Theo kế hoạch, vụ đông xuân 2014 - 2015, toàn tỉnh đưa vào sản xuất trên 18.300ha lúa, năng suất trên 53,82 tạ/ha, sản lượng trên 98.497 tấn. Cơ cấu giống lúa lai chiếm 60-65%, chủ yếu các giống như: Nhị ưu 838, Syn6, Nghi hương 2308, Nghi hương 305; lúa thuần chiếm 30-35%, tập trung vào các giống Hương chiêm, ĐS1, Séng cù. Tuy nhiên, theo thông tin dự báo của Trung tâm Khí tượng thủy văn Trung ương, tháng 1, tháng 2 là những tháng chính đông nên không khí lạnh sẽ tiếp tục hoạt động khá mạnh. Ở Bắc Bộ còn có khả năng xảy ra khoảng 3-4 đợt rét đậm, rét hại. Hiệu ứng El-Nino cũng kéo theo tình trạng khô hạn, thiếu nước cho cả vụ. Tổng lượng mưa từ tháng 1 đến tháng 4 có khả năng thiếu hụt từ 10-30% so với trung bình nhiều năm.

Trước những diễn biến phức tạp của thời tiết, ngành nông nghiệp chỉ đạo nông dân chăm sóc các loại rau màu vụ đông, nhất là nhóm cây ưa lạnh; đôn đốc thu hoạch cây vụ đông đã đến thời kỳ thu hoạch để bảo đảm năng suất và sản lượng. Đối với diện tích rau trên đất chuyên màu đã thu hoạch cần chỉ đạo nông dân khẩn trương vệ sinh đồng ruộng, làm đất và chuẩn bị hạt giống rau các loại, bảo đảm chất lượng để tiếp tục gieo trồng ngay trên diện tích mới thu càng sớm càng tốt nhằm đảm bảo nguồn rau cung cấp cho thị trường, nhất là dịp trước, sau tết Nguyên đán.

Cùng với đó, tỉnh chỉ đạo các địa phương đẩy nhanh việc cày ải, phơi đất nhằm cải tạo chế độ khí trong đất, tiêu diệt mầm mống sâu bệnh hại. Chuẩn bị tốt kế hoạch và mọi điều kiện để lấy nước đổ ải kịp thời, hiệu quả, bảo đảm đủ nước gieo cấy trong khung thời vụ tốt nhất. Ngành nông nghiệp đã chủ động kiểm tra các hồ chứa nước, công trình thủy lợi. Các huyện, thị chỉ đạo nông dân tu sửa, nạo vét hệ thống kênh mương nội đồng; rà soát lại kế hoạch diện tích gieo cấy lúa xuân và năng lực tưới của hệ thống thủy lợi để có biện pháp, kế hoạch sản xuất; chủ động rà soát diện tích đất không nằm trong công trình thủy lợi nếu bị hạn không có khả năng khắc phục cần sớm có kế hoạch chuyển sang cây trồng cạn, ưu tiên cây ngô, đậu đỗ để nâng cao hiệu quả sản xuất.

Năm nay, do tết Nguyên đán muộn hơn mọi năm nên để tránh nông dân "xé rào" gieo cấy trước thời vụ dẫn đến lúa trỗ sớm, có nguy cơ gặp rét giai đoạn lúa trỗ gây ảnh hưởng năng suất lúa thì khâu thời vụ được chỉ đạo nghiêm ngặt. Cụ thể, đối với các huyện vùng thấp, trà I bảo đảm lúa trỗ an toàn từ 1/5-10/5, trà II dự kiến thời gian trỗ vào 10/5 -15/5/2015; các huyện vùng cao trà I dự kiến lúa trỗ 10/5-20/5/2015, trà II từ 10/5 - 20/5/2015. Để bảo đảm tốt khung lịch thời vụ, ngành nông nghiệp khuyến cáo các địa phương hạn chế tối đa gieo cấy trà xuân sớm, tập trung gieo cấy trà xuân chính vụ và mở rộng tối đa trà xuân muộn.

Bên cạnh đó, các địa phương cũng tập trung tu sửa, nạo vét kênh mương  bảo đảm nước tưới; chuẩn bị giống dự phòng bằng những giống lúa ngắn ngày để ứng phó kịp thời nếu gặp điều kiện thời tiết rét đậm, rét hại. Cùng với việc chuẩn bị vật tư phục vụ cho sản xuất, ngành nông nghiệp và các huyện, thị trong tỉnh cũng tăng cường công tác tuyên truyền vận động, tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật, giúp nông dân nâng cao nhận thức, chủ động chuyển đổi cơ cấu cây trồng thích ứng với biến đổi của khí hậu; khuyến khích nông dân ứng dụng khoa học kỹ thuật tiên tiến về giống, áp dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất như làm mạ khay, mạ ném gieo cấy giống lúa phù hợp, bón phân cân đối, hợp lý, phù hợp với giai đoạn sinh trưởng và phát triển của cây trồng… tạo năng suất, chất lượng cao nhất; tăng cường áp dụng các tiến bộ kỹ thuật trong canh tác lúa cải tiến (SRI); tưới, tiêu nước hợp lý, khoa học và tiết kiệm; tích cực áp dụng biện pháp phòng sâu bệnh tổng hợp IPM, hạn chế tối đa việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật tạo quần thể cây trồng khỏe, sạch sâu bệnh…

Với các giải pháp cụ thể từ đầu vụ đến cuối vụ, cùng với sự chỉ đạo quyết liệt của các cấp chính quyền địa phương, đặc biệt là ngành nông nghiệp và sự nỗ lực của bà con nông dân trong toàn tỉnh, hy vọng vụ đông xuân 2014 - 2015 sẽ giành thắng lợi toàn diện trên cả 3 mặt: diện tích, năng suất và sản lượng.

Hồng Duyên