Trước năm 1976, Trường Y tế Yên Bái là nơi đào tạo hàng ngàn cán bộ y tế cho tỉnh và cung cấp những cán bộ trở thành chiến sỹ quân y, dân y ưu tú cho các chiến trường trong thời kỳ chiến tranh giải phóng đất nước. Tôi là người ở Trường sau nhiều người, qua thời gian chiến đấu trên các chiến trường phía Nam, trở về học tập và công tác tại Trường Trung học Y tế Hoàng Liên Sơn.

Trước năm 1976, Trường Y tế Yên Bái là nơi đào tạo hàng ngàn cán bộ y tế cho tỉnh và cung cấp những cán bộ trở thành chiến sỹ quân y, dân y ưu tú cho các chiến trường trong thời kỳ chiến tranh giải phóng đất nước. Tôi là người ở Trường sau nhiều người, qua thời gian chiến đấu trên các chiến trường phía Nam, trở về học tập và công tác tại Trường Trung học Y tế Hoàng Liên Sơn.

Tới năm 1991, tôi về làm Trưởng phòng Tổ chức cán bộ, Sở Y tế. Tôi cùng với lãnh đạo ngành tới các huyện, thị xã trong tỉnh khảo sát thực trạng cán bộ. Đi tới đâu cũng thấy thiếu, từ trạm y tế xã tới các trung tâm y tế huyện, thị xã đều thiếu cán bộ y tế (CBYT)... Nhiều nơi chỉ có một CBYT, nơi nào khá là có y sỹ hoặc 1 - 2 cán bộ, chủ yếu là sơ cấp, chưa nơi nào có bác sỹ, dược sỹ xã. Việc thiếu CBYT tại cơ sở do không có chỉ tiêu biên chế, không có lương cho y tế xã mà chỉ có trợ cấp hoặc thay công lao động nghĩa vụ, trả bằng thóc...

Thầy thuốc ưu tú, bác sỹ chuyên khoa I Phùng Thanh Khiết

Ngay sau khi chia tỉnh, việc đào tạo tại Trường tiếp tục duy trì. Song là chỉ tiêu đào tạo có định mức - trong khi đó Trường Trung học Y tế Hoàng Liên Sơn là trường chính quy, có thương hiệu của khu vực miền núi, với quy mô 700 - 800 học sinh/năm, chưa kể các lớp đào tạo tại các phòng y tế huyện, thị xã và các ngành như quân đội, công an, lâm nghiệp, một số lớp học sinh ngoài chỉ tiêu nhà nước giao, gọi tắt là "hệ B" được đào tạo... Tuy nhiên, việc tuyển dụng, bố trí cán bộ gặp khó khăn, nhất là y tế xã tại Yên Bái do không có biên chế, không có kinh phí chi trả lương, nơi nào khá thì CBYT xã được làm hợp đồng...

Trước bất cập đó, Chính phủ đã có Quyết định số 58 ngày 3/2/1995 về tổ chức và một số vấn đề về chế độ, chính sách đối với y tế cơ sở quy định mỗi xã vùng thấp có từ 4 - 5 CBYT, xã vùng cao có 3 CBYT được hưởng lương theo chức danh và công tác quản lý y tế huyện, thị, xã, phường được chuyển giao về Sở Y tế. Đây là bước ngoặt thuận lợi cho ngành y tế, việc giải quyết thiếu CBYT được khai thông từ đây.

Theo quy định của Nhà nước, mỗi trạm y tế cần có bác sỹ hoặc y sỹ đa khoa làm trạm trưởng, y sỹ sản nhi hoặc nữ hộ sinh, y sỹ đông y hoặc lương y, y tá trung học và cán bộ dược. Sau khi xét hợp đồng CBYT vùng thấp, tuyển dụng số cán bộ vùng cao, chỉ một số đơn vị có y sỹ đa khoa, hầu hết còn lại là CBYT trình độ sơ học.

Tình hình lúc này đặt ra cho Trường là đào tạo nâng cao trình độ, chức danh theo quy định. Trường đã cử cán bộ đi tập huấn, đào tạo liên tục, bố trí giáo viên có trình độ chuyên khoa và mở các lớp bồi dưỡng định hướng, bổ túc chuyên khoa đông y, sản nhi, điều dưỡng trung học và đào tạo chuyển đổi từ y sỹ sang điều dưỡng trung học được huy động kịp thời, cập nhật, chất lượng bảo đảm.

Trước yêu cầu của việc nâng cao chất lượng, Trường đã liên kết với Trường Cán bộ y tế Bộ Y tế, Trường Chính trị tỉnh đào tạo chứng chỉ chuyên ngành cho việc nâng ngạch chuyên viên, chuyên viên chính, bác sỹ chính, công tác quản lý cho trạm trưởng trạm y tế xã... và các trường đại học, cao đẳng, thu hút một lượng lớn cán bộ của các đơn vị tham gia, đặc biệt đối với các bệnh viện tuyến tỉnh, tuyến huyện, thị.

Cho tới nay, gần 100% CBYT thôn, bản có trình độ 9 tháng - 1 năm; 100% các xã đã có đủ CBYT với các chức danh bác sỹ, y sỹ đa khoa, đông y, sản nhi, nữ hộ sinh, điều dưỡng và cán bộ dược. Nhiều trạm y tế đã thực hiện được một số kỹ thuật, dịch vụ y tế cơ bản, đặc biệt là việc chăm sóc sức khỏe ban đầu chất lượng ngày càng nâng cao.

Điểm lại với chặng đường xây dựng, Trường đã trải qua biết bao khó khăn, vất vả những ngày gian khổ, khó khăn còn in đậm trong tâm trí nhiều thế hệ cán bộ lãnh đạo, của ngành và những học viên. Cán bộ, giáo viên có nhiều sáng kiến, năng động trong việc đào tạo cán bộ dân tộc ít người theo địa chỉ sử dụng, tập trung chuyển đổi đào tạo đã cung cấp đối tượng bảo đảm các chức danh quy định của trạm y tế cơ sở, được Bộ Y tế, UBND tỉnh và nhân dân ghi nhận. Trường đã thực hiện đào tạo định hướng chuyên khoa và quản lý y tế cơ sở. Đội ngũ CBYT này đã làm tốt việc bảo vệ chăm sóc sức khỏe nhân dân, nhiều người trở thành những cán bộ chủ chốt của địa phương.

Tiếp tục phát huy truyền thống đó, đặc biệt là từ những năm 2008, với những hoạt động tích cực, nhà trường không những cung cấp đủ CBYT trong tỉnh mà còn đào tạo cán bộ y tế cho nước bạn Lào... Kết quả đạt được đã khẳng định vai trò, vị trí lớn lao của nhà trường trong chuyển đổi nhằm đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ của giai đoạn mới. Trải qua nhiều năm tháng, thời kỳ với sự phấn đấu của cán bộ, giáo viên, xây dựng trở thành Trường Cao đẳng Y tế hiện nay. Tin tưởng và hy vọng rằng, cán bộ, giáo viên nhà trường tiếp tục phát huy truyền thống đóng góp lớn hơn cho sự phát triển nhanh bền vững của ngành y tế.

Thầy thuốc ưu tú, bác sỹ chuyên khoa I Phùng Thanh Khiết - Nguyên Phó Giám đốc Sở Y tế tỉnh Yên Bái, nguyên Phó Hiệu trưởng Trường Trung học Y tế Hoàng Liên Sơn