63 hộ dân thôn Ao Sen 1, phường Tân An nằm lọt giữa vùng trũng của cánh đồng Mường Lò. Cuộc sống của người dân chủ yếu dựa vào sản xuất nông nghiệp. Những năm gần đây, nhờ áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất nên năng suất và sản lượng đều tăng, cuộc sống cũng bớt nhiều khó khăn. Tuy nhiên, việc canh tác nông nghiệp cộng với sử dụng thuốc bảo vệ thực vật trong nhiều năm liền đã làm cho nguồn nước ngầm bị ô nhiễm.

Ông Hoàng Văn Tiến - Bí thư Chi bộ thôn Ao Sen 1 cho biết: "Khoảng hơn 10 năm trở lại đây, nguồn nước giếng bắt đầu bị ô nhiễm. Đến thời điểm hiện tại thì mức độ ô nhiễm đã trở nên trầm trọng". Giếng nước nhà ông Tiến chỉ sâu hơn một mét nhưng đầy những váng nước đỏ quạch, gầu nước múc lên đỏ như nước sông Hồng mùa lũ. Để giảm bớt mức độ ô nhiễm và để có thể sử dụng được, ông Tiến phải xây 2 bể lọc song nước vẫn đục.

Hiện nay, 63 hộ dân thôn Ao Sen 1 hàng ngày phải sử dụng nguồn nước ô nhiễm cho sinh hoạt từ nấu ăn, nước uống, tắm, giặt. Mọi đồ dùng nấu ăn, chén uống nước, chậu rửa… của gia đình ông Tiến đều có viền đỏ quạch bám quanh. Nhìn dãy quần áo đang phơi, chiếc nào chiếc ấy cùng một màu vàng đục, ông Tiến chán nản: "Không dám mua quần áo có màu sáng vì chỉ giặt vài lần là lại về màu vàng đục".

Dù qua hai lần bể lọc nhưng nước sinh hoạt của gia đình ông Hoàng Văn Tiến, thôn Ao Sen 1 vẫn ô nhiễm.

Phường Tân An có 1.600 hộ dân, những năm qua, được sự hỗ trợ đầu tư của thị xã Nghĩa Lộ theo Chương trình nước sạch vệ sinh môi trường, nhiều hộ dân đã được sử dụng nước sạch. Tuy nhiên, đến thời điểm này, vẫn còn gần 300 hộ chưa được sử dụng nước sạch. Nghịch lý là đường ống nước của Nhà máy Nước Nghĩa Lộ đã vào đến đường bê tông thôn từ nhiều năm nay nhưng việc đấu nối đến từng hộ dân để sử dụng lại rất xa vời.

Ông Hoàng Xuân Đức - Phó chủ tịch UBND phường Tân An cho biết: "Đa phần người dân ở thôn Ao Sen 1 cuộc sống còn nhiều khó khăn, người dân mong muốn được hưởng chính sách hỗ trợ từ các chương trình nước sạch để có đường ống nước vào đến tận nhà. Nếu bỏ ra một số tiền lớn để tự đầu tư mua ống nước, công-tơ thì rất khó có khả năng vì có hộ cách xa đường nước đến 200m”.

Những năm qua, với các chương trình nước sạch và vệ sinh môi trường, hàng nghìn hộ dân đã được sử dụng nước sạch hợp vệ sinh. Tuy nhiên, vấn đề này cũng phải xã hội hóa, trong đó cần nhiều hơn sự nỗ lực của mỗi người dân.

Thôn Ao Sen 1 không phải tất cả 63 hộ dân đều khó khăn, trong đó có nhiều hộ khá giả, khả năng tự đầu tư một đường ống nước và công-tơ là trong tầm tay nhưng họ vẫn chấp nhận sử dụng nguồn nước ô nhiễm, bất chấp sự ảnh hưởng đến sức khỏe để trông chờ hỗ trợ. Chính vì vậy mà một bên là thôn Ao Sen 1 sử dụng nước ô nhiễm, còn ngay sát bên là người dân ở khu tái định cư phường Tân An nước sạch về đến tận nhà. Nhiều người dân ở Ao Sen cho rằng đã gắn bó bao đời với mảnh đất này nhưng lại không được ưu tiên hỗ trợ từ các chương trình nước sạch.

Tư tưởng trông chờ ỷ lại vào Nhà nước đã ăn sâu vào nếp nghĩ của người dân. Thiết nghĩ, Đảng ủy, chính quyền, đoàn thể phường Tân An, thị xã Nghĩa Lộ cần đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền, phát huy nội lực của mỗi người dân không chỉ trong vấn đề nước sạch mà còn trong các chương trình phát triển kinh tế - xã hội khác.

Anh Dũng