Chẳng hạn, rau bắp cải cuốn chưa chặt hồi đầu tháng 1 là từ  5 - 6.000 đồng/kg (cao gần gấp đôi cùng kỳ năm trước) thì đến ngày 23/1 thì đã lên 10.000 đồng/kg. Khoai tây cũng tăng từ 10.000 đồng lên 18.000 đồng,  cà chua từ 8.000 đồng lên 18.000 đồng…Dự báo  sau tết Nguyên đán Tân Mão, rau quả càng là “hàng hiếm”.

Tìm hiểu nguyên nhân, chúng tôi đã đến những vùng trồng rau truyền thống, có quy mô diện tích tập trung lớn trên địa bàn thành phố Yên Bái như các xã: Tuy Lộc, Tân Thịnh, Văn Phú…Hầu hết người trồng rau than thở rằng: rau vụ đông năm ngoái thì trồng bỡn ăn thật.

Còn năm nay, thời tiết thất thường quá nên rau rất khó trồng, cho dù đã cố gắng đầu tư chăm sóc. “Đỏng đảnh” nhất là các loại rau cải và rau có nguồn gốc xa xưa từ “trời Tây”như su hào, súp lơ xanh, khoai tây, cà chua. Nhiều nông dân sau khi gặt lúa mùa đã chủ động làm đất trồng rau bắp cải cho kịp thời vụ thu hoạch dịp tết Nguyên đán mong có chút tiền tiêu tết. Nhưng lạ một điều là cây bắp cải phát triển rất chậm,  khi chăm sóc mạnh thì rau có phát triển lá nhưng đến thời điểm lẽ ra rau phải cuốn đều thì nhiều cây lá cứ thẳng đuỗn hoặc cuốn lỏng.

Cải bẹ vàng, cải Đông Dư, cải mào gà là những loại rau dễ trồng nhất thì vụ này cũng coi như thất bại. Riêng với su hào thì củ đét lại, rìa lá khô vàng, súp lơ xanh thì hoa nhỏ. Kinh nghiệm  của gười trồng rau lâu năm là dù rau xấu tốt thế nào cũng nên thu hoạch trong năm chứ để ra Giêng, trời bắt đầu có nắng ấm là sâu phá rất nhanh. Suy nghĩ ấy cộng với thời điểm từ cuối tháng 12 năm 2010 giá rau xanh đã nhỉnh khá cao so với cùng kỳ năm trước nên bà con đã tập trung thu hoạch bán ra, thành thử đến những ngày cận tết thì rau trên đồng đã vãn. Chị Hoàng Thị Thịnh - một “lái rau” tại chợ Yên Thịnh đã cho biết: “Trước đây chỉ đến một nơi là mua được rau về bán nhưng giờ phải đi đến hai, ba xã mà cũng không gom đủ”. 

Rau bắp cải cuốn chậm, cuốn không đều là tình trạng chung trong vụ rau năm nay.

 Rau khó trồng là chuyện không riêng gì ở Yên Bái mà ngay cả vùng chuyên canh rau nổi tiếng là huyện Vĩnh Tường (tỉnh Vĩnh Phúc) luôn cung cấp một lượng rau quả rất lớn cho địa bàn thành phố Yên Bái thì chị Vũ Thị Vượng - một người chuyên buôn rau quả từ Vĩnh Tường lên cũng cho biết: “Rau đắt và hiếm nên tất cả nguồn rau ở Vĩnh Tường đều dồn về các đô thị lớn để tiêu thụ nhanh và giá cao nên không có rau mang đến tỉnh lẻ”.

Các chủ sạp rau tại các chợ còn cho biết: ngoài nguồn rau tại chỗ và nguồn rau từ Vĩnh Phúc, thị trường Yên Bái còn dùng một lượng rau quả rất lớn nhập từ Trung Quốc. Tuy nhiên, nguồn rau từ tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) năm nay cũng chịu ảnh hưởng những đợt rét lịch sử kéo dài nên nguồn rau này cũng khan hiếm so với mọi năm.

Dự báo sau tết Nguyên đán Tân Mão, tình trạng rau xanh vẫn khan hiếm và đắt đỏ đến hết tháng Giêng, tháng Hai bởi các loại rau vụ đông trồng sớm hoặc trồng muộn cũng không có nhiều và thường khó chăm sóc. Những loại rau trồng sau tết chủ yếu là rau mùa hè như: rau muống, rau dền, mùng tơi... cũng cần phải đợi cả thời tiết, thời vụ thích hợp để trồng cũng như cần có thời gian phát triển. Đó là điều các trường học, doanh nghiệp, cơ quan có bếp ăn tập thể cần quan tâm để chủ động được kế hoạch về thực phẩm cho những bữa ăn đông người khi nguồn rau quả khan hiếm.

Đối tượng tiêu dùng ở quy mô gia đình cũng sẽ có những chủ động để điều chỉnh bữa ăn của mình, trong đó có cả sự chủ động về nguồn rau xanh vườn nhà nếu như điều kiện cho phép. Các cơ quan chuyên môn về nông nghiệp và thực phẩm thông qua thực tế này cũng có thêm cơ sở để nghiên cứu, tăng cường các giải pháp về phát triển nguồn thực phẩm rau quả khi diễn biến thời tiết bất lợi cho sản xuất rau quả theo phương pháp truyền thống hoặc phải lệ thuộc vào nguồn ngoại nhập.

H.N