Như tin đã đưa, tối 13/4, tại sân Trung tâm lễ hội thuộc Khu di tích lịch sử Đền Hùng, tỉnh Phú Thọ đã long trọng tổ chức Lễ tôn vinh, đón bằng công nhận "Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Phú Thọ" là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại và khai mạc Lễ hội Đền Hùng năm 2013.

Tới dự có Chủ tịch nước Trương Tấn Sang; Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Đinh Thế Huynh và đại diện lãnh đạo các bộ ngành, các địa phương, các tổ chức quốc tế và một số quốc gia cùng đại diện bà con Việt kiều và đông đảo du khách thập phương về với lễ hội 2013.

Trong không khí linh thiêng, đêm khai mạc Lễ hội đền Hùng và đón nhận Bằng công nhận di sản phi vật thể đại diện của nhân loại "Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Phú Thọ" được mở đầu bằng hoạt cảnh tấu trình với Quốc tổ về niềm tự hào của truyền thống ngàn đời đất Tổ.

Đền thờ các Vua Hùng trên đỉnh núi thiêng Nghĩa Lĩnh là vùng đất cội nguồn của dân tộc Việt Nam, trung tâm của tín ngưỡng thờ cúng các Vua Hùng đã chính thức được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Đây là niềm vinh dự tự hào không chỉ với Phú Thọ mà còn với cả dân tộc ta.

Tại buổi lễ ông Cle-măng Ê-chiên, đại diện tổ chức UNESCO châu Á-Thái Bình Dương đã trao tặng bằng công nhận công nhận "Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Phú Thọ" là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại cho lãnh đạo Bộ Văn hóa Thể thao & Du lịch và tỉnh Phú Thọ. 

Thay mặt tổ chức UNESCO, bà Katherine Muller Marin, đại diện UNESCO tại Việt Nam một lần nữa nhấn mạnh ý nghĩa của tín ngưỡng và truyền thống của nhân dân Việt Nam.

Tiếp đó, Bộ trưởng Bộ Văn hóa- Thể thao và Du lịch Hoàng Tuấn Anh công bố chương trình hành động quốc gia về bảo vệ và phát huy giá trị của di sản Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương giai đoạn 2013-2015, định hướng đến năm 2020. Chương trình gồm 9 điểm, trong đó nhấn mạnh việc nâng cao năng lực của cộng đồng, chủ thể văn hóa nhằm gìn giữ và phát huy giá trị to lớn, độc đáo của “Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Phú Thọ”; Tạo điều kiện và hỗ trợ cho hoạt động bảo tồn “Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương”, truyền dạy cho những người thực hành di sản trẻ tuổi để sáng tạo, tiếp nối và duy trì trong cuộc sống đương đại; Xây dựng các chương trình văn hóa, giáo dục và truyền thông đa dạng để giới thiệu quảng bá nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của xã hội đối với việc bảo vệ và phát huy “Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương”; Nâng cao năng lực quản lí văn hóa, quản lí các di sản văn hóa cho những người làm văn hóa cơ sở. Hàng năm, tổ chức lễ giỗ tổ Hùng Vương ở đền Hùng và các làng xã một cách trang nghiêm, thành kính, tiết kiệm với sự tham gia đông đảo của nhân dân để tri ân tổ tiên, gắn kết các cộng đồng, cầu mong cho sự an lành, phồn vinh cho đất nước.

Phát biểu tại buổi lễ long trọng này, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang nhấn mạnh truyền thống của người dân đất Việt: “Con người có tổ, có tông, như cây có cội, như sông có nguồn”. Từ bao đời nay, trong tâm thức của mỗi người dân Việt Nam, các Vua Hùng là Quốc tổ có công dựng nên nhà nước đầu tiên của đất nước Việt Nam, là tổ tiên chung của dân tộc Việt Nam. Mọi người Việt Nam đều tự hào mang trong mình dòng máu “Con Lạc - cháu Hồng”. Tín ngưỡng thờ cúng các Vua Hùng trở thành bản sắc văn hóa, đạo lý truyền thống của người Việt Nam, thể hiện lòng biết ơn của các thế hệ cháu con với công đức của tổ tiên trong sự nghiệp dựng nước và giữ nước.

Chủ tịch nước Trương Tấn Sang nhấn mạnh: “Thờ cúng các Vua Hùng không chỉ là hoạt động tâm linh cầu mong Quốc tổ phù hộ cho quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, đất nước yên vui, thịnh vượng, mà còn có ý nghĩa sâu xa nhắc nhở, kết nối, củng cố tình đoàn kết, thương yêu, đùm bọc lẫn nhau của cộng đồng dân tộc Việt Nam, những người cùng chung một cội nguồn. Vì vậy, trải qua biết bao thăng trầm của lịch sử hàng nghìn năm, tín ngưỡng thờ cúng các Vua Hùng vẫn được bền bỉ trao truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, góp phần hun đúc tâm hồn, tình cảm và ý chí của cả dân tộc. Đây chính là nguồn gốc tạo nên sức mạnh để dân tộc Việt Nam vượt qua mọi khó khăn, thử thách, trường tồn và không ngừng phát triển”.

Chủ tịch nước khẳng định, khai mạc Lễ hội Đền Hùng năm nay có thêm niềm vui, niềm vinh dự, tự hào to lớn là “tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương” của nhân dân ta được UNESCO vinh danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Lòng biết ơn, tôn kính đối với tổ tiên, đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc ta được công nhận là Di sản có giá trị mang tính toàn cầu, là sự đóng góp của dân tộc ta vào sự phong phú, đa dạng văn hóa của nhân loại. Vinh dự, tự hào nhưng, đồng thời cũng đặt ra cho Đảng, Nhà nước, nhân dân ta và đồng bào các dân tộc Phú Thọ trách nhiệm to lớn là phải tiếp tục bảo tồn, tôn tạo và phát huy hơn nữa giá trị của di sản vô giá này, góp phần xây dựng nền Văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, làm cho những giá trị văn hóa của cha ông chúng ta để lại mãi mãi tỏa sáng cùng với những bước phát triển của đất nước trong thời đại ngày nay. Chúng ta nguyện mãi mãi khắc sâu và làm theo lời dạy của Bác Hồ kính yêu “Các Vua Hùng đã có công dựng nước, Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước” để đất nước Việt Nam tươi đẹp, dân tộc Việt Nam nhân nghĩa, văn hiến của chúng ta mãi mãi trường tồn, vẻ vang sánh vai cùng bè bạn năm châu.  

Sau lễ đón Bằng công nhận "Tín ngưỡng thờ chúng Hùng Vương ở Phú Thọ" là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, là chương trình nghệ thuật với chủ đề "Linh thiêng nguồn cội đất tổ Hùng Vương". Chương trình do nghệ sĩ nhân dân – TS Phạm Thị Thành là tác giả kịch bản và tổng đạo diễn, với sự tham gia hơn 1.300 người, trong đó chủ yếu là các nghệ nhân 4 phường Xoan gốc ở Phú Thọ, nghệ nhân diễn xướng dân gian các huyện thành thị của Phú Thọ.

Chương trình dài 60 phút gồm 3 chương: Chương 1- Dòng giống Rồng- Tiên- Thiêng liêng hai tiếng đồng bào; Chương 2- Hành trình tâm linh về nguồn cội, tri ân Quốc Tổ Hùng Vương; Chương 3- Phú Thọ- Mùa xuân linh diệu của non sông. Chương trình đã nêu bật được sự tích “Đồng bào”, công lao khai công lập quốc của các Vua Hùng; khẳng định giá trị về lịch sử, văn hóa, tâm linh của “Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Phú Thọ”, cội nguồn sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc Việt Nam trong quá trình bảo vệ và xây dựng đất nước.

Chương trình đã nhắc lại lời của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Các Vua Hùng đã có công dựng nước/Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước”. Các thế hệ tiền nhân đã làm nên lịch sử, truyền thống đạo lý cao đẹp của dân tộc trong đời sống tinh thần và thế giới tâm linh. Điều đó được thể hiện trong việc các thế hệ người Việt Nam luôn luôn tưởng nhớ đến Tiên Tổ thông qua tục thờ cúng các vua Hùng như một “Tín ngưỡng của Niềm tin vào những điều cao cả và biết ơn”.

Giỗ Tổ Hùng Vương - Lễ hội Đền Hùng năm nay sẽ diễn ra trong 7 ngày (từ ngày 13 đến 19/4, tức từ 4 đến 10 tháng 3 Âm lịch). Lễ hội năm nay có sự tham gia, dâng lễ vật của 8 tỉnh khắp 3 miền Bắc- Trung- Nam là: Lạng Sơn, Hà Nam, Thanh Hóa, Hà Tĩnh, Đắc Lắc, Bình Định, Đồng Nai và Bà Rịa- Vũng Tàu. Các tỉnh còn lại tỉnh Phú Thọ đều mời một đồng chí lãnh đạo tỉnh về tham dự lễ Giỗ Tổ.

Cùng với phần Lễ được tổ chức trang nghiêm trọng thể, mang tính cộng đồng, gắn với các hoạt động tôn vinh di sản “Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương”, phần hội của lễ hội Đền Hùng năm nay có nhiều hoạt động đa dạng và đặc sắc, bảo đảm vui tươi, lành mạnh, an toàn, tiết kiệm, kết hợp hài hòa giữa văn hóa dân gian truyền thống và hiện đại. Các hoạt động văn hóa, thể thao được tổ chức với qui mô rộng khắp từ thành phố Việt Trì cho đến Trung tâm lễ hội Đền Hùng và các vùng phụ cận gắn với tôn vinh di sản văn hóa "Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Phú Thọ".  

Trong dịp Giỗ Tổ năm nay cũng diễn ra rất nhiều hoạt động phong phú, cụ thể hóa Chương trình phát triển du lịch quốc gia, đồng thời là bước quan trọng nhằm thực hiện chủ trương xây dựng Thành phố Việt Trì là thành phố lễ hội về với cội nguồn của dân tộc Việt Nam.

Đáng chú ý trong các hoạt động này là Lễ hội đường phố với chủ đề "Văn hóa đất Tổ Hùng Vương hội tụ và tỏa sáng", diễn ra vào sáng 4/3 Âm lịch, trên các trục đường thành phố Việt Trì và Quảng trường Hùng Vương- thành phố Việt Trì, với các nội dung giới thiệu vùng văn hóa dân gian đa sắc màu của đất Tổ Hùng Vương. Ngoài ra, còn có Lễ dâng hương giỗ Tổ Hùng Vương và các nhân vật liên quan đến thời đại Hùng Vương tại các di tích trên địa bàn tỉnh; rước kiệu của các xã vùng ven; hội thi gói bánh chưng, giã bánh giầy, tổ chức chương trình "Hát xoan làng cổ" gắn với các điểm du lịch văn hóa, hội trại văn hóa, biểu diễn nghệ thuật, trưng bày sản vật và văn hóa ẩm thực của các huyện, thành, thị trong tỉnh; trình diễn diễn xướng văn hóa dân gian các dân tộc ở tỉnh Phú Thọ; Liên hoan hát xoan và dân ca Phú Thọ lần thứ 3; triển lãm ảnh "Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương trong đời sống văn hóa cộng đồng".

Các tỉnh bạn về dự Giỗ Tổ cũng đem đến nhiều chương trình đặc sắc như: Biểu diễn của Đoàn trống trận Tây Sơn và biểu diễn võ thuật Bình Định, đoàn nghệ thuật Lạng Sơn, đoàn chèo Hà Nam, đoàn chèo Thanh Hóa, đoàn nghệ thuật truyền thống Hà Tĩnh; đoàn ca múa nhạc Đồng Nai; đoàn ca múa nhạc Bà Rịa- Vũng Tàu...

Trong thời gian diễn ra lễ hội, tại Thành phố Việt Trì cũng diễn ra nhiều hoạt động thể thao, trong đó hấp dẫn nhất là hội thi bơi trải trên sông Lô.

(Theo VOV)