Theo cơ quan chức năng của huyện, nguyên nhân chủ yếu dẫn đến các vụ cháy rừng một phần do khí hậu khô hanh, gió lào thổi mạnh nhưng phần lớn dẫn đến các vụ cháy rừng là do bà con đốt nương làm rẫy để cháy lan vào.
Với quyết tâm bảo vệ rừng, lực lượng kiểm lâm huyện đã tích cực triển khai nhiều biện pháp đồng bộ, quyết liệt để hạn chế đến mức thấp nhất nguy cơ xảy ra cháy rừng. Cụ thể, ngay trước mùa khô hanh, huyện đã kiện toàn 16 ban chỉ huy PCCCR các xã, thị trấn và chủ rừng với 443 thành viên; thành lập 126 tổ đội xung kích tuần tra, bảo vệ rừng với 646 lượt người tham gia; các xã, thị trấn đã xây dựng lịch trực PCCCR, có ghi số điện thoại liên lạc của từng thành viên để kịp thời chỉ đạo theo phương châm "4 tại chỗ”.
Lực lượng kiểm lâm huyện tăng cường tuyên truyền đến mọi người dân, tổ chức cho người dân các thôn, bản học tập các tài liệu, quy định về bảo vệ rừng và PCCCR; ký cam kết bảo vệ rừng, PCCCR tới tất cả các hộ trong toàn huyện và hiện tại đã ký cam kết được 11.483 lượt hộ. Ông Dương Anh Tuấn - Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm Mù Cang Chải cho biết: một trong những giải pháp quan trọng để hạn chế cháy rừng là đơn vị đã chỉ đạo cán bộ kiểm lâm địa bàn tăng cường bám sát cơ sở, tham mưu giúp chính quyền các xã làm tốt công tác PCCCR; rà soát, thống kê diện tích nương rẫy trên địa bàn có khả năng gây cháy lan cao nhằm chủ động các biện pháp phòng chống cháy rừng. Đặc biệt, huyện luôn duy trì trực tại các chòi canh lửa ở xã Púng Luông, xã Kim Nọi. Vào thời gian cao điểm khô hanh từ tháng 2 đến tháng 5, tại các xã tổ chức dựng các lán trực cháy tại các điểm cao; đồng thời, bố trí người dân trực canh gác 24/24. Cùng đó, từ khi thực hiện chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng, ý thức bảo vệ rừng của người dân được nâng lên đáng kể.
Xã Lao Chải hiện có gần 9.000 ha đất có rừng; trong đó, có hơn 2.800 ha rừng đặc dụng; hơn 6.000 ha rừng tự nhiên, rừng phòng hộ và sản xuất. Ông Lý A Lù - Phó Chủ tịch UBND xã cho biết: "Từ nhiều năm nay, xã có 10 chòi canh lửa đặt ở các vị trí xung yếu có thể quan sát lửa rừng. Vào mùa nắng nóng, chúng tôi cắt cử lực lượng ở các bản thay nhau túc trực 24/24 giờ ở các chòi canh lửa. Việc tuần tra, kiểm soát, quản lý người và phương tiện đi vào rừng được tăng cường; đồng thời, cùng với lực lượng kiểm lâm, xã cũng thường xuyên duy trì các tổ đội xung kích bảo vệ rừng ở 14 bản để tăng cường kiểm soát PCCCR. Nhờ đó, 5 năm trở lại đây, không còn xảy ra cháy rừng”.
Nhờ triển khai đồng bộ các giải pháp, lửa rừng ở Mù Cang Chải từng năm khép lại. Cụ thể, niên vụ 2015 - 2016, huyện còn để xảy ra 5 vụ cháy rừng, thiệt hại 135,7 ha rừng thì từ đó đến nay, không còn xảy ra cháy rừng. Với phương châm "phòng cháy hơn chữa cháy”, thời gian tới, các xã, thị trấn tập trung triển khai các phương án PCCCR ngay tại các bản. Lực lượng kiểm lâm bám sát các địa bàn trọng điểm về cháy rừng, hướng dẫn và quản lý chặt chẽ việc đốt nương rẫy theo quy hoạch; duy trì thông tin báo cáo công tác bảo vệ rừng, PCCCR kịp thời, chính xác; phối hợp với các cơ quan chức năng xử lý nghiêm những tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm các quy định về PCCCR.
Văn Thông