Ngày 22/7, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành đã ký Quyết định số 876/QĐ-TTg, phê duyệt Chương trình hành động về chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải khí các-bon và khí mê-tan của ngành GTVT.
Huy động tối đa mọi nguồn lực để thực hiện chuyển đổi năng lượng xanh
Theo Quyết định, chuyển đổi năng lượng xanh là nhiệm vụ cơ bản và quan trong nhất trong quá trình thực hiện mục tiêu tăng trưởng xanh cũng như thực hiện các cam kết của Việt Nam tại COP26. Đồng thời cũng là cơ hội để ngành GTVT có sự phát triển đồng bộ theo hướng hiện đại hoá và bền vững, bắt kịp với xu thế và trình độ phát triển tiên tiến trên thế giới.
Bên cạnh đó, chuyển đổi năng lượng xanh trong ngành GTVT có nền tảng là sự chuyển đổi công nghệ mạnh mẽ, cần dựa vào thể chế, quản trị hiện đại, khoa học và công nghệ tiên tiến, nguồn chất lượng cao.
Việc thực hiện chuyển đổi năng lượng xanh của ngành GTVT cần xây dựng lộ trình hợp lý, phù hợp với khả năng huy động nguồn lực, đảm bảo tính khả thi, hiệu quả và bền vững trong thực hiện, thông qua các chương trình, kế hoạch hành động cụ thể.
Quan điểm của Chương trình cũng nêu việc huy động tối đa mọi nguồn lực để thực hiện chuyển đổi năng lượng xanh của ngành GTVT. Khẩn trương bổ sung, sửa đổi thể chế, chính sách để tạo môi trường thuận lợi cho tiếp nhận các dòng vốn đầu tư, công nghệ tiên tiến; tạo động lực để huy động sự tham gia của toàn xã hội cũng như thu hút đầu tư nước ngoài vào quá trình thực hiện.
Tăng cường hợp tác quốc tế để triển khai thực hiện mục tiêu chuyển đổi năng lượng xanh của ngành GTVT dựa trên cách tiếp cận toàn cầu với sự phối hợp của tất cả các quốc gia, tranh thủ tối đa sự ủng hộ và hỗ trợ quốc tế.
Theo Chương trình, mục tiêu tổng quát là phát triển hệ thống GTVT xanh hướng tới mục tiêu phát thải ròng khí nhà kính về "0” vào năm 2050.
Mục tiêu cụ thể giai đoạn đến năm 2030 là nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng, đẩy mạnh chuyển đổi sử dụng điện, năng lượng xanh đối với các lĩnh vực thuộc ngành GTVT đã sẵn sàng về mặt công nghệ, thể chế, nguồn lực nhằm thực hiện mức cam kết trong Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) và mục tiêu giảm phát thải khí mê-tan của Việt Nam.
Giai đoạn đến năm 2050, phát triển hợp lý các phương thức vận tải, thực hiện mạnh mẽ việc chuyển đổi toàn bộ phương tiện, trang thiết bị, hạ tầng giao thông vận tải sang sử dụng điện, năng lượng xanh, hướng đến phát thải ròng khí nhà kính về "0” vào năm 2050.
Lộ trình chuyển đổi năng lượng xanh
Lộ trình đối với đường bộ sẽ chia làm 2 giai đoạn 2022 - 2030 và 2030 - 2050. Trong giai đoạn đầu tiên, thúc đẩy sản xuất, lắp ráp (SXLR), nhập khẩu và chuyển đổi sử dụng các loại phương tiện giao thông cơ giới đường bộ sử dụng điện; mở rộng phối trộn, sử dụng 100% xăng E5 đối với phương tiện giao thông cơ giới đường bộ.
Phát triển hạ tầng sạc điện đáp ứng nhu cầu của người dân, doanh nghiệp. Bên cạnh đó khuyến khích các bến xe, trạm dừng nghỉ xây dựng mới và hiện hữu chuyển đổi theo tiêu chí xanh.
Ở giai đoạn 2031 - 2050, đến năm 2040, từng bước hạn chế tiến tới dừng sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu xe ô tô, xe mô tô, xe gắn máy dùng nhiên liệu hóa thạch để sử dụng trong nước.
Đến năm 2050, 100% phương tiện giao thông cơ giới đường bộ, xe máy thi công tham gia giao thông chuyển đổi sang sử dụng điện, năng lượng xanh.
Toàn bộ các các bến xe, trạm dừng nghỉ đạt tiêu chí xanh; chuyển đổi toàn bộ máy móc, trang thiết bị xếp, dỡ sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang sử dụng điện, năng lượng xanh. Hoàn thiện hạ tầng sạc điện, cung cấp năng lượng xanh trên phạm vi toàn quốc đáp ứng nhu cầu của người dân, doanh nghiệp.
Đối với Đường sắt và Đường thuỷ nội địa, lộ trình cũng đến 2050 chuyển đổi 100% đầu máy, toa xe, phương tiện sử dụng điện, năng lượng xanh. Thêm vào đó chuyển đổi 100% trang thiết bị sử dụng nhiên liệu hoá thạch sang sử dụng điện, năng lượng xanh tại các nhà ga, cảng, bến thuỷ nội địa.
Hàng hải cũng hướng tới mục tiêu từ năm 2050, tất cả các phương tiện, trang thiết bị tại cảng, các thiết bị báo hiệu hàng hải sử dụng điện, năng lượng xanh hoặc có các biện pháp tương đương.
Ngành Hàng không cũng được đề ra mục tiêu từ năm 2050 sẽ chuyển đổi sử dụng 100% năng lượng xanh, nhiên liệu hàng không bền vững cho tàu bay để giảm tối đa lượng phát thải khí nhà kính. Tuỳ thuộc điều kiện công nghệ, lượng phát thải còn lại được thực hiện bằng cách bù đắp các-bon để đạt phát thải ròng bằng "0”...
Đối với giao thông đô thị, sẽ quy hoạch và xây dựng hạ tầng cung cấp điện, năng lượng xe cho phương tiện.
Để nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng và giảm phát thải khí nhà kính, một số giải pháp được đưa ra như: Áp dụng giới hạn mức tiêu hao nhiên liệu đối với phương tiện giao thông cơ giới đường bộ theo lộ trình; Thúc đẩy hợp tác quốc tế để thúc đẩy chuyển giao công nghệ tiên tiến và học hỏi kinh nghiệm xây dựng cơ chế, chính sách; Huy động tối đa mọi nguồn lực trong nước và quốc tế, nhà nước và tư nhân để thực hiện các nhiệm vụ, giảm phát thải khí nhà kính, chuyển đổi năng lượng xanh trong ngành giao thông vận tải...
(Theo Giao thông)