Không nằm ngoài tình trạng chung của các đô thị đang phát triển, thành phố Yên Bái cũng phải đối mặt với không ít những vấn đề bức thiết trong công tác quản lý trật tự đô thị. Không còn chuyện làm theo kiểu phong trào như thể “bắt cóc bỏ đĩa”, quan điểm của chính quyền thành phố trong việc giải tỏa hành lang, vỉa hè là làm dứt điểm, quyết liệt đến nơi đến chốn; để xảy ra sai phạm ở địa bàn nào thì đồng chí chủ tịch ở địa phương đó phải chịu trách nhiệm…

Thực tế lâu nay, vấn đề giải tỏa hành lang, vỉa hè không còn là việc làm mới mẻ. Chẳng có năm nào mà ngành chức năng và chính quyền các địa phương trên địa bàn thành phố lại không tổ chức hàng chục đợt ra quân giải tỏa lòng đường, vỉa hè, hành lang đô thị. Tuy nhiên, lòng, lề đường, vỉa hè, hành lang an toàn giao thông (ATGT) chỉ “sạch” và thông thoáng trong những ngày, những tháng cao điểm, rồi không lâu sau “đâu lại vào đó”.

Chỉ riêng năm 2016, Đội Trật tự đô thị thành phố phối hợp với UBND các phường đã tổ chức 45 đợt ra quân xử lý vi phạm trật tự đô thị, nhắc nhở gần 2.700 trường hợp vi phạm, thu giữ 250 biển quảng cáo, 216 ô dù, 237 mái che, mái vảy và nhiều vật dụng khác. Thế nhưng, tình trạng lấn chiếm lòng, lề đường, vỉa hè, hành lang ATGT gây cản trở, ùn tắc, mất ATGT, ảnh hưởng đến trật tự xã hội và mỹ quan đô thị vẫn tái diễn ở hầu hết các phường.

Như phường Minh Tân, còn phổ biến tình trạng người dân bày bán hàng tại khu vực ngã ba cổng Trường THPT Nguyễn Huệ; đặc biệt, chưa xử lý trường hợp làm biến dạng hành lang đường Điện Biên.

Phường Hồng Hà “nóng” tình trạng đặt biển quảng cáo, bày bán hàng tràn lan trên hành lang khu vực chợ cống Ngòi Yên, chợ ga Yên Bái, cổng ga, khu vực đầu cầu Yên Bái. Phường Đồng Tâm “nóng” nhất là tình trạng lấn chiếm lòng đường, vỉa hè khu vực chợ Đồng Tâm…

Quản lý đô thị, bảo đảm trật tự ổn định lâu dài đối với vỉa hè, hành lang - trách nhiệm này được chính quyền thành phố xác định là của người đứng đầu các địa phương. Vấn đề dư luận đặt ra là ý thức người dân còn kém hay do chính quyền các phường, xã chưa quyết liệt, chưa thực hiện hết trách nhiệm của mình trong việc xử lý vi phạm; còn hình thức, thậm chí là sự “cả nể”, thiên vị trong công tác kiểm tra, dẫn đến thiếu công bằng, làm giảm sút lòng tin của người dân vào chủ trương, đường hướng đúng đắn được ban hành.

Ông Mã Đức Thành - Trưởng phòng Quản lý đô thị thành phố Yên Bái chia sẻ: Năm 2016, việc hoàn thành trước thời hạn giải tỏa 33 ki-ốt tại khu vực bờ hồ Km5 đã cho thấy sự quyết liệt của chính quyền thành phố trong việc quyết tâm thiết lập lại kỷ cương trật tự đô thị.

Quả đúng là trước nay, chúng ta đã tuyên truyền nhiều, vận động nhiều; thành phố đã làm nhiều nhưng chưa thay đổi được ý thức tự giác chấp pháp và thói quen kinh doanh buôn bán vỉa hè của người dân.

Lần này thì khác, quan điểm chỉ đạo của Thành ủy và chính quyền thành phố trong triển khai thực hiện là rất quyết liệt với nhiều biện pháp mạnh nhằm thiết lập kỷ cương trật tự đô thị. Thành phố đã thành lập tổ liên ngành xử lý vi phạm, phối hợp các ban, ngành, đoàn thể, chính quyền địa phương và lực lượng chức năng như: Công an trật tự 113, Thanh tra Sở Xây dựng, Thanh tra Sở Giao thông - Vận tải, Công an thành phố...

Đáng nói là quá trình triển khai, người dân rất đồng tình ủng hộ, tự giác chấp hành. Điều này thuận lợi cho các lực lượng thực thi trong quá trình xử lý vi phạm, tạo ra hiệu ứng xã hội tốt trong việc tuân thủ kỷ cương, phép nước, nâng cao hiệu lực quản lý của chính quyền các cấp trong công tác quản lý trật tự đô thị - ông Thành bổ sung thêm 

Dạo quanh các tuyến đường chính trong nội đô những ngày này, không khó để nhận ra sự chuyển động từ phía người dân khi chủ trương giải tỏa hành lang, hè phố của chính quyền thành phố đang được triển khai thực thi.

Cả hệ thống chính trị đang vào cuộc. Các phường đã cơ bản hoàn tất việc sơn vạch chỉ giới hành lang các tuyến đường; thực hiện rà soát, thống kê, phân loại đối tượng vi phạm lấn chiếm hành lang ATGT và các hành vi khác để thông báo và thực hiện ký cam kết với các hộ vi phạm; tuyên truyền, vận động, thuyết phục để người dân tự giác tháo dỡ vi phạm, giải tỏa hành lang, hè phố thông thoáng theo đúng quy định.

Tại khu vực chợ ngã tư Nam Cường - nơi được chính quyền địa phương xác định là một trong những điểm “nóng” tái diễn thường xuyên tình trạng bày bán hàng trên vỉa hè, phổ biến tình trạng cơi nới mái che, mái vảy lấn chiếm hành lang.

Thế nhưng, chỉ sau chưa đầy 2 ngày triển khai thực hiện việc sơn vạch chỉ giới hành lang, tuyên truyền, vận động, toàn bộ số mái che, mái vẩy vi phạm lấn chiếm hành lang, vỉa hè đã được các tiểu thương tại khu chợ này tự giác chấp hành tháo dỡ, trả lại mỹ quan và không gian thông thoáng cho tuyến phố.

Chia sẻ suy nghĩ của mình, một tiểu thương chợ ngã tư Nam Cường bộc bạch: “Khi được phổ biến về chủ trương và cách làm của thành phố, chúng tôi đồng thuận chấp hành. Cái chính là việc làm này phải thực sự công tâm, không thiên vị, nể nang. Vấn đề là thành phố sẽ duy trì như thế nào việc ổn định lâu dài trật tự hành lang, vỉa hè đã được giải tỏa để người dân yên tâm chấp hành và chấp hành nghiêm túc”.

Những vấn đề mà người dân băn khoăn nêu ra không phải là không có lý. Điều mà chính quyền mong đợi ở người dân là sự tự giác và ý thức chấp pháp nghiêm túc. Song, cái mà người dân cần ở chính quyền thành phố đó chính là sự tôn nghiêm của pháp luật và sự công tâm của những người thực thi trong việc thiết lập kỷ cương, quản lý trật tự đô thị một cách minh bạch.     

Đánh giá ban đầu, cho đến thời điểm này, các phường đã cơ bản hoàn tất việc xác định, thống kê số hộ vi phạm. Mới qua bước đầu tuyên truyền, nhiều người dân trên các tuyến đường đã chủ động, tự giác tháo dỡ các công trình vi phạm lấn chiếm hành lang, hè phố.

Theo kế hoạch, trong tháng 4, tháng 5/2017, tổ liên ngành của thành phố sẽ thực hiện kiểm tra trên địa bàn tất cả các phường, xã. Tổ chức ra quân xử lý các trường hợp vi phạm hành lang, hè phố, các điểm tập kết vật liệu xây dựng lấn chiếm lòng, lề đường gây mất mỹ quan đô thị. Xử lý dứt điểm các điểm họp chợ dưới lòng đường, vỉa hè tại khu vực chợ Yên Thịnh; khu vực cổng Trường THPT Nguyễn Huệ, chợ Yên Ninh...

Sau giải tỏa, bàn giao cho chủ tịch UBND các phường, xã quản lý. Từ tháng 6 đến tháng 10/2017, thành phố sẽ triển khai thí điểm việc đỗ xe trên hành lang, hè phố theo phương án đỗ xe được phê duyệt; kiên quyết xử lý nghiêm các trường hợp tái vi phạm và các trường hợp mới phát sinh, bảo đảm sự nghiêm minh của phép nước.

Ông Mã Đức Thành - Trưởng phòng Quản lý đô thị thành phố Yên Bái: Phổ biến vi phạm hành lang, vỉa hè hiện nay là các bậc lên xuống, do là trước đây việc cấp phép xây dựng nhà ở chưa theo một quy củ. Tại một số tuyến đường cũ, do điều kiện mở rộng mặt đường để lưu thông song chưa có điều chỉnh quy hoạch nên đất ở theo giấy chứng nhận của một số hộ dân ra tận mép cống, vì thế sẽ rất khó khăn trong thực hiện. Trong khi công tác quản lý đô thị hiện nay của thành phố đang phải đối mặt với không ít khó khăn, bất cập do lực lượng làm công tác trật tự đô thị của thành phố và các phường mỏng; phương tiện hiện chỉ có duy nhất 1 xe ô tô thực hiện trên 17 đơn vị hành chính. Đó là chưa kể đến 4 năm nay, Đội Trật tự đô thị của thành phố vẫn chưa được kiện toàn lại, nhân lực thực hiện chủ yếu là hợp đồng... Ông Trần Văn Bẩy - Phó Chủ tịch HĐND phường Nguyễn Thái Học: Quá trình triển khai phải nói là người dân trên địa bàn phường rất đồng thuận. Hiện 7/8 tuyến đường chính trên địa bàn phường đã hoàn thành việc sơn vạch chỉ giới hành lang, rà soát, thống kê số hộ vi phạm. Đến nay, đã có gần 100 hộ tự giác tháo dỡ phần vi phạm lấn chiếm hành lang vỉa hè theo quy định. Bước đầu thấy rằng, việc triển khai thực hiện chủ trương của chính quyền thành phố đã nhận được sự quan tâm rất lớn của người dân cũng như sự quyết liệt vào cuộc của cấp chính quyền cơ sở. Ông Nguyễn Văn Nghĩa - tổ 16B, phường Nguyễn Thái Học: Phải nói là người dân chúng tôi mong chính quyền làm nghiêm túc, quyết liệt để trả lại hành lang, vỉa hè sạch - đẹp cho đô thị. Trước đây, đã làm nhưng thiếu quyết liệt nên tình trạng tái lấn chiếm vẫn diễn ra. Cần nhất là sau giải tỏa phải quản lý cho bằng được vấn đề trật tự hành lang, vỉa hè các tuyến phố.

Phạm Minh