Đồng thời, kịp thời chấn chỉnh những tồn tại, thiếu sót của đơn vị và nâng cao ý thức trách nhiệm, nhận thức pháp luật cho đội ngũ cán bộ làm công tác BHXH cũng như chủ sử dụng lao động và người lao động nhằm thực hiện tốt Luật BHXH, bảo hiểm y tế  (BHYT).

Cùng với việc tuyên truyền, vận động đơn vị sử dụng lao động và người lao động tham gia BHXH, BHYT, BHXH tỉnh đặc biệt chú trọng tới công tác thanh tra, kiểm tra. Qua đó, phát hiện những sai sót, tồn tại của đơn vị tham gia BHXH để kịp thời nhắc nhở và xử lý theo quy định.

Bà Nguyễn Thị Tố Uyên - Trưởng phòng Kiểm tra BHXH tỉnh cho biết: “Trên cơ sở kế hoạch được xây dựng từ đầu năm, công tác kiểm tra, thanh tra liên ngành được điều chỉnh phù hợp với tình hình thực tế. Trong 9 tháng đầu năm, BHXH tỉnh đã phối hợp với các sở, ngành thực hiện 234 cuộc kiểm tra, thanh tra, trong đó, liên ngành cấp tỉnh và BHXH tỉnh kiểm tra gần 124 cuộc, số còn lại do các BHXH các huyện, thị xã, thành phố thực hiện…”.

Cơ quan BHXH đã ký kết chương trình phối hợp với các ngành như: Công an, thanh tra, lao động thương binh và xã hội, y tế, liên đoàn lao động… Do đó, khi nhận được đề nghị phối hợp các ngành liên quan đều cử cán bộ có năng lực cùng với cán bộ BHXH tiến hành thanh tra, kiểm tra việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) tại các đơn vị sử dụng lao động, các cơ sở KCB. Với sự chủ động của cơ quan BHXH và sự vào cuộc trách nhiệm của các ngành liên quan, công tác thanh tra, kiểm tra thực hiện các chính sách không chỉ đạt kết quả cao về số lượng mà còn mang lại những hiệu quả tích cực.

Cụ thể, qua kiểm tra, cơ quan BHXH đã phát hiện một số đơn vị chưa thực hiện đóng BHXH hàng tháng theo quy định, theo dõi lao động, điều chỉnh mức lương chưa kịp thời, làm ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động; nhiều đơn vị chưa tham gia BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động thuộc diện bắt buộc như: Công ty TNHH Trọng Khánh, Công ty Trà Tân Phú, Công ty Cổ phần Sản xuất thương mại dịch vụ Vân Tiên...

Nhờ sự phối hợp giữa các ngành trong thanh tra, kiểm tra nên quyền lợi của người lao động ngày càng được bảo đảm.

Một số đơn vị chi trả chế độ ốm đau cho người lao động không đúng quy định như Công ty cổ phần Đá quý và vàng Yên Bái, Công ty cổ phần Xây lắp thủy lợi thủy điện... Sau thanh tra, kiểm tra BHXH tỉnh đã kịp thời nhắc nhở, tích cực đôn đốc các đơn vị nghiêm chỉnh chấp hành thực hiện kết luận xử lý. Đến nay, hầu hết các đơn vị đã khắc phục được những sai phạm của mình, thu hồi tiền KCB BHYT chi sai chế độ.

Trong 9 tháng năm 2011, BHXH tỉnh đã tuyên truyền vận động trên 82% dân số trong tỉnh tham gia BHXH, BHYT, BHTN, công tác thu BHXH, BHYT, BHTN bắt buộc được 420/548,3 tỷ đồng, đạt 76,6% kế hoạch, mở rộng thêm 103 đơn vị tham gia BHXH nâng tổng số đơn vị toàn tỉnh 2.106 đơn vị

Ngành đã tuyên truyền vận động 3.376 lao động tham gia BHXH bắt buộc, đưa tổng số đối tượng tham gia BHXH bắt buộc lên 46.406 người, chi trả lương hưu và trợ cấp BHXH cho trên 51.333 ngàn đối tượng với số tiền trên 643.7 tỷ đồng. Trong đó: chi trả lương hưu và trợ cấp hàng tháng cho 33.225 đối tượng với số tiền trên 68 tỷ đồng, đảm bảo tuyệt đối an toàn, đúng kỳ, đủ số, giám định chi phí KCB BHYT 828.709 lượt người với 150,4 tỷ đồng...

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác phối hợp liên ngành trong những năm qua vẫn còn bộc lộ một số hạn chế. Công tác thanh tra, kiểm tra liên ngành mới chỉ tập trung thanh tra việc thực hiện công tác thu nộp BHXH bắt buộc, nhiều đơn vị sử dụng lao động thuộc các đối tượng phải tham gia BHXH bắt buộc chưa đăng ký tham gia BHXH cho người lao động chưa được tiến hành thanh tra, kiểm tra; công tác thanh tra, kiểm tra liên ngành tại các cơ sở KCB BHYT chưa thường xuyên, chưa được tập trung đẩy mạnh ở những cơ sở KCB lớn, cơ sở có nhiều đối tượng đăng ký KCB BHYT ban đầu. Chế tài xử phạt đối với các đơn vị vi phạm Luật BHXH-BHYT còn nhẹ chưa đủ sức răn đe.

Việc  khắc phục những tồn tại sau thanh tra của một số đơn vị chưa chuyển biến rõ nét, một số đơn vị cố tình, dây dưa, nợ đọng BHXH, BHYT, một số đơn vị sản xuất, kinh doanh viện lý do làm ăn thua lỗ, sản xuất đình trệ cố tình vi phạm pháp luật, để nợ đọng với số tiền lớn.

Đặc biệt, 4 đơn vị sử dụng lao động đã được cơ quan BHXH tỉnh khởi kiện mặc dù ngày 24/5/2011 đã có quyết định của tòa án công nhận sự thỏa thuận với nội dung các đơn vị thanh toán số tiền nợ BHXH, BHYT, BHTN nhưng đến thời điểm hiện nay còn 3 đơn vị (Lâm trường Lục Yên, Công ty cổ phần cơ khí, Công ty cổ phần Xây lắp và sản xuất công nghiệp) vẫn chưa thực hiện Quyết định của Tòa án nộp tiền BHXH còn nợ, làm ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động...

H.D