Vì vậy, thời gian qua, huyện Văn Yên đã tập trung chỉ đạo và ban hành nhiều chính sách hỗ trợ phát triển kinh tế tập thể; thành lập các hợp tác xã (HTX) nông, lâm nghiệp gắn sản xuất với tiêu thụ sản phẩm theo chuỗi giá trị được đưa vào chỉ tiêu thực hiện hàng năm.
Thời gian qua, các cấp, ngành huyện Văn Yên tập trung chỉ đạo các địa phương triển khai hướng dẫn nhân dân tiếp cận các chính sách về phát triển kinh tế hợp tác, HTX, tổ hợp tác và trang trại; xây dựng các mô hình HTX nông nghiệp, vận động thành lập các tổ hợp tác, HTX phát triển sản xuất, kinh doanh tạo ra sản phẩm quy mô lớn.
Ngành nông nghiệp phối hợp với các ban, ngành, các xã, thị trấn chỉ đạo thực hiện hỗ trợ phát triển sản xuất, ngành nghề nông thôn theo quy hoạch, đề án đã xây dựng. Các mô hình sản xuất nông nghiệp liên kết kinh tế hộ với HTX, doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm bước đầu đem lại thu nhập cao cho nông dân.
Đến hết tháng 5/2020, toàn huyện có 71 HTX; trong đó, có 28 HTX nông lâm nghiệp. Các HTX nông nghiệp góp phần tích cực vào chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu cây trồng, vật nuôi; chuyển tư duy phát triển sản xuất nông nghiệp sang phát triển kinh tế nông nghiệp; chuyển sản xuất nhỏ lẻ, manh mún sang xu hướng sản xuất hợp tác, liên kết theo chuỗi giá trị hàng hóa.
Khu vực kinh tế tập thể đã giải quyết việc làm cho lao động nông thôn có thu nhập ổn định, góp phần xóa đói, giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới.
Nhiều HTX, tổ hợp tác thực sự trở thành tổ chức kinh tế của nông dân, là bà đỡ cho kinh tế hộ phát triển. Tuy nhiên, trong số các HTX đang hoạt động trong lĩnh vực nông lâm nghiệp chỉ có rất ít HTX hoạt động hiệu quả.
Số hợp tác xã hoạt động chưa hiệu quả là do nguồn vốn hạn hẹp, quy mô nhỏ lẻ, manh mún, thiếu sự liên kết nên nhiều HTX tạm ngừng hoạt động hoặc giải thể. Do đó, việc liên kết giữa các HTX và doanh nghiệp theo quy trình từ sản xuất, chế biến đến xây dựng nhãn hiệu và tiêu thụ hàng hóa nhằm tạo ra chuỗi giá trị bền vững là nhu cầu thiết thực, đòi hỏi các bên phải cùng bắt tay thực hiện trên cơ sở cùng có lợi.
Thông qua xây dựng chuỗi giá trị, HTX sẽ cung cấp dịch vụ đầu vào cho thành viên HTX với giá thấp nhất và đảm bảo đầu ra cho sản phẩm với giá bán cao nhất, thay vì phải qua các khâu trung gian làm tăng giá đầu vào và hạ giá thành sản phẩm cuối cùng.
Việc xây dựng chuỗi giá trị gắn với xây dựng HTX cũng giúp cho thành viên HTX có tiếng nói mạnh mẽ hơn, có năng lực đàm phán trong giao dịch với đối tác.
Để phát triển các HTX, tổ hợp tác kiểu mới sản xuất theo chuỗi giá trị, huyện Văn Yên thực hiện các dự án phát triển sản xuất liên kết theo chuỗi giá trị gắn sản xuất với tiêu thụ sản phẩm thuộc chương trình xây dựng nông thôn mới gồm phát triển sản xuất liên kết theo chuỗi giá trị gắn sản xuất với tiêu thụ sản phẩm sắn gắn với canh tác bền vững trên đất dốc.
Phát triển sản xuất liên kết theo chuỗi giá trị gắn sản xuất với tiêu thụ sản phẩm bưởi da xanh; dự án phát triển sản xuất liên kết theo chuỗi giá trị gắn sản xuất với tiêu thụ sản phẩm rau, củ, quả an toàn; dự án phát triển sản xuất liên kết theo chuỗi giá trị gắn sản xuất với tiêu thụ sản phẩm măng tre Bát độ; dự án phát triển sản xuất liên kết theo chuỗi giá trị gắn sản xuất với tiêu thụ sản phẩm quế và dự án phát triển sản xuất liên kết theo chuỗi giá trị gắn sản xuất với tiêu thụ sản phẩm trà quế Văn Yên.
Đồng chí Đỗ Quang Trung - Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển huyện Văn Yên trao đổi: đối với dự án phát triển sản xuất liên kết theo chuỗi giá trị gắn với tiêu thụ sản phẩm bưởi da xanh với kinh phí đề án là 8 tỷ 650 triệu đồng; trong đó, ngân sách Nhà nước hỗ trợ 2 tỷ 920 triệu đồng; nguồn vốn đối ứng của dân là 5 tỷ 730 triệu đồng và huyện đã giải ngân kinh phí hỗ trợ năm 2019 là 1 tỷ 716 triệu đồng, đạt 100% tiến độ; hiện đang tiếp tục triển khai thực hiện các hạng mục năm 2020.
Diện tích bưởi đã trồng là gần 44ha tại 4 xã: An Bình, Đông An, Lâm Giang và Tân Hợp và toàn bộ diện tích đang sinh trưởng, phát triển tốt; dự án phát triển sản xuất liên kết theo chuỗi giá trị gắn với tiêu thụ sản phẩm sắn gắn với canh tác bền vững trên đất dốc có kinh phí thực hiện là trên 7 tỷ 67 triệu đồng.
Trong đó, ngân sách nhà nước hỗ trợ 3 tỷ 369 triệu đồng; nguồn vốn đối ứng của dân là trên 3 tỷ 698 triệu đồng; diện tích đã thực hiện được 200 ha tại 5 xã: Mậu Đông, Châu Quế Thượng, Đông Cuông, An Bình, Lâm Giang và hiện sinh trưởng, phát triển tốt.
Các dự án này thu hút sự tham gia của nhiều HTX, tổ hợp tác nông lâm nghiệp tham gia như: HTX Nông nghiệp xanh Đông Yến; HTX Nông nghiệp dịch vụ hữu cơ Trung Thành...
Từ nguồn vốn hỗ trợ, các HTX và tổ hợp tác đã mua cây giống, máy móc trang thiết bị, hoàn chỉnh dây chuyền sản xuất củng cố hoạt động của chuỗi giá trị nông nghiệp, làm tiền đề để các HTX vươn ra thị trường, khẳng định vị thế và giúp người dân nâng cao kỹ thuật sản xuất, thúc đẩy tiêu thụ.
Mỹ Vân
