Những ngày này, trên khắp các cánh đồng từ vùng thấp đến vùng cao huyện Văn Chấn, nông dân tranh thủ thời tiết thuận lợi tích cực làm đất, gieo mạ chuẩn bị cho vụ cấy lúa xuân 2021. Tại cánh đồng thôn Bắc, xã Thượng Bằng La, hàng chục hộ dân với máy cày, bừa đang tấp nập xuống đồng làm đất, gia cố bờ ruộng, hệ thống mương máng.
Bà Hà Thị Xa, thôn Bắc cho biết: "Vụ xuân này, gia đình tôi gieo cấy khoảng 3.300 m2 ruộng. Tôi cố gắng tranh thủ thời tiết nắng ráo để cày bừa và chuẩn bị xuống giống, gieo mạ, thực hiện cấy đúng theo hướng dẫn của cán bộ khuyến nông”.
Theo kế hoạch, vụ xuân 2021, xã Thượng Bằng La gieo cấy 230 ha lúa xuân. Đến thời điểm này, nông dân địa phương đang tích cực làm đất, gieo mạ và phấn đầu hoàn thành gieo cấy trong tháng 2 năm 2021.
Ông Hoàng Đình Mưu - Chủ tịch UBND xã Thượng Bằng La cho biết: "Vụ xuân năm nay dự báo gặp nhiều khó khăn do có nhiều đợt rét đậm, rét hại kéo dài; do vậy, việc tuân thủ khung thời vụ và cơ cấu giống có ý nghĩa quyết định đến năng suất, sản lượng cây lúa. Trên cơ sở đó, xã chỉ đạo cán bộ khuyến nông tăng cường phối hợp với các thôn để tuyên truyền, nhắc nhở người dân thực hiện làm đất, gieo mạ và gieo cấy theo khung thời vụ; đồng thời, tích cực chuẩn bị tốt về thóc giống, tu sửa, nạo về hệ thống tưới tiêu”.
Vụ xuân năm nay, huyện Văn Chấn dự kiến gieo cấy 2.680 ha với tỷ lệ lúa thuần chiếm 50 - 55%; trong đó, tập trung vào các giống lúa chất lượng cao như: Chiêm hương, ĐS 1, HT 1, Séng cù, Thiên ưu 8, J 02, Bắc thơm số 7… gắn với vùng sản xuất hàng hóa tập trung chuyển mạnh sang sản xuất hàng hóa nhằm mở rộng diện tích cánh đồng 1 giống gắn với liên kết, tiêu thụ sản phẩm, tạo điều kiện đầu tư áp dụng máy móc, tiến bộ kỹ thuật nhằm tăng năng suất, chất lượng và hiệu quả.
Về lịch thời vụ, đối với các xã vùng cao và thượng huyện, tập trung gieo mạ 20 - 25/1 và tập trung cấy xong trong tháng 2; đối với các xã vùng thấp tập trung gieo mạ trước 15/1, cấy xung quanh tiết lập xuân và cấy xong trước ngày 10/2.
Để các địa phương thực hiện theo đúng lịch thời vụ, huyện tập trung chỉ đạo chuyển dịch tốt vấn đề thời vụ, gieo mạ đúng ngày, giờ; chỉ đạo làm mạ khay, gieo mạ có che nilon để tránh rét, cấy mạ non có từ 2,5 - 3 lá để cây lúa đẻ sớm, đẻ tập trung đạt số dảnh hữu hiệu, cho năng suất cao.
Ông Phùng Thế Hanh - Phó trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Văn Chấn cho biết: "Để sản xuất vụ xuân đảm bảo kế hoạch về diện tích, năng suất và sản lượng, Phòng đã tham mưu với UBND huyện có văn bản đề nghị các địa phương chỉ đạo nông dân tuyệt đối tuân thủ khung lịch thời vụ, cơ cấu giống và định mức phân bón. Bên cạnh đó, Phòng cử cán bộ về cơ sở vận động nhân dân tranh thủ lúc thời tiết thuận lợi tiến hành làm đất tập trung; đồng thời, thực hiện che phủ nilon cho 100% diện tích mạ để chống rét và hạn chế sự nhiễm bệnh vàng lùn xoắn lá, lùn sọc đen hại lúa. Thời tiết rét đậm, rét hại kéo dài cần giữ đủ ấm, bón thêm phân chuồng, tro bếp mục, phân lân, tuyệt đối không bón thúc đạm cho mạ. Đặc biệt, không gieo mạ và cấy vào những ngày rét đậm khi nhiệt độ xuống dưới 15oC”.
Bên cạnh đó, để đảm bảo đủ nước tưới phục vụ sản xuất vụ xuân, huyện chỉ đạo các đơn vị chuyên môn, Công ty TNHH Nghĩa Văn tiến hành kiểm tra lại toàn bộ hệ thống thủy lợi, nạo vét, tu sửa mương phai để đảm bảo nước tưới cho sản xuất; xây dựng kế hoạch dự trữ nước ở các ao hồ lớn, tưới tiêu đảm bảo khoa học, tiết kiệm và có kế hoạch để đủ nước giai đoạn cấy và tưới dưỡng lúa.
Tuân thủ lịch thời vụ và cơ cấu giống là điều kiện tiên quyết để có một vụ lúa xuân thắng lợi. Do vậy, nông dân cần tuân thủ nghiêm ngặt các hướng dẫn, chỉ đạo của ngành nông nghiệp, nhất là trong điều kiện diễn biến thời tiết bất thường, nhiều đợt rét đậm, rét hại có thể xảy ra trong năm nay; đồng thời, không nên sử dụng giống không rõ nguồn gốc, giống chưa được kiểm chứng để tránh rủi ro trong quá trình sản xuất và đảm bảo không để người dân thiếu giống sản xuất, kể cả giống dự trữ trong các trường hợp rủi ro.
Hùng Cường