Thiên nhiên vùng đất này hoang sơ, trong lành, tinh khiết với dòng Thia mát lạnh, đi không xa là đến suối nước nóng bản Bon, bản Hốc, lên rừng chè Shan tuyết cổ thụ hay những khu rừng nguyên sinh thuộc các huyện Văn Chấn, Trạm Tấu, Mù Cang Chải.

Điều đặc biệt trong tour du lịch Mường Lò còn là những nét văn hóa đặc trưng của đồng bào Tây Bắc với những điệu xòe cổ như Khắm khăn mơi lảu; Ổm lọm tốp mư…, những điệu hát then, những nghệ nhân khèn bè, sáo trúc và những khung dệt thổ cẩm dệt thêu nên những “bức tranh” vải in đậm dấu ấn văn hóa người Thái, người Mường.

Đi chợ Mường Lò cũng mang lại cho du khách nhiều thú vị bởi những sản vật như gạo thơm, táo mèo, măng sặt, măng vầu cùng các loại rau rừng. Nếu ai mê thổ cẩm thì có thể rẽ ngay vào một cửa hàng may đo để sắm cho mình một chiếc váy Mông, một chiếc áo cỏm hay chỉ đơn giản là một chiếc túi, một cái mũ…

Nói đến sự hấp dẫn của Nghĩa Lộ - Mường Lò, không thể không nhắc đến văn hóa ẩm thực với những món ăn rất “Mường Lò” như: cơm lam, xôi ngũ sắc, cá suối nướng khô, thịt trâu sấy, thịt lợn gói lá chuối vùi bếp… đặc biệt là những món lạ như: trứng kiến, nhộng ong rang lá chanh, cào cào chiên mỡ, bọ xít nướng, dế mèn nấu măng chua hay rêu đá nướng than hoa…

Sức hấp dẫn của Nghĩa Lộ - Mường Lò còn ở sự thân thiện, cởi mở của người dân nơi đây. Người dân Mường Lò dù già hay trẻ, dù  người Thái hay người Mường đều cởi mở, thân thiện và mến khách. Đến mảnh đất này, người phương xa còn dễ dàng bắt gặp những cô gái Thái Mường Lò với làn da trắng ngần, đôi mắt đen láy và suối tốc dài mượt mà, khoe dáng eo thon mềm mại với váy nhung, áo cỏm, khăn piêu… Và còn bao điều lý thú nữa vùng lòng chảo này chờ đợi du khách đặt chân và tự mình trải nghiệm, khám phá.

Nhận thức được tiềm năng to lớn của ngành thương mại và du lịch, thị xã Nghĩa Lộ và tỉnh Yên Bái đã chú trọng đặc biệt tới lĩnh vực này, coi đây là ngành kinh tế quan trọng của thị xã. Đảng bộ thị xã đã xác định mục tiêu đến năm 2015 thương mại - dịch vụ đạt tốc độ tăng trưởng 18,8% trở lên; tổng mức lưu chuyển hàng hóa dịch vụ tiêu dùng xã hội đạt 1.300 tỷ đồng; ngành thương mại - dịch vụ chiếm tỷ trọng cơ bản trong cơ cấu kinh tế (riêng năm 2012 là 59,8%).

Nhiều chính sách thu hút đầu tư đã được áp dụng để đến hôm nay cửa hàng, cửa hiệu san sát nhau với đủ các ngành hàng đa dạng và phong phú. Người dân xuống “Nghĩa Lộ phố” là có thể mua sắm được mọi mặt hàng từ tiêu dùng đến máy móc thiết bị, phương tiện sản xuất, kinh doanh chẳng kém gì các thành phố lớn. Riêng chợ Mường Lò đã thu hút hơn 600 gian hàng từ thực phẩm rau quả đến dệt may, kim khí điện máy, điện tử, vàng bạc, trang sức…

Về dịch vụ du lịch, đến nay riêng khu vực Nghĩa Lộ đã có 4 khách sạn và 8 nhà nghỉ sang trọng với nhiều dịch vụ như khách sạn Mường Lò, khách sạn Nghĩa Lộ, khách sạn Miền Tây… Đặc biệt là loại hình du lịch cộng đồng đã được người Thái Nghĩa An đưa vào thực hiện. Đây được xem là loại hình kinh doanh độc đáo dễ thu hút khách, không quá khó làm nhưng đem lại trải nghiệm mới, niềm vui mới cho du khách, nhất là khách quốc tế.

Những gia đình người Thái ở bản Đêu, xã Nghĩa An làm du lịch cộng đồng thường đón khách vào lúc chiều, sau khi nghỉ ngơi, uống trà và nghe giới thiệu về mảnh đất Mường Lò, về những nét đặc trưng của người Thái, du khách sẽ đi xe đạp qua 8 bản thuộc 3 xã Nghĩa An, Hạnh Sơn và Nghĩa Phúc để ngắm cảnh, gặp gỡ nông dân cấy lúa, trồng ngô; du khách còn được ghé thăm những nghệ nhân ở Mường Lò để có thể thưởng thức những bài dân ca Thái, những điệu sáo trúc và những bản tình ca cất lên từ cây đàn tính.

Chuyến du hành bằng xe đạp kết thúc khi trời vừa tối. Nếu du khách không đi tắm suối nước nóng bản Bon thì gia chủ bố trí để du khách tắm lá thuốc tại nhà, rồi ăn tối với những món ăn ngon và lạ. Bên ánh lửa bập bùng, du khách được nắm tay những cô gái Thái xinh đẹp trong điệu xòe cổ, cùng nâng ly rượu “chưa uống đã say”.

Hàng vạn du khách đã đến với mảnh đất Nghĩa Lộ - Mường Lò, các khách sạn luôn đạt trên 70% công suất phòng; những nhà hàng, quán ăn, các cửa hàng thương mại dịch vụ dọc các tuyến phố và nhất là chợ Mường Lò lúc nào cũng nượp khách. Điều đó khẳng định tiềm năng du lịch ở Nghĩa Lộ đã thức dậy.

Lê Phiên