Bà con nông dân tại các huyện Văn Yên, Yên Bình, Văn Chấn cho biết, vụ này thời tiết “mưa thuận, gió hòa”. Tuy nhiên, thời điểm lúa làm đòng rồi trỗ bông, sâu bệnh hoành hành, nhưng đến khi thu hoạch, ruộng nào cũng mẩy hạt, trĩu bông. Các xã thuộc cánh đồng Mường Lò, vựa lúa của huyện Văn Chấn rộng hơn 12.000ha, bà con nông dân đã thu hoạch xong lúa hè thu và tập trung chăm sóc cây vụ đông. Gia đình bà Lê Thị Tuyết ở thôn Khá Thượng 1, xã Thanh Lương (huyện Văn Chấn) trồng hơn 2.000m2 lúa cho biết: “Vụ này, gia đình đưa vào gieo cấy các giống Chiêm Hương, HT1. Giai đoạn lúa trỗ, toàn bộ diện tích lúa bị nhiễm rầy nâu, rầy lưng trắng, tưởng thất thu. Nhưng nhờ tích cực thăm đồng và phun thuốc kịp thời nên lúa vẫn đạt năng suất cao, khoảng trên 2,3tạ/sào".

Ông Hà Văn Đoàn - Phó chủ tịch UBND xã Thanh Lương thông tin nhanh: “Vụ hè thu toàn xã đưa vào gieo cấy trên 160ha lúa, trong đó, 80% lúa thuần chất lượng cao áp dụng mô hình thâm canh lúa cải tiến SRI. Đánh giá bước đầu, năm nay, lúa hè thu được mùa như vụ lúa đông xuân trung bình đạt 53tạ/ha, đầu tư thâm canh tốt, năng suất đạt trên 70tạ/ha. Bây giờ, Thanh Lương trở thành địa phương dẫn đầu về năng suất lúa của huyện Văn Chấn”.

Ông Nguyễn Văn Toản - Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Văn Chấn cho biết: “Vụ này, toàn huyện đưa vào gieo cấy 4.143ha lúa. Các giống lúa thuần chiếm 65% cơ cấu gieo cấy tập trung chủ yếu ở các xã thuộc cánh đồng Mường Lò. Năm nay, nhiều diện tích lúa hè thu nhiễm dịch rầy nâu, rầy lưng trắng với mật độ cao. Tuy nhiên, với sự chỉ đạo quyết liệt của huyện cùng với việc dự báo chính xác các đối tượng sâu bệnh nên bà con nông dân đã phòng trừ sâu bệnh một cách hiệu quả. Toàn huyện đã thu hoạch trên 2.400ha lúa hè thu. Năng suất dự kiến đạt 50tạ/ha. Nhiều xã ở vùng cánh đồng Mường Lò như Thanh Lương, Phù Nham, được mùa, năng suất vượt trội, đạt trên 70tạ/ha”.

Báo cáo của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, vụ mùa năm nay, toàn tỉnh đã xuống giống 21.018ha lúa mùa (tăng 489,2ha so với năm 2013, vượt 2,23% kế hoạch). Ngay từ đầu vụ, nhà nông đã gặp nhiều khó khăn như: thời vụ cần phải đẩy nhanh, diễn biến thời tiết phức tạp, giá phân bón và vật tư nông nghiệp tiếp tục leo thang. Lường trước những khó khăn đó, Sở cùng các địa phương đã tập trung chỉ đạo sản xuất vụ mùa: chuẩn bị đủ lượng giống, cung cấp đủ nước tưới, đẩy nhanh tiến độ làm đất, áp dụng nghiêm ngặt lịch thời vụ.

Đặc biệt, việc bố trí cơ cấu, thời vụ đóng vai trò quan trọng tác động rất lớn đến quỹ đất cho sản xuất vụ đông. Vì vậy, ngành nông nghiệp chỉ đạo các địa phương nghiêm túc triển khai cơ cấu trà mùa sớm chiếm 45%, mùa trung 50%. Hệ thống khuyến nông từ huyện đến xã tích cực mở các lớp tập huấn thâm canh cho hàng chục ngàn hộ nông dân và xây dựng nhiều mô hình trình diễn.

Nhờ lịch gieo cấy cụ thể đối với từng vùng và áp dụng các biện pháp kỹ thuật, toàn tỉnh đưa vào gieo cấy hết diện tích, bảo đảm khung thời vụ tốt nhất. Vụ hè thu thắng lợi như năm nay còn nhờ ngành nông nghiệp, các địa phương đã làm tốt công tác theo dõi và dự báo tình hình sâu bệnh, vượt qua dịch rầy nâu, rầy lưng trắng và sâu cuốn lá nhỏ hoành hành vào cuối tháng 8, đầu tháng 9. Lực lượng cán bộ bảo vệ thực vật bám sát cơ sở, chỉ đạo các địa phương phòng, chống dịch bệnh. 

Toàn tỉnh đã thu hoạch trên 14.600ha lúa hè thu, theo báo cáo của ngành thống kê, năng suất bình quân ước đạt trên 47,45tạ/ha (tăng 0,63 tạ/ha so với năm 2013), sản lượng đạt 99.729 tấn. Vụ hè thu được mùa, được giá tạo đà cho bà con nông dân sản xuất cây vụ đông. Vụ đông năm nay cũng được các địa phương triển khai sớm. Để đảm bảo thành quả vụ mùa và giải phóng đất làm cây vụ đông, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với các địa phương chỉ đạo bà con nông dân khẩn trương thu hoạch nhanh gọn diện tích lúa mùa theo phương châm “xanh nhà hơn già đồng”. Theo kế hoạch, vụ mùa đông năm nay, toàn tỉnh gieo trồng 9.980ha. Đến nay, bà con nông dân đã gieo trồng 3.655ha ngô đông, 647ha khoai lang và 1.700ha rau màu.

Văn Thông