Cụ thể, mạng lưới trường lớp học từ mầm non đến THCS được xây dựng ở 7/7 xã, phường, 6/21 trường đạt chuẩn quốc gia giai đoạn 1, huy động tốt các nguồn lực đầu tư cho giáo dục, góp phần quan trọng vào việc xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học. Tính đến tháng 12/2008, thị xã Nghĩa Lộ duy trì kết quả phổ cập giáo dục tiểu học đúng độ tuổi và phổ cập THCS tại 7/7 xã, phường. Trong đó, tiêu chí: trẻ 11 tuổi tốt nghiệp tiểu học đạt tỷ lệ 91% và không có học sinh trong độ tuổi 11 - 14 bỏ học ở tiểu học, số học sinh trong độ tuổi 15 - 18 có bằng tốt nghiệp THCS đạt 86%. Năm 2009, được đánh dấu với 100% các xã, phường có trường mầm non, trường tiểu học và THCS.

Bà Lò Thị Huân - Chủ tịch UBND thị xã cho biết: Trong những năm qua, thị xã đã xây dựng chương trình, kế hoạch, triển khai thực hiện có hiệu quả quy hoạch phát triển giáo dục - đào tạo thị xã giai đoạn 2009 - 2015 và định hướng đến năm 2020. Quy hoạch bảo đảm sự đồng bộ của cả hệ thống, trong đó giáo dục phổ thông gắn với giáo dục nghề nghiệp, là tiền đề đào tạo nguồn nhân lực cho phát triển kinh tế - xã hội của thị xã và của tỉnh. Nghĩa Lộ đã rà soát, điều chỉnh quy hoạch mạng lưới trường lớp, đảm bảo hợp lý về quy mô; quy hoạch đất đai, các đơn vị trường đảm bảo yêu cầu xây dựng trường chuẩn quốc gia; tiếp tục thực hiện việc xây dựng và nâng cao chất lượng nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục...

Đặc biệt trong năm 2008, với việc phát động phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” trong các nhà trường phổ thông giai đoạn 2008 - 2013, Phòng Giáo dục - Đào tạo thị xã Nghĩa Lộ đã xác định đây là cơ hội lớn để thị xã đặt nền móng cho sự phát triển nền giáo dục. Đối với các nhà trường thì đây thật sự là một giải pháp để khắc phục bài toán khó về công tác huy động số lượng và phổ cập giáo dục. Các nhà trường đã có sự phân công chuyên môn phù hợp với năng lực của từng cá nhân, đảm bảo đúng người, đúng việc, giúp cho mỗi giáo viên huy năng lực chuyên môn.

Đồng thời, đã chú trọng đến việc vận dụng, đổi mới phương pháp dạy học phù hợp với đối tượng học sinh, điều kiện cơ sở vật chất, về đối tượng vùng miền. Qua đó, tạo ra cho các em những giờ học bổ ích, sinh động, kích thích các em hứng thú hơn trong việc tìm tòi, sáng tạo và khám phá tri thức, thu hút được sự yêu thích học tập của học sinh.

Bà Nguyễn Thị Hậu - Trưởng phòng Giáo dục - Đào tạo cho biết: Để có kết quả cao, Phòng đã tập trung thực hiện mục tiêu rà soát, sắp xếp, bố trí lại, tuyển dụng, sử dụng hợp lý đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý, nhân viên trường học. Đồng thời, làm tốt công tác quy hoạch, phát triển quy mô và hệ thống mạng lưới trường lớp cho từng cấp học, ngành học gắn với chuẩn hóa trong đào tạo, tuyển dụng đội ngũ cán bộ, giáo viên; thực hiện nghiêm túc quy chế chuyên môn trong ngành. Hiện nay, thị xã Nghĩa Lộ đã hoàn thành phổ cập tiểu học đúng độ tuổi và đạt phổ cập THCS năm 2008 -2009, tỷ lệ chuyên cần đạt trên 97%; trong năm 2009 - 2010 có 5 trường tiểu học được công nhận đạt chuẩn quốc gia. Hiện nay, các cơ quan, tổ chức đã cơ bản  xây dựng được quỹ khuyến học, đặc biệt ở xã Nghĩa An có 100% thôn, bản, dòng họ xây dựng được quỹ khuyến học nhằm tạo điều kiện cũng như khuyến khích tham gia học tập trong cả cộng đồng.

Tuy nhiên, bên cạnh những thành tích đã đạt được, sự nghiệp giáo dục - đào tạo vẫn còn nhiều tồn tại, bất cập. Theo cô giáo Nguyễn Thị Ý - Hiệu trưởng Trường Tiểu học Kim Đồng cho biết: Đời sống của một bộ phận nhân dân vùng đồng bào dân tộc, vùng xa trung tâm còn khó khăn, do đó nhiều gia đình không quan tâm, tạo điều kiện cho con em đi học. Trong công tác dạy học, nhiều trường còn thiếu giáo viên nhạc, hoạ, tin học, thể dục...

Trước yêu cầu công cuộc đổi mới của sự nghiệp giáo dục, thị xã Nghĩa Lộ phấn đấu đến năm 2011, cơ bản đủ về số lượng, cân đối về cơ cấu đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý, nhân viên trường học. Giai đoạn 2012 - 2015, đảm bảo chuẩn hóa đội ngũ giáo viên các cấp học, ngành học; xây dựng đội ngũ nòng cốt, giáo viên giỏi, đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo; củng cố và phát triển quy mô lớp, học sinh các trường mầm non trên địa bàn, xây dựng 5/8 trường mầm non đạt chuẩn quốc gia. Phòng Giáo dục - Đào tạo đã có những chương trình cụ thể thực hiện với từng cấp, ngành học...; phấn đấu đến năm 2015, có 6/6 trường đạt chuẩn quốc gia và năm 2012 có 100% học sinh được học 2 buổi/ngày...

Với những nỗ lực trong công tác đẩy mạnh và nâng cao chất lượng giáo dục - đào tạo, chắc chắn thị xã Nghĩa Lộ sẽ luôn là đơn vị đi đầu trong công tác giáo dục - đào tạo ở khu vực phía tây.

Nhật Thanh – Phạm Thảo