"Chiến lược quốc gia về bình đẳng giới là một bộ phận cấu thành quan trọng của chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, là cơ sở nền tảng của chiến lược phát triển con người của Đảng và Nhà nước. Công tác bình đẳng giới là một trong những yếu tố cơ bản để nâng cao chất lượng cuộc sống của từng người, từng gia đình và toàn xã hội” - quan điểm nêu rõ trong Quyết định 2351/QĐ-TTg, ngày 24/12/2010 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt "Chiến lược quốc gia về bình đẳng giới giai đoạn 2011 - 2020” đã cho thấy vai trò của Chiến lược này. Bởi vậy, qua 10 năm thực hiện Chiến lược quốc gia về bình đẳng giới trên địa bàn tỉnh cho thấy sự quan tâm của tỉnh tới vấn đề này.

Căn cứ quy định của Luật Bình đẳng giới, thực hiện các chiến lược, chương trình quốc gia về bình đẳng giới, Yên Bái đã ban hành đầy đủ các kế hoạch, văn bản hướng dẫn, chỉ đạo các sở, ban, ngành, đoàn thể, địa phương và nhân dân trong tỉnh triển khai nghiêm túc và có hiệu quả, tạo điều kiện cho cả nam và nữ phát huy quyền làm chủ và bình đẳng trên mọi lĩnh vực của đời sống kinh tế, xã hội và trong gia đình. 

Việc thực hiện các quy định bình đẳng giới trong công tác tổ chức và hoạt động tại các cơ quan, đơn vị tại địa phương, việc đề bạt, bổ nhiệm, quy hoạch, đào tạo, đánh giá cán bộ, công chức, viên chức trên địa bàn tỉnh được thực hiện theo quy định chung của các cấp ủy Đảng và chỉ tiêu trong Chiến lược bình đẳng giới. 

Các văn bản quy phạm pháp luật có nội dung liên quan đến bình đẳng giới hoặc có vấn đề bất bình đẳng giới, phân biệt đối xử về giới được rà soát và lồng ghép vấn đề bình đẳng giới. Đến nay, Yên Bái không phát hiện văn bản quy phạm pháp luật có nội dung bất bình đẳng giới hoặc phân biệt đối xử về giới. Các mô hình điểm được tiếp tục chỉ đạo nhân rộng và bước đầu có những kết quả tốt đẹp. Thông qua công tác tuyên truyền giáo dục đã làm thay đổi nhận thức và hành vi của cộng đồng, gia đình và cá nhân, từng bước thu hẹp khoảng cách bất bình đẳng giới tiến tới bình đẳng giới thực chất...

Với những nỗ lực đó, nhiều mục tiêu, chỉ tiêu của Chiến lược đạt những kết quả khả quan. Tăng cường sự tham gia của phụ nữ vào các vị trí quản lý, lãnh đạo, nhằm từng bước giảm dần khoảng cách giới trong lĩnh vực chính trị, tỷ lệ nữ tham gia các cấp ủy nhiệm kỳ 2015 - 2020 cấp tỉnh đạt 19,14%, cấp huyện đạt 19,1% - đều tăng so với nhiệm kỳ trước; nhiệm kỳ 2020 - 2025, tỷ lệ nữ cấp ủy cấp xã 22,73%; tỷ lệ nữ đại biểu Quốc hội hiện đạt 33,3%, bằng tỷ lệ nhiệm kỳ trước; tỷ lệ nữ đại biểu HĐND cấp tỉnh 37,28%, cấp huyện đạt 36,3%, cấp xã đạt 32,77%...

Giảm khoảng cách giới trong lĩnh vực kinh tế, lao động, việc làm; tăng cường sự tiếp cận của phụ nữ nghèo ở nông thôn, phụ nữ người dân tộc thiểu số đối với các nguồn lực kinh tế, thị trường lao động, giai đoạn 2011-2015, lao động nữ chiếm 43,97% trong tổng số lao động được giải quyết việc làm của toàn tỉnh và giai đoạn 2015 - 2020, tỷ lệ này là 42,68%; tỷ lệ nữ làm chủ doanh nghiệp đến hết năm 2019 là 26,6%... 

Trong nâng cao chất lượng nguồn nhân lực nữ, từng bước bảo đảm sự tham gia bình đẳng giữa nam và nữ trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo, tỷ lệ biết chữ của nam và nữ trong độ tuổi từ 15 đến 40 ở vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc thiểu số, vùng đặc biệt khó khăn năm 2015 đạt 90%, năm 2020 tỷ lệ biết chữ của 2 giới cơ bản ngang nhau và đạt 95,7%; tỷ lệ nữ thạc sĩ chiếm 53,6% tổng số thạc sỹ toàn tỉnh; tỷ lệ nữ tiến sĩ chiếm 28,2% tổng số tiến sĩ toàn tỉnh. 

Bảo đảm bình đẳng giới trong tiếp cận và thụ hưởng các dịch vụ chăm sóc sức khỏe, các chỉ tiêu như tỷ số giới tính khi sinh, tỷ lệ tử vong bà mẹ liên quan đến thai sản, tỷ lệ phụ nữ mang thai được tiếp cận dịch vụ chăm sóc và dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con đều vượt chỉ tiêu vào năm 2020. Các chỉ tiêu trong mục tiêu bảo đảm bình đẳng giới trong lĩnh vực văn hóa và thông tin đến nay cũng đều đạt. 

Với mục tiêu bảo đảm bình đẳng giới trong đời sống gia đình, từng bước xóa bỏ bạo lực trên cơ sở giới, đến năm 2020 này đã đạt chỉ tiêu rút ngắn khoảng cách về thời gian tham gia công việc gia đình của nữ so với nam xuống 1,5 lần; dự ước năm 2020 đạt 50% số nạn nhân của bạo lực gia đình được phát hiện, được tư vấn về pháp lý và sức khỏe, được hỗ trợ và chăm sóc tại các cơ sở trợ giúp nạn nhân bạo lực gia đình...

Cùng với sự nỗ lực của nữ giới, Chiến lược quốc gia bình đẳng giới đã góp phần cho đội ngũ cán bộ nữ trên địa bàn tỉnh được nâng cao trình độ về mọi mặt, được tạo điều kiện tham gia vào các lĩnh vực của đời sống xã hội, các lĩnh vực bình đẳng giới; vị trí, vai trò của phụ nữ ngày càng được khẳng định trong gia đình và xã hội; các chỉ tiêu, chỉ số về bình đẳng giới và tiến bộ của phụ nữ của tỉnh hầu hết đạt mức trung bình toàn quốc, một số chỉ tiêu đạt cao hơn như trong lĩnh vực chính trị, đào tạo trình độ sau đại học...

Thu Hạnh