Trạm Khuyến nông huyện Lục Yên đã xây dựng mô hình “Ứng dụng tiến bộ kỹ thuật thâm canh và nhân giống một số giống lạc mới L 14, L 23 và TB 25 vụ thu đông 2010” tại xã Minh Chuẩn” với 54 hộ nông dân  tham gia.

Sau khi điều tra khảo sát tình hình kinh tế, xã hội của địa phương, chọn điểm và lựa chọn các hộ tham gia mô hình. Trạm Khuyến nông huyện đã phối hợp với Trạm Bảo vệ thực vật, Ủy ban nhân dân xã, cán bộ khuyến nông viên cơ sở tổ chức tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật trồng lạc giống mới cho 70 hộ nông dân (gồm 54 hộ trong mô hình và 16 hộ ngoài mô hình).

Qua tập huấn, các hộ nông dân đã được tiếp thu qui trình kỹ thuật trồng lạc giống mới như: làm đất, thâm canh lạc thương phẩm, lạc giống, qui trình bảo quản lạc sau thu hoạch.

Đồng thời cấp phát cho các hộ 250 kg giống lạc L 14, 250 kg giống lạc TB 25 và 40 kg giống lạc đỏ địa phương; 89,5kg đạm, 448 kg lân, 119 kg kali và 448 kg vôi theo phương thức Nhà nước hỗ trợ 100% giống, 40% phân bón và thuốc bảo vệ thực vật, phần đối ứng của bà con nông dân tham gia mô hình đạt 85% định mức yêu cầu.

Sau hơn 3 tháng triển khai thực hiện mô hình, các giống lạc sinh trưởng đồng đều, đạt chỉ tiêu về năng suất và chất lượng. Các giống lạc mới đều thích nghi với điều kiện khí hậu, đất đai của địa phương, việc áp dụng các biện pháp kỹ thuật vào thâm canh mang lại hiệu quả rõ nét góp phần nâng cao năng suất, chất lượng của cây lạc.

Bà Nguyễn Thị Diêm ở thôn 6 phấn khởi cho biết: “Gia đình tôi chỉ có 2 sào, mấy năm trước vụ thì trồng ngô, vụ thì trồng giống lạc đỏ địa phương, chỉ thu được 35 - 40 kg/sào, năm nay được sự quan tâm của Trạm Khuyến nông huyện, tôi trồng giống L 14, dự kiến vụ này được thu khoảng trên 1 tạ lạc củ”.

Kỹ sư Hoàng Văn Số -  Trưởng phòng Nông nghiệp huyện cho biết thêm: “Giống lạc L 14, TB 25 là giống lạc do Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam chọn tạo đưa vào sản xuất, giống lạc L 14, TB 25 có khả năng phát triển rất tốt, thân cứng, khả năng đẻ nhánh cấp 1 cao và có khả năng kháng sâu bệnh tốt, đặc biệt là bệnh héo xanh, tiềm năng năng suất vượt trội có thể đạt tới 35 - 40 tạ/ha, thời gian sinh trưởng từ 90 - 95 ngày, có thể dễ dàng bố trí sản xuất ở vụ xuân, hè hoặc thu đông”. 

Qua đánh giá, xác định các ô thực nghiệm kỹ thuật cho thấy, năng suất thực tế của các hộ thu được đối với giống lạc đỏ địa phương là 50,4 kg/sào (14 tạ/ha), giống lạc L14 đạt 64kg/sào (17 - 18 tạ/ha), giống lạc TB 25 đạt 67 kg/sào (18 - 18,5 tạ/ha).

Từ thực tế trên hiện trường ruộng lạc cho thấy, mô hình trồng lạc giống mới L 14 và TB 25 tại thôn 1 và thôn 6 xã Minh Chuẩn dù năng suất chưa cao do ảnh hưởng thời tiết đầu vụ làm một số diện tích lạc bị thối, một số hộ chưa áp dụng đúng qui trình kỹ thuật, lượng phân bón chưa đầy đủ...Song, bước đầu mô hình đã có những kết quả nhất định.

Kết quả của mô hình đã có tác động mạnh tới nhận thức của người nông dân trong thôn và các thôn khác trong xã về việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng, thâm canh tăng vụ trong sản xuất nông nghiệp, tạo điều kiện để thúc đẩy từ tính độc canh cây trồng sang luân canh, làm thay đổi phương thức sản xuất cũ ở địa phương theo hướng sản xuất hàng hóa.

 Đánh giá về hiệu quả của mô hình, kĩ sư Hoàng Văn Thon - Trưởng Trạm Khuyến nông huyện cho biết: “Mô hình này là hướng phát triển mới trong sản xuất nông nghiệp để người dân từng bước áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp nói chung và kỹ thuật trồng lạc thâm canh nói riêng nhằm tăng vụ, tăng năng suất cây trồng, tăng thu nhập trên đơn vị diện tích cho hộ gia đình và tạo ra sản phẩm hàng hóa có giá trị kinh tế cao, góp phần xoá đói giảm nghèo tại địa phương”. 

Mô hình trồng lạc giống mới L 14, TB 25 vụ thu đông thành công là nền tảng cho việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng và đưa tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, đồng thời thay đổi nhận thức của từng người dân trong việc luân canh cây trồng cải tạo đất ruộng một vụ, đất bãi ven sông Chảy, không bỏ hoang phí ruộng đất và tăng thu nhập cho người nông dân.

 Minh Tuấn