Theo dự báo, từ tháng 1 đến tháng 4 năm 2020, mực nước trên các sông, suối trên địa bàn tỉnh tiếp tục biến đổi chậm và duy trì ở mức thấp, lượng dòng chảy đến hồ Thác Bà ở mức thấp hơn so với trung bình nhiều năm, nên mùa khô năm 2019 - 2020 có khả năng xảy ra tình trạng thiếu nước; một số nơi có thể xảy ra hạn hán cục bộ.
Qua khảo sát, huyện Yên Bình diện tích có khả năng bị hạn năm 2020 khoảng 596 ha. Cụ thể, diện tích hạn vụ đông xuân năm 2019 - 2020 khoảng 298 ha; trong đó, xã Thịnh Hưng 10 ha, Bạch Hà 30 ha, Phúc An 8 ha, Cảm Nhân 28 ha, Tân Hương 10 ha... Diện tích hạn vụ mùa năm 2020 khoảng 298 ha, tại các xã: Tân Nguyên 8 ha, Xuân Lai 10 ha, Xuân Long 10 ha, Bảo Ái 15 ha, Mông Sơn 10 ha, Vĩnh Kiên 15 ha, Yên Bình 26 ha, Vũ Linh 12 ha, Ngọc Chấn 9 ha, Cảm Ân 10 ha...
Để chủ động phòng chống hạn, thiếu nước phục vụ sản xuất nông nghiệp và dân sinh mùa khô năm 2019 - 2020, vụ mùa 2020, huyện Yên Bình chỉ đạo các đơn vị thủy nông nạo vét, phát dọn, khơi thông dòng chảy hệ thống kênh mương thủy lợi.
Các hồ, đập chứa nước đều đóng cống điều tiết để tích nước, tu sửa các hạng mục công trình thủy lợi bị hư hỏng do mưa lũ, đảm bảo dẫn nước tưới phục vụ sản xuất, triệt để tận dụng nguồn nước tự chảy từ công trình đập dâng, kênh dẫn.
Ông Đinh Ngọc Sơn - Phó Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Yên Bình cho biết: đơn vị đã phối hợp với đơn vị quản lý, khai thác công trình thủy lợi thường xuyên theo dõi, hướng dẫn UBND các xã, thị trấn về công tác chống hạn tại cơ sở; thực hiện tưới luân phiên, hợp lý, đủ lượng cho cây trồng; hạn chế đến mức thấp nhất rò rỉ, mất nước dọc đường mương trong quá trình dẫn nước.
Cùng đó, huyện đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền đến mọi người dân, các tổ chức quản lý và sử dụng nước, nắm chắc tình hình thời tiết, chủ động các biện pháp tích nước, sử dụng nước tiết kiệm trong sản xuất và sinh hoạt.
Ở những nơi diện tích hạn nhỏ, có điều kiện về địa hình thì vận động các địa phương huy động các phương tiện thủ công như các loại gầu tát, cọn nước… để chống hạn. Rà soát kế hoạch phòng chống hạn hán, thiếu nước từng trường hợp để tham mưu với UBND huyện các giải pháp ứng phó phù hợp nhất.
Được biết, để đảm bảo đủ nước trong sản xuất vụ đông xuân 2019 - 2020, Công ty TNHH Tân Phú - đơn vị quản lý thủy nông đã thường xuyên cử cán bộ, công nhân kiểm tra các công trình thủy lợi, tiến hành sửa chữa các hạng mục công trình bị hư hỏng; tu sửa, nạo vét, phát dọn, khơi thông dòng chảy các cửa nhận nước, hệ thống kênh, mương; duy tu, bảo dưỡng thiết bị máy móc và chuẩn bị các điều kiện cần thiết cho trạm bơm hoạt động hiệu quả; đóng cống để tích nước trong các hồ chứa đảm bảo đủ dung tích hữu ích, trong trường hợp cần thiết phục vụ nước sinh hoạt thì sử dụng tiết kiệm, hợp lý; tận dụng triệt để nguồn nước tự chảy từ các công trình đập dâng, phai… đảm bảo cung cấp đủ nước tưới phục vụ sản xuất vụ xuân năm 2019 - 2020 và vụ mùa năm 2020.
Phối hợp với UBND các xã, thị trấn điều chỉnh phương án phòng, chống hạn, đảm bảo đủ nước phục vụ sản xuất và cung cấp đủ nước tưới cho sản xuất nông nghiệp và dân sinh mùa khô năm 2019 - 2020.
Vụ xuân thường bị chi phối bởi hai yếu tố, đó là thời tiết và nguồn nước.
Đến nay, vấn đề thời tiết đã dần xử lý được bằng quy trình canh tác cải tiến. Tuy nhiên, nguồn nước vẫn là câu chuyện rất đáng lo ngại. Đây cũng là lúc để người dân cần nêu cao ý thức hơn trong bảo vệ và phát triển rừng, tạo và duy trì nguồn nước ổn định cho sản xuất nông nghiệp.
Cùng đó, phát huy hiệu quả cao nhất các dự án đầu tư xây dựng công trình thủy lợi, tránh để tình trạng xây kênh, mương xong rồi mà ruộng vẫn "khát".
Quang Thiều
