nghệ thông tin trong khám, chữa bệnh và thanh toán bảo hiểm y tế; khai thác sử dụng Hệ thống thông tin giám định bảo hiểm y tế để quản lý, sử dụng quỹ bảo hiểm y tế tại địa phương. Thực hiện việc quản lý hồ sơ đơn vị, người lao động tham gia bảo hiểm xã hội.

Năm là, quan tâm đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ, nâng cao năng lực, phẩm chất đạo đức cho đội ngũ cán bộ làm công tác bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế.

Sáu là, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra giám sát việc chấp hành pháp luật về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế; kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm chế độ, chính sách; đặc biệt là các hành vi trốn đóng, gian lận để hưởng chế độ, trục lợi quỹ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế. Giải quyết kịp thời, đầy đủ các chế độ, chính sách, đảm bảo quyền lợi cho người lao động và nhân dân theo quy định của pháp luật.

Nguyễn Minh Tuấn - Trưởng ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Yên Bái