Lại thêm một vụ lúa trên đất bán ngập hồ Thác Bà được mùa lớn. Từ Vũ Linh, Phúc An, Yên Thành đến Xuân Long, Ngọc Chấn (Yên Bình) đến Minh Tiến, Tân Lập, Phan Thanh (Lục Yên)... bà con nông dân đều tấp nập ra đồng thu hoạch lúa. Xen giữa màu xanh của núi, của rừng là màu vàng  ấm no của cánh đồng lúa chín.

Ngược tuyến Đông hồ qua hai huyện Yên Bình và Lục Yên đâu đâu cũng thấy quang cảnh tấp nập trên các cánh đồng. Vậy là, sau bao khó khăn tưởng như thất bát, nhân dân vùng hồ năm nay lại có thêm một vụ lúa bội thu. Trên đồng người gặt lúa, người tuốt lúa, người phơi thóc, cho thóc vào bao, tạo nên cảnh ngày mùa rộn rã khắp vùng hồ rộng lớn.

Dừng tay gặt, bà Nguyễn Thị Bắc (thôn Cầu Trắng, xã Phúc An, huyện Yên Bình) vui vẻ nói: “Nhà tôi năm nay cấy được 3 sào lúa, tất cả đều là ruộng ven hồ. Đầu năm, trời rét đậm, rét hại tưởng lúa không lên được vậy mà trời vừa chuyển nắng ấm, lúa lên rất nhanh, sâu bệnh lại ít. Bông đều, hạt nào hạt nấy đều chắc mẩy như thế này là được mùa rồi. Ở đây ít ruộng nên phải lấy cần cù làm đầu, thêm được hạt thóc nào quý hạt ấy”. Từ đồng gần đến đồng xa, mọi người đều hăng say thu hoạch thành quả lao động của mình sau nhiều tháng vất vả chăm sóc.

Ông Nguyễn Văn Sỹ - Trưởng thôn Đồng Tha (xã Phúc An) cho biết: “Đất canh tác của thôn tôi hầu hết là đất bán ngập. Năm nay được mùa, ít nhất cũng phải thu được 2tạ/sào. Trong tuần này, bà con sẽ khẩn trương thu hoạch xong, vùng thấp phải tiến hành gặt trước vì lo nước lên khi lũ về. Năm ngoái và năm nay là hai vụ được mùa nhất trên đất bán ngập kể từ ngày trồng lúa ở trên đất hồ đấy. Mùa nào cũng được thế này thì cuộc sống người dân vùng hồ chắc cũng đỡ vất vả, bớt đi nỗi lo phải ăn đong”.

Mỗi năm, nhân dân hai huyện Lục Yên và Yên Bình cấy hàng trăm ha lúa trên đất bán ngập hồ Thác Bà, đem lại sản lượng lương thực lớn cho những địa phương ít rừng, ít ruộng như những xã quanh vùng hồ. Vì vậy, mong có thêm hạt lúa, hạt ngô, hàng năm, sau tết Nguyên đán, đồng bào người Dao, người Tày, người Nùng.... quanh hồ lại nô nức vỡ đất, be bờ, làm ruộng trên đất bán ngập, tranh thủ trồng thêm vụ ngô, vụ lúa.

Tuy nhiên không phải năm nào ruộng bán ngập cũng mang lại hiệu quả. Năm thì nước hồ rút chậm thì không cấy được, năm lúa chưa kịp thu hoạch thì lũ đã về, chỉ trong một đêm tất cả công sức lao động của bà con ngập trong biển nước, thành thức ăn cho tôm cá.

Giải quyết vấn đề này cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các ngành chức năng và chính quyền địa phương. Người dân cần được thông báo về thời điểm nước dâng cao để chủ động xây dựng kế hoạch sản xuất. Những giống cây ngắn ngày như lạc, đỗ, đậu tương...cần được đưa vào thâm canh trên đất bán ngập nhằm nâng cao hiệu quả kinh tế.

Vùng đất bán ngập hồ Thác Bà rộng lớn là một trong những nguồn tài nguyên vô cùng quan trọng trong phát triển kinh tế nếu được khai thác và sử dụng hợp lý.

Hồng Khanh