Do ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu, kinh tế trong nước suy giảm đã khiến nhiều HTX rất khó khăn trong việc tìm nguồn vốn đầu tư phát triển sản xuất, kinh doanh. Dù cho nguồn vốn kích cầu của Chính phủ đã mở rộng đối tượng hưởng lãi suất ưu đãi và rất chú trọng đến các đối tượng ở khu vực nông thôn, nhưng hầu hết các HTX vẫn chưa tiếp cận được vốn vay của ngân hàng. Nguyên nhân thì có nhiều ở cả phía người đi vay và phía cho vay. Khó khăn trước hết của các HTX là tài sản thế chấp. Chẳng hạn như HTX Dịch vụ nông nghiệp xã Phù Nham (huyện Văn Chấn), HTX Vận tải Hữu Nghị (thành phố Yên Bái), HTX Chế biến chè An Thịnh (Văn Yên)…

Bên cạnh đó, theo tiêu chí phân loại khách hàng để áp dụng cơ chế tín dụng của các ngân hàng thương mại thì trình độ quản trị, năng lực của người vay cũng là một trong những đánh giá quan trọng. Trên thực tế, trình độ của đội ngũ quản trị tại nhiều HTX trên địa bàn còn hạn chế (khoảng 50% HTX hoạt động ở mức trung bình). Vì vậy, các HTX thường gặp nhiều khó khăn khi lập phương án sản xuất, kinh doanh thoả mãn những điều kiện của ngân hàng. Như vậy, không có tài sản bảo đảm lại thiếu phương án kinh doanh khả thi chính là rào cản mà các HTX đang gặp phải khi tiếp cận nguồn vốn ngân hàng. Thêm vào đó, hoạt động của nhiều HTX, nhất là các HTX nông nghiệp còn nhỏ lẻ, manh mún, xuất phát điểm về vốn và công nghệ thấp lại thiếu thông tin về sản phẩm và thị trường, hiệu quả sản xuất, kinh doanh chưa cao nên tốc độ quay vòng vốn chậm.

Theo ông Đào Duy Vượng-Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Yên Bái, để tiếp cận được nguồn vốn ưu đãi, trước hết các HTX phải xây dựng được phương án sản xuất, kinh doanh khoa học, khả thi và có hiệu quả, trên cơ sở phù hợp với điều kiện thực tế ở địa phương. Nhằm tháo gỡ vấn đề mà nhiều HTX đang “loay hoay” chưa biết xây dựng phương án sản xuất, kinh doanh như thế nào, Liên minh HTX đã phối hợp với các ngân hàng thương mại mở các lớp tập huấn kỹ năng lập các dự án nhỏ cho đội ngũ quản trị các HTX, hướng các HTX lập dự án kinh doanh trong những lĩnh vực có tính khả thi cao như: kinh doanh vật tư nông nghiệp; đổi mới phương tiện vận tải; sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ... nhằm có cơ sở cho các ngân hàng thẩm định, đánh giá và giải ngân vốn.

Được sự quan tâm và thực hiện theo sự chỉ đạo của UBND tỉnh và Liên minh HTX Việt Nam, Liên minh HTX tỉnh Yên Bái đã chủ động phối hợp với các ngân hàng, các chương trình bảo lãnh tín dụng để tuyên truyền, vận động các HTX tham gia những gói kích cầu của Chính phủ, bằng nhiều hình thức như: chuyển tải mọi văn bản, tờ rơi để giới thiệu, tuyên truyền cho HTX và Ban đại diện Liên minh HTX các huyện, thị về chủ trương kích cầu của Chính phủ nhằm giúp đỡ các doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng như các HTX vượt qua được những khó khăn trong bối cảnh suy thoái kinh tế toàn cầu.

Qua đó, giúp HTX nhận thức rõ sự quan tâm của Nhà nước nhằm tăng cường, phát huy nội lực để giữ vững sự ổn định trong sản xuất, kinh doanh. Sau một thời gian phối hợp với các ngành tư vấn cho HTX, tình hình sản xuất nhìn chung được giữ vững, ổn định. Số HTX vay vốn tuy còn ít nhưng đã giúp các HTX hoạt động khá hơn, sản xuất kinh doanh có hiệu quả rõ rệt.

Liên minh HTX tỉnh đã tư vấn cho 19 đơn vị tiếp cận nguồn vốn vay của ngân hàng với tổng số tiền 33 tỷ đồng, 5 đơn vị được bảo lãnh tín dụng với số tiền 2 tỷ đồng. Đối với những HTX được tiếp cận nguồn vốn, đã sử dụng đồng vốn đúng mục đích, có hiệu quả, tạo ra việc làm ổn định cho hàng ngàn xã viên, người lao động địa phương có mức thu nhập từ 1-1,2triệu đồng/người/tháng. Điển hình cho các HTX đầu tư nguồn vốn vay có hiệu quả, đem lại hiệu quả kinh tế cao, góp phần không nhỏ cho sự phát triển kinh tế của HTX cũng như của bà con xã viên và người lao động như: HTX Hương Lý, HTX Thịnh Hưng, HTX Thành Công, HTX Hoàng Thắng, HTX Hợp Nhất...

Trong thời gian tới, để công tác hỗ trợ các HTX phát triển sản xuất, kinh doanh tốt, giải quyết được nhiều việc làm cho xã viên và người lao động, Liên minh HTX tỉnh Yên Bái sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Ngân hàng Nhà nước tổ chức những buổi giới thiệu, hướng dẫn các quy trình, thủ tục cho vay tới tất cả các HTX trên địa bàn tỉnh. Đồng thời đề nghị UBND các huyện, thị cần có các biện pháp tổ chức tuyên truyền rộng rãi các văn bản, chính sách của Nhà nước trong lĩnh vực kinh tế tập thể tới tất cả các HTX, để HTX có thể nắm bắt và thực hiện các chủ trương, chính sách được thuận lợi. Khi các HTX tiếp cận được nguồn vốn để đầu tư vào phát triển sản xuất, kinh doanh cũng chính là giúp bà con các dân tộc có việc làm, thu nhập ổn định, từng bước xoá đói giảm nghèo cho chính mình.

N.M