Nhiều năm  qua, huyện Văn Yên xác định sản xuất công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp (CN-TTCN) phải gắn với việc chế biến theo hướng chuyên sâu để nâng cao giá trị sản phẩm, tăng giá trị bán ra thị trường trong nước và ngoài nước, tập trung phát triển một số ngành nghề chế biến nông, lâm sản, khai thác, chế biến khoáng sản và sản xuất vật liệu xây dựng thế mạnh của huyện gắn với vùng nguyên liệu, góp phần chuyển dịch một phần lao động thuần nông sang lao động công nghiệp và dịch vụ, đồng thời thực hiện có hiệu quả Đề án phát triển CN-TTCN giai đoạn 2016 - 2020, định hướng đến năm 2030.

Huyện khuyến khích các thành phần kinh tế tập trung đầu tư chế biến sâu ngay tại địa phương dựa trên những sản phẩm chủ lực. Với lợi thế vùng nguyên liệu quế dồi dào, hiện cây quế có mặt ở tất cả các xã, thị trấn trong toàn huyện với diện tích 40.019 ha. Cây quế Văn Yên đã được Cục Sở hữu trí tuệ, Bộ Khoa học và Công nghệ bảo hộ chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm.

Nhờ đó, vị thế của cây quế tiếp tục được khẳng định, trở thành cây chủ lực trong phát triển kinh tế của địa phương. Bình quân mỗi năm, huyện xuất bán ra thị trường khoảng 9.000 tấn vỏ quế khô; cành, lá quế đạt khoảng 55.000 tấn; tinh dầu quế khoảng 290 tấn; gỗ quế đạt 62.000 m3. Đến nay, toàn huyện có 12 nhà máy sản xuất, chế biến tinh dầu quế; 16 doanh nghiệp, hợp tác xã gia công sơ chế, kinh doanh quế vỏ, 9 hợp tác xã chế biến gỗ quế và hàng nghìn hộ thu mua, gia công, sơ chế, kinh doanh các sản phẩm quế.

Tuy nhiên, thực tế những năm qua, việc sản xuất, chế biến các sản phẩm từ quế mới tập trung chế biến, khai thác sản phẩm thô xuất bán qua trung gian nên giá trị chưa cao. Vì vậy, huyện đã có nhiều giải pháp để nâng cao vị thế, chất lượng cây quế, tập trung thu hút các doanh nghiệp đầu tư vào địa phương theo hướng chế biến chuyên sâu.

Văn Yên đã đẩy mạnh việc cải cách các thủ tục hành chính theo hướng đơn giản, hiệu quả; tập trung hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp về thủ tục đất đai, giải phóng mặt bằng, bảo đảm an ninh trật tự, tạo môi trường thuận lợi thu hút các thành phần kinh tế vào đầu tư. Cùng với ban hành các chính sách thu hút đầu tư, huyện đã củng cố, sắp xếp các loại hình doanh nghiệp, đổi mới công nghệ, nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh. Huyện cũng có những cơ chế, chính sách phù hợp, khuyến khích các doanh nghiệp, công ty đủ năng lực đầu tư xây dựng cơ sở chế biến, tiêu thụ sản phẩm cho người trồng quế trên địa bàn.

Bên cạnh đó, huyện cũng đã chỉ đạo thành lập Hội Sản xuất, chế biến và kinh doanh quế Văn Yên để thống nhất quản lý các hợp tác xã, doanh nghiệp sản xuất, chế biến và kinh doanh quế trên địa bàn nhằm hỗ trợ các hội viên trong từng khâu, từ sản xuất đến tiêu thụ, nâng cao giá trị các sản phẩm từ quế, tạo ra sự liên kết giữa bốn nhà (nhà nông - nhà khoa học - nhà quản lý - doanh nghiệp) trong sản xuất, kinh doanh các sản phẩm quế.

Mặt khác, huyện thực hiện quy hoạch các cơ sở chế biến vỏ quế, gỗ quế, tinh dầu quế theo hướng bền vững và hướng tới áp dụng các công nghệ chế biến, quy trình quản lý chất lượng cao cho sản phẩm quế nhằm nâng cao chất lượng, giá trị sản phẩm khi xuất ra thị trường.

Đồng chí Hà Đức Anh - Phó Chủ tịch UBND huyện Văn Yên cho biết: “Để khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư vào địa phương khai thác chế biến chuyên sâu sản phẩm từ quế, thời gian qua, huyện đã tạo mọi điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp được tiếp cận các chính sách tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp của Chính phủ mới ban hành về hạ lãi suất cho vay, chính sách miễn thuế, hoàn thuế; khuyến khích các doanh nghiệp đổi mới công nghệ, dây chuyền sản xuất; tiếp tục củng cố và phát triển, thâm canh tăng năng suất các vùng nguyên liệu quế tập trung trên cơ sở xây dựng mối quan hệ gắn kết giữa “4 nhà” để bảo đảm nguồn và chất lượng nguyên liệu lâu dài, bền vững cho các nhà máy chế biến trên địa bàn. Huyện hướng dẫn và tạo điều kiện thuận lợi cho các cơ sở sản xuất, kinh doanh thuộc mọi thành phần kinh tế trên địa bàn được tiếp cận nguồn kinh phí khuyến công quốc gia và khuyến công địa phương; xây dựng hạ tầng kỹ thuật 2 cụm công nghiệp phía Tây cầu Mậu A và Đông An, tạo mặt bằng sạch để thu hút, mời gọi đầu tư. Bên cạnh đó, việc tổ chức lễ hội quế hàng năm là dịp để huyện tiếp tục giới thiệu, khẳng định vị thế cây quế trên thị trường, mời gọi, thu hút các doanh nghiệp trong và ngoài nước đến đầu tư vào địa phương để chế biến các sản phẩm từ quế”.

Để thực hiện mục tiêu phát triển sản xuất quế theo hướng sản xuất hàng hoá, tập trung chế biến chuyên sâu, gắn sản xuất quế với công nghiệp chế biến các sản phẩm từ cây quế, huyện Văn Yên tiếp tục tập trung quy hoạch các cơ sở chế biến vỏ quế, gỗ quế và tinh dầu quế theo hướng bền vững, hướng tới áp dụng các công nghệ chế biến và quy trình quản lý chất lượng cao cho sản phẩm quế đồng thời quan tâm phát triển đường giao thông nông thôn để tạo điều kiện thuận lợi cho nhân dân sản xuất, chế biến, vận chuyển, tiêu thụ sản phẩm quế.

Thanh Tân