Trước hết, để tổ chức giám sát tốt cần có nhận thức đầy đủ về đối tượng, nội dung và yêu cầu giám sát. Theo Luật tổ chức HĐND và UBND, hoạt động giám sát của HĐND có phạm vi rất rộng, nội dung phong phú, đối tượng đa dạng. Vì vậy, muốn phát huy tối đa hiệu quả hoạt động giám sát trên các lĩnh vực, HĐND cần vận dụng nhiều hình thức giám sát theo quy định của pháp luật, chú trọng giám sát chuyên đề và tăng cường hoạt động giám sát giữa hai kỳ họp.

Việc thành lập đoàn giám sát phải bao gồm những người có trình độ chuyên môn, am hiểu các lĩnh vực giám sát, tâm huyết và cũng có thể mời các chuyên gia thuộc lĩnh vực giám sát đó tham gia. Bên cạnh đó, cần đảm bảo đồng bộ các điều kiện cần và đủ, trong đó cung cấp thông tin và tiếp thu, xử lý thông tin là khâu có vai trò đặc biệt quan trọng.

Các cuộc giám sát thành công đều nhờ nắm chắc thông tin và các quy định của pháp luật. Làm được như vậy, đại biểu tham gia giám sát phải biết lắng nghe thông tin từ phía cử tri và phân tích, đánh giá tính chính xác của thông tin đồng thời đối chiếu với các quy định của pháp luật để xem xét vấn đề một cách toàn diện.

Tiến hành một đợt giám sát cần phải xây dựng kế hoạch cụ thể, xác định nội dung, phạm vi, thời gian, đối tượng giám sát và thực hiện giám sát với tinh thần công tâm, thẳng thắn, nghiêm túc.

Quá trình giám sát phải phát hiện, đánh giá, chỉ ra được những mặt chưa làm được, tồn tại, yếu kém để nghiên cứu, đề xuất, kiến nghị các giải pháp giúp đơn vị được giám sát thực hiện chức năng, nhiệm vụ có hiệu quả đồng thời biểu dương những mặt tốt để phát huy.

Khi đánh giá cần đảm bảo chính xác, tránh bao che, “dĩ hòa vi quý”, né tránh hoặc nặng về tìm kiếm yếu kém, tồn tại mà không đánh giá đúng những cố gắng của đơn vị được giám sát. Hiệu quả giám sát còn được thể hiện ở chuyển biến của đơn vị sau kết luận giám sát. Vì vậy phải thường xuyên theo dõi, đôn đốc việc thực hiện các kết luận giám sát; xác định rõ trách nhiệm của cá nhân, các tổ chức trong việc chấp hành các kiến nghị sau giám sát của HĐND.

Tại các kỳ họp, thường trực HĐND tỉnh cần tổng hợp những nội dung kiến nghị sau các cuộc giám sát cũng như tiến độ thực hiện của các cơ quan, đơn vị báo cáo trước HĐND. Trong trường hợp cần thiết có thể ra nghị quyết về thực hiện tái giám sát đối với những kiến nghị sau giám sát không được cơ quan có thẩm quyền giải quyết.

Ngoài ra, để hoạt động giám sát trên các lĩnh vực mang lại hiệu quả cao, yêu cầu đặt ra là các thông tin, số liệu phải được thu thập, tổng hợp, phân tích, đánh giá một cách đầy đủ, chính xác nên đòi hỏi đội ngũ cán bộ tham mưu giúp việc cần được nâng cao trình độ…

Nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động giám sát cũng chính là nâng cao chất lượng hoạt động của HĐND nên cần được các đại biểu và thường trực HĐND tỉnh hết sức quan tâm.

N.T