Theo thông tin từ Sở Kế hoạch và Đầu tư, năm 2021, tổng vốn ngân sách Nhà nước giao cho tỉnh là 4.684,9 tỷ đồng; trong đó, vốn ngân sách trung ương bổ sung có mục tiêu gần 1.010,5 tỷ đồng; vốn nước ngoài 392,9 tỷ đồng; vốn dự phòng ngân sách trung ương là 120 tỷ đồng; vốn ngân sách địa phương 2.915,5 tỷ đồng; các vốn kéo dài từ năm 2020 chuyển sang là 245,8 tỷ đồng.
Qua đánh giá của UBND tỉnh cho thấy, tỷ lệ giải ngân các tháng đầu năm 2021 tăng 5% so với cùng kỳ năm 2020. Đến nay, các nguồn vốn ngân sách địa phương cơ bản giao đủ so với kế hoạch, còn lại 14 tỷ đồng (vốn từ nguồn thuê đất trả tiền một lần), việc điều chỉnh, bổ sung kế hoạch vốn kịp thời, bảo đảm linh hoạt trong điều hành chỉ đạo của cấp có thẩm quyền; qua đó, tạo điều kiện đẩy nhanh tiến độ triển khai thực hiện và giải ngân các dự án.
Năm 2021, đã bố trí đủ vốn ứng trước theo thông báo của Thủ tướng Chính phủ là 108,5 tỷ đồng, bằng 2,9% kế hoạch vốn năm 2021; ưu tiên bố trí đủ vốn cho các dự án hoàn thành gần 79,7 tỷ đồng, bằng 2,1% kế hoạch; bố trí cho các dự án chuyển tiếp theo tiến độ triển khai thực hiện là 2.088,9 tỷ đồng, bằng 55,6% kế hoạch; bố trí khởi công mới 1.482,8 tỷ đồng, bằng 39,4% kế hoạch.
Việc bố trí vốn của tỉnh trong thời gian qua theo hướng tập trung nguồn lực đầu tư cho các lĩnh vực then chốt bảo đảm thúc đẩy tăng trưởng như: giao thông 1.906,7 tỷ đồng, bằng 50,7% tổng vốn ngân sách tỉnh; nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy lợi và thủy sản là 529,1 tỷ đồng, bằng 14,1%; công nghiệp và các dự án hạ tầng kỹ thuật là 257,2 tỷ đồng, bằng 10,2%...
Tiến độ thi công một số công trình, dự án trọng điểm được đầu tư từ nguồn vốn ngân sách Nhà nước và trái phiếu Chính phủ cụ thể:
Dự án Hạ tầng kỹ thuật công viên Đồng Tâm, thành phố Yên Bái đang triển khai thi công; trong đó, gói thầu số 4 đạt 26%, gói thầu số 9 đã hoàn thành 100% khối lượng; gói thầu số 14 đạt 39%. Công tác giải phóng mặt bằng cơ bản đã hoàn thành.
Dự án đường Hoa Ban đi Nhà máy May thị xã Nghĩa Lộ (Sân vận động Nghĩa Lộ) hiện đang khẩn trương hoàn thành các thủ tục đầu tư để sớm bàn giao, đưa toàn bộ dự án vào sử dụng.
Dự án đầu tư nâng cấp hạ tầng thành phố Yên Bái (dự án "Chương trình đô thị miền núi phía Bắc” sử dụng vốn vay Ngân hàng Thế giới WB) đã hoàn thành 11/11 hạng mục thuộc giai đoạn I; một số hạng mục thuộc giai đoạn II, công tác giải phóng mặt bằng chưa được giải quyết dứt điểm, kéo dài do dự án gồm nhiều hạng mục công trình nhỏ, dàn trải trên địa bàn thành phố Yên Bái.
Dự án đê chống ngập sông Hồng khu vực xã Giới Phiên, thành phố Yên Bái giai đoạn I với tổng vốn đầu tư 381 tỷ đồng; giai đoạn II là 91 tỷ đồng. Hiện, dự án hoàn thành bàn giao 9,7/31,25 ha diện tích mặt bằng cho các đơn vị nhà thầu tổ chức thực hiện Dự án. Trong đó, gói thầu số 14 đang thi công hố móng cột trung thế tuyến đầu cầu Bách Lẫm; công tác giải phóng mặt bằng hiện vẫn gặp khó khăn do chưa có sự đồng thuận của người dân; công tác kiểm đếm gặp khó khăn do mật độ cây cối, hoa màu, vật kiến trúc của các hộ gia đình nhiều so với định mức quy định của Nhà nước.
Dự án đường nối quốc lộ 32C với đường Âu Cơ, thành phố Yên Bái thực hiện theo hình thức BT, hiện, Sở Giao thông Vận tải đang rà soát các thủ tục và các quy định mới của pháp luật về đầu tư theo hình thức hợp đồng xây dựng - chuyển giao (BT) để đảm bảo các điều kiện ký kết hợp đồng dự án.
Công trình đường nối quốc lộ 37C với cao tốc Nội Bài - Lào Cai đang được đẩy nhanh tiến độ.
Ông Đoàn Hữu Phung - Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư cho biết: Tuy kết quả giải ngân của tỉnh có cao hơn so với kết quả giải ngân cả nước và xếp thứ 15/63 tỉnh, thành phố; công tác giải phóng mặt bằng một số dự án đã được chủ đầu tư chủ động phối hợp tốt với các địa phương bảo đảm mặt bằng thi công; đơn giá vật liệu xây dựng được điều chỉnh cập nhật thường xuyên… nhưng công tác giải ngân vốn đầu tư xây dựng cơ bản vẫn còn nhiều khó khăn, vướng mắc cần được tập trung chỉ đạo và giải quyết kịp thời.
Việc giao chi tiết vốn ngân sách trung ương trong 7 tháng qua phải phụ thuộc vào kế hoạch đầu tư công trung hạn của Thủ tướng Chính phủ nên tỷ lệ vốn trung ương bổ sung có mục tiêu giao chi tiết đầu năm còn thấp, ảnh hưởng đến tiến độ triển khai thực hiện và giải ngân của các dự án.
Một số địa phương bố trí vốn đối ứng thấp như: thành phố Yên Bái chưa bố trí đối ứng cho các dự án khởi công mới, nhu cầu vốn đối ứng là 22,5 tỷ đồng; huyện Yên Bình nhu cầu đối ứng là 111,9 tỷ đồng, đã bố trí 8,97 tỷ đồng, bằng 8% tổng vốn; huyện Văn Chấn nhu cầu đối ứng là 42 tỷ đồng, đã bố trí 7,69 tỷ đồng, bằng 18,3% tổng vốn.
Một số dự án có tính chất đặc thù như: các dự án đô thị thông minh hoặc các dự án vốn nước ngoài như vốn kéo dài từ năm 2019 của dự án nâng cấp hồ chứa nước xã Suối Giàng nên không điều chỉnh vốn sang cho các dự án khác; do đó, tính linh hoạt và kết quả giải ngân còn thấp. Trong trường hợp vốn nước ngoài và vốn sự nghiệp của các dự án đô thị thông minh không được tháo gỡ khó khăn, dự kiến đến hết niên độ ngân sách năm 2021 chỉ giải ngân đạt 92% kế hoạch…
Để đẩy nhanh tiến độ và giải ngân VĐTC, các sở, ban, ngành, địa phương và chủ đầu tư xác định rõ đây là nhiệm vụ chính trị trọng tâm để tập trung chỉ đạo thực hiện nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, đặc biệt là thực hiện nghiêm túc, đầy đủ chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, bộ, ngành trung ương và yêu cầu của UBND tỉnh.
Tiếp tục cắt giảm, điều chuyển kế hoạch vốn ngân sách trung ương, ngân sách tỉnh năm 2021 của các ngành và địa phương có dự án thực hiện chậm, không có khả năng giải ngân để bổ sung cho các dự án trọng điểm cần đẩy nhanh tiến độ thực hiện; các dự án có khối lượng thực hiện nhưng chưa được bố trí vốn, bảo đảm đến hết quý III/2021 Yên Bái giải ngân tối thiểu đạt 75%.
Riêng đối với các nguồn do Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính theo dõi, tổng hợp thì việc giải ngân đạt tối thiểu 60%, phấn đấu đến hết năm 2021 giải ngân đạt 100% kế hoạch, kiên quyết không để chuyển nguồn sang năm 2022.
Đối với vốn nước ngoài, rà soát, báo cáo trung ương điều chỉnh giảm vốn nước ngoài một số dự án không có khả năng giải ngân trong năm 2021 như: Dự án nâng cấp, gia cố hồ chứa nước xã Suối Giàng, huyện Văn Chấn 28 tỷ đồng; Dự án "Chương trình đô thị miền núi phía Bắc - thành phố Yên Bái” gần 21 tỷ đồng đã dự kiến giao kế hoạch năm 2022 hoàn trả.
Ông Trần Huy Tuấn - Chủ tịch UBND tỉnh cho biết: Thời gian tới, tỉnh sẽ rà soát, cắt giảm những khoản cho không cần thiết để dành nguồn lực cho các nhiệm vụ phòng, chống dịch bệnh, hỗ trợ an sinh xã hội và tăng chi cho đầu tư; rà soát các nguồn sự nghiệp có tính chất đầu tư đối với các nhiệm vụ, dự án không có khả năng giải ngân trong năm 2021 để điều chỉnh, bổ sung cho các nhiệm vụ, dự án có khả năng giải ngân.
Đẩy nhanh các thủ tục chuẩn bị đầu tư, hoàn thành thủ tục đầu tư trong năm 2021 đối với các dự án khởi công mới giai đoạn 2021 - 2025, đặc biệt đối với các dự án trọng điểm của tỉnh để có cơ sở giao ngay khi được Thủ tướng Chính phủ giao kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025. Tập trung tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong việc triển khai thực hiện các dự án phát triển quỹ đất, kịp thời bổ sung, đẩy nhanh các quỹ đất không vướng mắc giải phóng mặt bằng bảo đảm tiến độ thu tiền sử dụng đất theo kế hoạch để đáp ứng nhu cầu giải ngân các dự án; các địa phương đẩy mạnh công tác thu ngân sách, kịp thời bổ sung chi đầu tư từ nguồn tăng thu nếu có; trong đó, ưu tiên các dự án đối ứng sử dụng vốn ngân sách tỉnh làm cơ sở đề xuất bố trí vốn ngân sách tỉnh năm 2022…
Quang Thiều