Theo kế hoạch năm 2012, huyện Văn Chấn trồng mới khoảng 650 ha quế. Đây là mục tiêu khá cao bởi những vùng trồng quế truyền thống ở các xã có đông người Dao, người Tày thì quỹ đất hạn chế và vùng người Mông, người Thái, người Khơ Mú có quỹ đất khá dồi dào thì cây quế chưa nằm trong tập quán canh tác của đồng bào.

Tuy nhiên, khi được tuyên truyền người dân đã nhận thấy cây quế không chỉ lấy vỏ như trước đây mà cành lá quế khô đang mang lại hiệu quả kinh tế rất cao. Thực tế ở các xã Nậm Lành, Nậm Mười, An Lương... đã có khá nhiều nhà thu hàng chục triệu đồng từ cành, lá quế khô mỗi năm.

Vì vậy, huyện Văn Chấn cũng đang có chủ trương phổ biến cách trồng quế cao sản, tức là trồng mật độ dày để 3 đến 4 năm sau có thể khai thác toàn bộ, cung ứng nguyên liệu cho chế biến tinh dầu. Sau đó, quế lại tiếp tục được nuôi chồi thêm vài đợt tiếp theo và giá trị từ trồng quế cao sản chắc chắn sẽ cao hơn nhiều so với trồng quế lấy vỏ trên cùng một đơn vị diện tích.

Cùng với nguồn thu từ vỏ, cành lá, Nhà máy Chế biến tinh dầu quế Văn Chấn sẽ đầu tư thêm dây chuyền chế biến gỗ bao bì, gỗ dân dụng từ tận thu thân cây quế sau khai thác nên giá trị kinh tế từ cây quế sẽ còn cao hơn nhiều.

Bên cạnh công tác tuyên truyền, UBND huyện Văn Chấn còn chủ động giao nhiệm vụ cho các cơ quan chuyên môn tiến hành khảo sát quỹ đất tại các xã để giao chỉ tiêu kế hoạch trồng mới sát với tình hình thực tế ở cơ sở. Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Hạt Kiểm lâm huyện được giao gieo ươm đủ số quế giống theo kế hoạch về diện tích trồng mới năm nay.

Nguồn kinh phí hỗ trợ gieo ươm cây giống được trích từ ngân sách huyện và một phần từ Công ty cổ phần Chế biến nông lâm sản Yên Bái là đơn vị chủ quản của Nhà máy Chế biến tinh dầu quế Văn Chấn.

Ông Nguyễn Phương - cán bộ Công ty cổ phần Chế biến nông lâm sản Yên Bái là người phối hợp theo dõi cung ứng cây giống và trồng quế tại huyện Văn Chấn cho biết, huyện chỉ đạo thời vụ trồng quế từ đầu tháng 10/2012 khi mưa rào đã thưa dần là điều kiện thuận lợi cho bà con lên nương trồng quế.

Thời điểm kết thúc trồng quế vào khoảng ngày 10/11 khi trời đã chớm lạnh. Đến trung tuần tháng 10, cơ bản lượng quế giống theo kế hoạch đã giao cho các xã: Nậm Búng, Gia Hội, Nậm Lành, Sùng Đô, Nậm Mười, Sơn Lương, Nghĩa Sơn, An Lương, Phù Nham, Sơn Thịnh, Suối Bu, Thượng Bằng La và thị trấn Nông trường Liên Sơn.

Trồng nhiều vẫn là những xã có đông đồng bào dân tộc Dao như: Nậm Mười trồng 110 ha, An Lương 100 ha, Nậm Lành 58 ha, trong đó diện tích đăng ký ở Nậm Mười lên tới gần 400 ha và An Lương đăng ký trên 100 ha nhưng nguồn cây giống không thể đáp ứng.

Một số xã chưa có phong trào trồng quế nhưng năm nay đã có sự ảnh hưởng mạnh từ hiệu quả kinh tế ở những xã trọng điểm quế như Sùng Đô trồng 40 ha, Nghĩa Sơn 42 ha, Sơn Lương 63 ha...

Một số tồn tại cần khắc phục là phải tiếp tục tăng cường vận động bà con người Mông ở một số xã mạnh dạn trồng quế để khai thác tốt tiềm năng đất đai ở khu vực này. Tập trung hướng dẫn bà con chưa có kinh nghiệm trồng quế làm đường canh tác tại những nơi địa hình đồi dốc để vận chuyển cây giống thuận tiện, giảm nguồn nhân lực và các chi phí khác.

Chủ động bám sát cơ sở nắm bắt nhu cầu trồng quế của nhân dân để có kế hoạch đáp ứng nguồn cây giống và các điều kiện cần thiết khác trong việc trồng mới. Doanh nghiệp và các cơ quan chuyên môn của huyện Văn Chấn cần tăng cường sự hợp tác đồng bộ hơn nữa để tạo mọi thuận lợi cho mục tiêu phát triển vùng nguyên liệu của huyện.

Hoàng Nhâm