Thông tư 20/2011/TT-BCT của Bộ Công thương về việc Quy định bổ sung thủ tục nhập khẩu ô tô chở người loại từ 9 chỗ ngồi trở xuống đã khiến nhiều nhà nhập khẩu (NK) ô tô “giãy nảy” vì các điều kiện khắt khe. Nhiều nhà NK cho rằng, các qui định mới sẽ “bóp chết” ngành này khi thông tư chính thức có hiệu lực.

Tuy nhiên, tính đến ngày 28/5, Thứ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Thành Biên cho biết: “Bộ Công Thương chưa nhận được bất kỳ phản ánh nào của doanh nghiệp về việc thực hiện quy định này”.

Theo ông Nguyễn Thành Biên, Bộ Công Thương không đưa ra biện pháp hạn chế số lượng, định lượng, biện pháp trái với yêu cầu của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO). Các qui định được đưa ra nhằm lành mạnh hoá thị trường, tăng chất lượng phục vụ người tiêu dùng cũng như đời sống nhân dân, thực thi những biện pháp bảo đảm quyền lợi người tiêu dùng và đặc biệt là vấn đề an toàn giao thông.

Thông lệ chung, việc truy xuất nguồn gốc hàng hoá là yêu cầu của các nước trên thế giới. Bên cạnh đó, các thị trường lớn hiện nay cũng đặt ra yêu cầu khắt khe đối với hàng xuất khẩu của Việt Nam. Những yêu cầu đối với việc truy xuất nguồn gốc, xuất xứ ô tô là những yêu cầu tối thiểu mà thời gian vừa qua chúng ta chưa thực hiện nghiêm túc. Ở Việt Nam có nhiều nhà nhập khẩu xe Toyota. Thời gian qua, nhiều nước thu hồi hàng triệu xe vì các lỗi kỹ thuật nhưng Toyota Việt Nam lại nói không chịu trách nhiệm, không bảo hành sửa chữa những xe đó. Những nhà NK cũng không có “điều kiện” để sửa chữa những xe đó mà chỉ đứng ra NK. Trong trường hợp này, quyền lợi của người tiêu dùng được đặt ở đâu và ai đứng ra bảo đảm an toàn giao thông nếu cho những phương tiện này lưu hành một cách tuỳ tiện trên đường phố? “Quy định này chỉ góp phần lành mạnh hoá thị trường. Những đơn vị có nhu cầu kinh doanh phải đáp ứng được các yêu cầu đó” - Thứ trưởng Nguyễn Thành Biên khẳng định.

Các nhà NK ô tô cho rằng nếu quy định rõ nguồn gốc xuất xứ thì sẽ tạo thuận lợi cho những nhà lắp ráp ô tô thuộc Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) thay vì lắp ráp ô tô ở Việt Nam sẽ NK ô tô từ nước ngoài và phân phối trong nước. Về vấn đề này, ông Nguyễn Thành Biên khẳng định: “Chúng ta không tăng hay giảm thuế NK ô tô để tạo điều kiện cho các nhà đầu tư nước ngoài chuyển từ lắp ráp, sản xuất sang NK phân phối. Việc các nhà đầu tư nước ngoài chuyển từ lắp ráp sang phân phối phụ thuộc vào lộ trình mở cửa thị trường của Việt Nam theo cam kết gia nhập WTO và cam kết giảm thuế.

Thương nhân nhập khẩu ôtô loại dưới 09 chỗ ngồi khi làm thủ tục nhập khẩu, ngoài việc thực hiện các quy định hiện hành phải nộp bổ sung 01 bản sao có xác nhận và đóng dấu sao y bản chính của thương nhân đối với Giấy chỉ định hoặc Giấy ủy quyền là nhà nhập khẩu, nhà phân phối của chính hãng sản xuất, kinh doanh loại ôtô đó đã được cơ quan đại diện ngoại giao Việt Nam ở ngước ngoài hợp pháp hóa lãnh sự theo quy định của pháp luật.  Bên cạnh đó, doanh nghiệp còn phải nộp 01 bản sao có xác nhận và đóng dấu sao y bản chính của thương nhân đối với Giấy chứng nhận cơ sở bảo hành, bảo dưỡng ôtô đủ điều kiện do Bộ Giao thông Vận tải cấp. Thông tư này có hiệu lực thi hành từ ngày 26/06/2011.

Ông Nguyễn Thành Biên cũng đưa ra con số ước tính về số doanh nghiệp nhập khẩu ô tô ở Việt Nam khoảng 1.700 nhà NK. Mỗi năm, cả nước NK 30.000 ô tô dưới 9 chỗ. Tính bình quân, mỗi DN NK khoảng 20 chiếc/năm. “Con số này quá manh mún. Nếu nói rằng mỗi DN nhập khẩu mỗi tháng 9 ô tô thì không thể giải quyết công ăn việc làm, trừ việc NK với mục đích cá nhân. Với lượng DN tham gia thị trường quá lớn như vậy trong khi dung lượng thị trường lại vừa phải do vậy sự điều tiết thị trường là cần thiết, nên tiến tới những giai đoạn có những nhà NK, phân phối bảo trì bảo dưỡng, đảm bảo chất lượng cho người tiêu dùng sau khi đưa những sản phẩm này ra thị trường, nhất là những mặt hàng không chỉ liên quan đến người sử dụng mà còn liên quan đến sự an toàn, tính mạng của người tham gia giao thông. Việc sàng lọc những đầu mối NK để tăng chất lượng dịch vụ là điều cần thiết” - Thứ trưởng Nguyễn Thành Biên khẳng định.

Bộ Công Thương đã phối hợp với Bộ Ngoại giao để có hướng dẫn đối với đại diện các cơ quan ngoại giao nước ngoài về các thủ tục xin giấy chỉ định của các nhà phân phối, nhà sản xuất để có hướng dẫn cụ thể. “Đây là những thủ tục đơn giản trong quy định của Luật thương mại đối với các sản phẩm được uỷ quyền của chính hãng hoặc nhà phân phối chính hãng” – ông Nguyễn Thành Biên nói.

(Theo VOV)