6 con trâu của gia đình ông Chu Văn Quý ở thôn 3, xã Văn Lãng là tài sản rất có giá trị ở thời điểm này. Trung bình, mỗi con trâu có giá từ 20 - 40 triệu đồng, nhẩm tính cũng thấy "đầu cơ nghiệp" của ông lên đến hàng trăm triệu đồng. Tuy năm nay được dự báo những đợt rét đậm, rét hại sẽ đến muộn nhưng ngay từ đầu mùa đông, ông Quý cũng như các hộ khác trong thôn đã che chắn chuồng trại, giữ nền chuồng khô ráo và tiêm phòng đầy đủ cho đàn trâu.

Để vượt qua mùa đông dài, ông Quý đã tận dụng mọi diện tích đất trống trồng 3 sào ngô và cỏ voi làm thức ăn tươi cho đàn trâu đề phòng mưa rét kéo dài. Ngoài ra, ông còn làm thêm cây rơm, ủ rơm khô với muối và u rê làm thức ăn cho trâu.

Vừa che những tàu lá cọ lên chuồng, ông cho biết: "Nghe đài báo cuối tuần này sẽ thêm đợt không khí lạnh bổ sung, cán bộ khuyến nông đã mở các lớp tập huấn kỹ thuật cho bà con cách phòng chống rét cho gia súc rồi nên cứ thế áp dụng thôi. Với nhà nông, con trâu là tài sản lớn, ai cũng phải lo giữ gìn, bảo vệ, không để cho trâu, bò bị chết rét hay dịch bệnh".

Huyện Yên Bình hiện có trên 12.930 con trâu và 3.036 con bò. Tuy không lạnh như các huyện vùng cao Trạm Tấu, Mù Cang Chải nhưng tại các xã vùng thượng huyện như Xuân Long, Ngọc Chấn, Mỹ Gia có đặc điểm địa hình vùng núi đá, nhiệt độ về đêm thường xuống thấp hơn 3 - 4oC so với vùng hạ huyện.

Đây lại là nơi sinh sống của đồng bào dân tộc, nhiều hộ vẫn duy trì tập quán thả rông gia súc trên núi. Hạn chế thấp nhất thiệt hại do trâu, bò chết rét, Yên Bình đã đôn đốc, chỉ đạo các địa phương tích cực tuyên truyền tới người dân chủ động bảo vệ tài sản của gia đình. Trạm Khuyến nông huyện đã tổ chức gần 50 lớp tập huấn kỹ thuật phòng chống đói rét, cách dự trữ và chế biến thức ăn cho trâu, bò cũng như dự trữ rơm, cỏ khô.

Khi trời lạnh dưới 15^oC, người dân không nên chăn thả gia súc.

Trạm Thú y huyện tiêm 13.313 liều tụ huyết trùng và hơn 20.000 liều vắc-xin lở mồm long móng. Bên cạnh phòng bệnh, việc đảm bảo thức ăn trong mùa đông cho gia súc rất quan trọng. Năm nay, huyện Yên Bình gieo trồng 758ha ngô đông. Ngoài cho hạt, thân cây ngô còn được tận dụng làm thức ăn cho gia súc.

Từ vùng hạ huyện đến thượng huyện, các địa phương vận động mỗi hộ chăn nuôi làm ít nhất 1 cây rơm để dự trữ thức ăn cho gia súc; tận dụng mọi diện tích đất trống để trồng cỏ voi, trồng ngô dày; không cho trâu, bò làm việc quá nặng nhọc, đi muộn, về sớm, không chăn thả khi nhiệt độ dưới 15^oC.

Bà Nguyễn Thị Ngà - Phó trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện cho biết: "Đồng cỏ dành cho chăn nuôi ngày càng thu hẹp. Để tận dụng nguồn thức ăn trên các tán đồi rừng, người dân hay thả gia súc trên các đảo hồ và trên núi. Các địa phương đã vận động người dân đưa trâu, bò về trú đông. Các đảo hồ là địa điểm tốt để chăn thả gia súc vừa tận dụng được nguồn thức ăn tự nhiên vừa hạn chế dịch bệnh, vì vậy nên có chính sách hỗ trợ làm chuồng trại cho bà con".

Dự báo mùa đông năm nay còn nhiều diễn biến phức tập với nhiều đợt rét đậm, rét hại kèm theo mưa phùn. Vì vậy, người dân không được chủ quan, phải theo dõi sát và kịp thời tình hình diễn biến thời tiết để có biện pháp phòng chống rét cho gia súc. Qua công tác phòng chống rét nhiều năm cho thấy, đàn trâu bò thường bị chết đói, rét vào những tháng cuối vụ đông xuân khi đã trải qua một mùa đông dài, sức đề kháng suy giảm, thức ăn cũng cạn dần. Do đó, công tác phòng chống rét cho gia súc phải thường xuyên, không được lơ là. 

Hồng Khanh