Song song với đó là triển khai thí điểm cánh đồng sản xuất lúa hàng hóa chất lượng cao, sử dụng một giống lúa Séng Cù tại huyện Văn Chấn và giống lúa Chiêm hương tại huyện Văn Yên.

Những mục tiêu đã đề ra không phải quá khó khăn, nhưng để hoàn thành vượt mức kế hoạch thì cần có sự vào cuộc tích cực của cả hệ thống chính trị, các thành phần kinh tế và sự nỗ lực của bà con nông dân.

Hiện nay, một số loại cây trồng vụ đông đã và đang cho thu hoạch, do đó bà con nông dân cần tranh thủ thời tiết thuận lợi thu hoạch đến đâu làm đất ngay đến đó để đảm bảo gieo cấy lúa vụ xuân theo khung thời vụ tốt nhất.

Trước tiên, các địa phương cần chỉ đạo tốt về cơ cấu giống, thời vụ để đảm bảo sản xuất an toàn, hiệu quả. Lựa chọn bộ giống lúa, ngô, đậu, lạc phù hợp với tiểu vùng sinh thái, nhất là những giống có tiềm năng năng suất, có chất lượng và có khả năng chống chịu với điều kiện bất thuận của thời tiết như chịu hạn, chịu rét, đặc biệt có khả năng kháng sâu, bệnh.

Bố trí các trà lúa cho phù hợp, hạn chế tối đa trà lúa xuân sớm, tập trung gieo cấy trà xuân chính vụ và xuân muộn, tuyệt đối không được gieo cấy sớm trước thời vụ. Diện tích gieo cấy lúa phải trong khung thời vụ xung quanh tiết lập xuân, cấy sau tết Nguyên đán.

Vùng cao chủ yếu cấy lúa lai, vùng thấp cấy lúa thuần chất lượng cao. Song song với đó là thường xuyên theo dõi diễn biến của thời tiết, linh hoạt chỉ đạo gieo cấy các trà lúa, trồng các trà ngô vào thời điểm an toàn nhằm hạn chế tối đa thiệt hại cho nông dân.

Tùy thời gian sinh trưởng của từng giống, điều kiện thực tế của địa phương bố trí thời vụ gieo cấy cho phù hợp để lúa trỗ bông, phơi màu cùng thời điểm. Bên cạnh đó, cần áp dụng tiến bộ kỹ thuật trong sản xuất, gieo mạ có mái che bằng nilon, cấy mạ non, mạ có bám đất, tích cực ứng dụng phương pháp gieo mạ bằng khay, mạ ném; không gieo mạ, cấy lúa vào những ngày trời rét đậm, nhiệt độ dưới 15⁰C.

Bón phân cân đối, hợp lý, phù hợp với giai đoạn sinh trưởng và phát triển của cây trồng, bón phân vô cơ đúng liều lượng, hạn chế tối đa việc sử dụng thuốc trừ cỏ. Tăng cường sử dụng phân hữu cơ, phân sinh học, phân vi lượng để sản xuất ra sản phẩm an toàn, bảo vệ môi trường và sức khỏe của người tiêu dùng.

Thường xuyên theo dõi diễn biến sâu bệnh hại để có biện pháp phòng trừ kịp thời, đặc biệt quan tâm đến đối tượng bệnh đạo ôn, vàng lùn xoắn lá, lùn sọc đen, rầy, sâu cuốn lá hại lúa trong vụ đông xuân.

Cụ thể hóa trong sản xuất, huyện Văn Chấn đã và đang triển khai khá tốt thu hoạch cây vụ đông, triển khai sản xuất vụ. Để sản xuất thành công 100 ha lúa hàng hóa bằng một loại giống, sản xuất liền ô, liền thửa Văn Chấn đã cung ứng 4,5 tấn giống lúa Séng Cù chất lượng cho người dân xã Phù Nham và Thanh Lương.

Cùng với đó, xã Thanh Lương thành lập 3 tổ hợp tác với 227 hộ dân thuộc thôn Khá Hạ 1, Khá Hạ 2 và Khá Hạ. Các tổ hợp tác có nhiệm vụ cung ứng các dịch vụ cho nông dân cũng như tổ chức sản xuất.

“Sản xuất giống lúa chất lượng cao làm hàng hóa đối với người dân Mường Lò, huyện Văn Chấn nói chung và xã Thanh Lương nói riêng không phải là mới mà đã làm từ nhiều năm nay rồi. Nhưng sản xuất theo cánh đồng mẫu lớn, liền ô liền thửa, cùng một loại giống, cùng một quy trình chăm sóc, thu hoạch thì đây là lần đầu tiên” - Ông Hà Văn Đoàn - Chủ tịch UBND xã Thanh Lương cho biết.

Sản xuất 1 ha lúa giống Séng Cù cho năng suất bình quân 5,7 tấn/ha, năng suất thấp hơn giống lúa lai nhưng giá trị kinh tế lại tăng gấp đôi, đầu ra sản phẩm không đủ cung ứng cho thị trường. Đấy là sản xuất nhỏ lẻ, manh mún, chứ còn sản xuất theo cánh đồng mẫu lớn, liền ô liền thửa, 70-80% diện tích sử dụng cơ giới hóa trong làm đất, gieo cấy, thu hoạch cùng với được tập huấn kỹ thuật và có sự chỉ đạo hướng dẫn sát sao như thế này chắc chắn hiệu quả còn cao hơn rất nhiều - Ông Nguyễn Văn Toản - Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Văn Chấn cho biết thêm.

Chị Hà Thị Xuân là một trong 227 hộ tham gia sản xuất “cánh đồng mẫu lớn” phấn khởi nói: “ Gia đình đã sản xuất lúa hàng hóa được hai năm rồi, nhưng vừa qua được tham gia lớp tập huấn sản xuất lúa hàng hóa mới thấy mình còn thiếu rất nhiều thứ trong sản xuất. Trước đây, sản xuất dựa vào kinh nghiệm là chính, giờ được tập huấn mới biết sản xuất đều phải đúng quy trình và chuyên nghiệp hơn mới cho hiệu quả cao nhất. Qua lớp tập huấn về chúng tôi đã tiến hành làm đất gieo mạ và sẽ tổ chức gieo cấy ngay sau tết Nguyên đán”.

Với sự chỉ đạo sát sao, kịp thời của các cấp, các ngành, sự nỗ lực của bà con nhân dân các dân tộc trong tỉnh và một tư duy mới, cách làm mới trong sản xuất hàng hóa và thị trường, hứa hẹn một vụ lúa xuân giành thắng lợi toàn diện.

Ngọc Trúc